Redactie Gezondheid 8 aug 2020, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Zeven brandende vragen over zonnebrandcrème

De zon schijnt: naar buiten! Maar wel goed ingesmeerd met zonnebrand natuurlijk. Maar hoe vaak en hoe veel moet je nou eigenlijk smeren? En hoe zit het nou precies met de kans op huidkanker of een tekort aan vitamine D?

Dermatoloog Rick Hoekzema beantwoordt zeven vragen over de zon en de huid

Zonnebrand

1. Kun je je kind te vaak insmeren met zonnebrand?

‘Zonnebrandcrème met factor 15 zorgt ervoor dat de aanmaak van vitamine D in de huid bijna volledig geremd wordt. Lange tijd werd daarom gedacht dat door veel smeren bij kinderen een ernstig tekort aan vitamine D zou kunnen ontstaan. Uit recent onderzoek blijkt echter dat dit onzin is. Een kind met blanke huidskleur maakt via zonlicht al binnen enkele minuten per dag de maximale hoeveelheid vitamine D aan. Even buiten spelen of naar school lopen of fietsen is al genoeg. Het gebruik van zonnebrandcrèmes tijdens een vakantie en in het weekend heeft hier geen invloed op. Bij kinderen met een donkere huidskleur is de aanmaak van vitamine D in de huid veel lager. Zij zijn voor voldoende vitamine D vooral afhankelijk van wat ze eten.’

2. Hoe ontstaat een vitamine D-tekort?

‘Kinderen zitten op school en spelen vaak binnen. ‘s Winters schijnt de zon ook minder. Dan is het voor kinderen van belang om via het eten voldoende vitamine D binnen te krijgen. Helaas eten ze niet veel vis en daarom is het verstandig een vitaminesupplement te geven, zodat de aanbevolen dagelijkse dosis vitamine D in elk geval wordt gehaald.’

3. Wat is het risico van te weinig smeren?

‘Een onbeschermde blanke huid verbrandt in de felle zon binnen twintig minuten. Dat komt vooral door UVB-stralen. UVB-filters zijn belangrijke bestanddelen van zonnebrandcrèmes. Dankzij deze filters kun je veel langer in de zon blijven zonder te verbranden. Het gevolg hiervan is echter ook dat je huid langer wordt blootgesteld aan UVA-stralen. Te veel UVA leidt niet alleen tot vroegtijdige huidveroudering maar blijkt ook bij te dragen aan het ontstaan van huidkanker.’

4. Hoe vaak moet je je kind insmeren?

‘Zeer regelmatig. Het gebruik van zonnebrandcrème bij kinderen is van groot belang. Wetenschappelijk is bewezen dat mensen die als kind regelmatig verbrandden door de zon, op latere leeftijd een groter risico op huidkanker hebben.

Kinderen van 4 tot 16 jaar moeten elke twee uur met 10 tot 30 ml per keer worden ingesmeerd, afhankelijk van de leeftijd en de grootte van het kind. Als je dus twee kinderen zo’n vijf keer per dag insmeert met 15 ml (een volle eetlepel), dan moet een volle fles zonnebrandcrème van 200 ml aan het eind van de dag voor driekwart leeg zijn. Dit gebeurt nooit, want er wordt (veel) te zuinig gesmeerd. In een wetenschappelijke studie bleek een zonnebrandcrème met factor 16 in het dagelijks gebruik hooguit factor 2 te halen.’

5. Is factor 15 niet meer dan genoeg?

‘Nee, echt niet. Als je kind een erg licht huidtype heeft, moet altijd een product met factor 50+ worden gebruik in combinatie met UV-werende badkleding. En zelfs bij kinderen met een donker huidtype kan het beste worden begonnen met een factor 30, waarna je later overstapt op factor 15.

De juiste manier om zonnebrandcrème aan te brengen, is 2 mg per vierkante centimeter smeren. De crème moet vijftien minuten tot een half uur intrekken. Op deze manier werkt een zonnebrandcrème met factor 30 twee keer zo beschermend als factor 15.’

6. Waar moet je op letten als je zonnebrand koopt?

‘Het is belangrijk om een zonnebrandcrème te kiezen waar een UVB- en een UVA-filter in zitten en waarbij vermeld wordt dat de crème waterresistent of waterproof is. Uit een test van de Consumentenbond in 2009 bleek dat merk en prijs van de zonnebrandcrème niet veel uitmaken.’

7. Kan zonnebrand ook schadelijk zijn?

‘De bekende A-merken die in Nederland verkocht worden zijn betrouwbaar en niet schadelijk.

Een allergische reactie op een van de bestanddelen (zoals parfum of conserveermiddel) komt een enkele keer voor, maar is nooit levensbedreigend. Er ontstaat dan binnen enkele dagen na gebruik een jeukende eczeemreactie met roodheid en kleine blaasjes. Uiteraard moet je dan overstappen op een ander product, bij voorkeur van een ander merk.

Als je op vakantie bent in het buitenland, is het af te raden zonnebrandcrème aan te schaffen van een merk dat je niet kent.’

Tips voor slim zonnen

1. Laat je kind niet van de ene op de andere dag in de volle zon. Bouw het geleidelijk op, dan krijgt de huid de kans om zich te verdikken.
2. Zorg voor een pet en bedekkende kleding, liefst wit katoen. Natte kleren laten meer zonlicht door dan droge kleding. Er bestaat zelfs UV-werende badkleding die er ook nog leuk uitziet.
3. Houd je kind tussen twaalf en drie uur uit de volle zon. Dan is de straling het hoogst.
4. Smeer je kind op zonnige dagen ook in als hij gewoon gaat buitenspelen. Vergeet z’n nek niet!

Welke huidtype heeft je kind?

Huidtype 1
– Lichtblond of rood haar
– Groene of blauwe ogen
– Sproeten
– Een heel lichte huid die snel rood wordt als je die niet insmeert

Huidtype 2
– Blond haar
– Lichte ogen
– Een lichte huid die rood wordt in de zon
– Huid wordt langzaam bruin

Huidtype 3
– Donkerblond/bruin haar
– Donkere ogen
– Een blanke huid die rood wordt als je ‘m niet insmeert
– Wordt in de zon bruin

Huidtype 4
– Bruin of zwart haar
– Donkere ogen
– Een lichtbruine huid die bijna nooit verbrandt
– Wordt gemakkelijk bruin

Huidtype 5
– Donkerbruin/zwart haar
– Donkere ogen
– Bruine huid die niet verbrandt
– Wordt gemakkelijk bruin

Huidtype 6
– Donkerbruin/zwart haar
– Donkere ogen
– Donkerbruine huid die niet verbrandt
– Wordt gemakkelijk bruin

Rick Hoekzema werkt als dermatoloog in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam.

Meer lezen?

• Verantwoord het strand op? Let dan op deze punten
• 5x de leukste zomerjassen voor je kind op een rij
• Gezonde eenpansgerechten voor op de camping of voor lange zomeravonden