Sofie Obbens Gebit 13 aug 2024, 11:03

Leestijd: 4 minuten

Een haat- liefde verhouding met de speen? Zo kom je er vanaf, volgens slaapcoach

De speen biedt troost, maar ook een lelijk gebit. Moeten we ermee stoppen en zo ja, hoe doen we dat?

Na verontrustende berichten over de invloed van de speen op het gebit, kregen mijn partner en ik visioenen van een overbeet en een lelijk gebit. Onze dochter stopte cold turkey met haar speen. Dat pakte slecht uit, ze was ‘s nachts in alle staten. Wij misten de speen net zo erg als onze dochter en hebben hem onmiddellijk geherintroduceerd. De nachten werden weer rustig, maar inmiddels is ze drie jaar en is het tijd om het gesabbel af te leren. Maar wanneer en hoe doe je dat?

Onlangs werd er gealarmeerd over kaak-, gebits- en spraakafwijkingen door de speen. Deskundigen zijn het erover eens: “Een speen is af te raden. Als je ze te vaak en te lang gebruikt kun je een slecht gebit krijgen. Als een kind dan de kiezen op elkaar zet en de lippen van elkaar haalt, zie je een gat. Dat komt doordat de tanden daar tegen zijn gehouden door de speen”, aldus logopedist Maaske Treurniet.

Speen afbouwen: op welk moment doe je dat?

Slaapcoach Judith van den Engel van Project Slaap heeft geen problemen met het gebruik van de speen. “Mits je er op tijd mee stopt”, aldus de slaapcoach. “Het beste moment is wanneer je baby tussen de vier en zes maanden is. Dan is de zuigreflex weg en dan vergeet je baby de speen ook weer snel. Daarna wordt het lastiger om het je kindje af te leren, omdat je het niet kunt uitleggen. Dan krijg je vaak stress ‘s nachts en dat kan slaapproblemen opleveren.

Mocht het je niet gelukt zijn om het in de babytijd af te leren, wat heel begrijpelijk is in een hectisch gezinsleven, dan kun je er beste mee stoppen rond het derde jaar. “Rond die periode gaat het middagslaapje eruit. Als je kindje nog een middagslaapje doet, kan de speen een motivatie zijn om ‘s middags lekker naar bed te gaan. Maar zodra de middagdut wegvalt, is de speen niet meer nodig om je kindje in bed te krijgen.”

Hoe bouw je de speen af?

“Cold turkey afkicken!”, zegt Judith vastbesloten. “Leg je kindje uit: ‘Jij bent nu een grote meid of grote jongen en de speen is voor baby’s.’ En weg ermee. Je kunt er een speciaal afscheid van maken, bijvoorbeeld door de speen onder de grond te begraven en te zeggen dat er een lollyboom groeit. Of de speen met een ballon de lucht in laten vliegen. Je kunt het ook simpel houden en zeggen dat we over vijf dagen stoppen met de speen. Sowieso is het raadzaam om het stoppen aan te kondigen.

Je zult zien dat het de eerste nacht nog lastig is, maar dat het de tweede nacht al een stuk makkelijker gaat zonder speen. En mocht je kindje de eerste avond moeilijk in slaap komen, blijf er dan even bij totdat hij of zij slaapt”, adviseert de slaapcoach.

Meningen van lezeressen over de speen

Ook onze lezeressen hebben een haat- liefde verhouding met de speen. Enerzijds biedt de speen hen kindje troost en jouzelf daarom ook rust. Anderzijds zien ze de risico’s in voor het gebit en de spraak en willen ze er vanaf. Maar een goed moment om te stoppen is er eigenlijk nooit, want de kans op onrustige nachten ligt op de loer en dat komt nooit uit.

Speen bij het inslapen

Zo zegt J/M Ouders-lezeres Laura: “Onze dreumes krijgt alleen een speen bij het inslapen. Als ze eenmaal slaapt, pakken we de speen uit haar bedje. Ik denk dat dit niet zoveel kwaad kan, maar vroeg of laat zullen we er toch vanaf moeten.”

Speen ziet er niet uit bij een grote jongen

Jantine zegt: “Onze kleuter zit al op de basisschool en verlangt erg naar zijn speentje als hij moe is. Hij gebruikt hem alleen in zijn bedje en op moeilijke momenten overdag. Ik vind het er eigenlijk niet meer uitzien bij zo’n grote jongen, maar ik zie er tegenop om af te bouwen. Het is voor onszelf ook wel makkelijk.”

Hulpmiddelen

Blijft je kindje toch onrustig slapen zonder speen? Bekijk dan hier een lijstje met hulpmiddelen in plaats van de speen.

Dít is waarom slapen tijdens de puberteit zo belangrijk is