Lisa van den Akker School 13 mrt 2023, 06:56

Leestijd: 5 minuten

Zo help je jouw puber door stressvolle periodes op school

Voor veel tieners is de middelbare schoolperiode een tijd vol ups en downs. Want naast hormonen, nieuwe dingen ontdekken en sociale druk, moeten ze ook nog eens goede cijfers halen, toetsen maken en overgaan, en dat zorgt voor stress. Hoe help je jouw puber met het omgaan met stress en zorg je ervoor dat ze er niet onder bezwijken?

Hoewel volwassenen er nog wel eens lacherig over willen doen, is het echt waar: de prestatiedruk bij pubers is enorm. We verwachten elke keer meer van ze, en waar volwassenen al jaren ervaring hebben met het omgaan van stress, is dit voor tieners nog een lastige opgave.

Leer je puber omgaan met stress

Hoewel je de stress niet kunt wegnemen, zijn er wel een aantal dingen die je kunt doen om jouw kind te begeleiden.

Stress is natuurlijk en bevordert het studeren

Hoewel chronische stress gevaarlijk is, valt er veel positiefs te zeggen over stress. Een goede dosis stress zorgt er namelijk voor dat het brein en het lichaam in een optimale staat van informatievergaring verkeren! Dat helpt met het studeren en zorgt ervoor dat je alert blijft. Daarnaast werkt het relativerend om te beseffen dat het gevoel van stress niet altijd te maken heeft met de werkdruk, maar meer met de manier waarop er naar de stress en het werk wordt gekeken. Leer op een andere manier naar de werkdruk te kijken, en je voelt je al heel anders.

Besef dat stress onvermijdbaar is

Een ander belangrijk onderdeel in het helpen met het omgaan van stress, is accepteren dat de stress er  is, en niet de stress proberen te onderdrukken. Want ook in het volwassen leven van jouw puber zal hij namelijk stress ervaren. Als jouw kind geleerd heeft stress te ontwijken, zal hij heel anders reageren op een spannende situatie, dan wanneer hij heeft geleerd hoe om te gaan met stress.

5 manieren om je kind minder stress te laten ervaren

Help met de planning

Goede planners weten dat plannen de sleutel is voor rust en succes. Plannen is iets dat we leren met vallen en opstaan, en door veel ervaring op te doen, krijgen we het uiteindelijk onder de knie. De vele boeken die er over dit onderwerp zijn geschreven, laten zien dat plannen moeilijker is dan het op het eerste gezicht lijkt. Sommige mensen zullen hun hele leven moeite hebben met plannen, maar als je de basisprincipes van plannen leert, ben je al een heel eind. Ga samen met je kind zitten en maak een goede planning met tussendoelen en beloningen.

Laat zien hoe jij het doet

De gemiddelde scholier heeft zo’n 9 vakken per week, en voor elk vak is er huiswerk, moeten er projecten worden uitgewerkt en aan het einde van elke periode zijn er ook nog eens proefwerken. Best een lastige puzzel om te plannen! Laat jouw puber zien hoe jij je week inplant. Gebruik je een papieren agenda, een online planner, een kalender of losse briefjes? Leg uit waarom het voor jou werkt en help mee met het maken van een goede planning en het bepalen van de prioriteiten.

Zorg voor een goede focus

Door de ontwikkeling van het brein van pubers, is een focus juist hetgeen wat tiener het meeste moeite kost. Daarnaast staan we vandaag de dag 24/7 aan, en dat is niet altijd makkelijk. We kunnen het allemaal. Nét als je je wilt concentreren op je werk, komt er weer een appje binnen, krijg je een e-mailtje dat je even wilt lezen, of wordt je gestoord door de bel. Laat je kind zien dat je veel meer bereikt als je je focust op één ding, in plaats van alles half en tegelijkertijd willen doen. Een goede focus vermindert stress, want je krijgt meteen het gevoel dat je daadwerkelijk werk aan het verzetten bent. Haal de afleidingen en chaos van tafel af en begin met een focus. De doelen, vakken en tijden visueel maken, werkt goed.

Leer je kind nee zeggen

Als tiener wil je overal bij zijn. De bekende internetterm FOMO – fear of missing out – is iets waar vrijwel elke puber zich in kan vinden. De sociale druk zorgt ervoor dat pubers altijd wel iets te doen hebben. Stress begint vaak met een gevoel van tijdtekort. Door nee te zeggen tegen het ene, maak je tijd vrij voor iets anders belangrijks. Tony Crabbe verwoordt het goed in zijn boek Nooit meer te druk: Wat verlies ik als ik daar ‘ja’ op zeg?”

Zorg voor jezelf

Zorg voor een goed balans in je leven, waarbij zorgen voor jezelf op nummer één  staat: Sport, ontspan en slaap genoeg. Het maakt je vrolijker, succesvoller, productiever en gelukkiger. Een gezonde lichamelijk en geestelijke staat is belangrijk om stress te kunnen verminderen. Lichamelijke inspanning zorgt voor geluksstofjes en doet stress als sneeuw voor de zon verdwijnen.

7 manieren om dagelijks minder stress te ervaren als ouder

Geef het goede voorbeeld

Kijk goed naar je eigen gedrag. Hoe ga jij met stress om? Hoe gaat je partner met stress om? Een kind leert van kopiëren dus practice what you preach. „Als ouders zelf niet voordoen wat ze hun kinderen willen aanleren, dan kunnen ze het wel vergeten”, zegt Tony Crabbe. „Kinderen leren van wat ze hun ouders zien doen, niet van wat ze zeggen.” Vind je het moeilijk om bij jouw stressgevoel te komen? Denk aan de eerste periode met jouw baby, een verhuizing of een nieuwe baan. Je inleven en dit overbrengen werkt positief voor het gesprek. Op deze manier ben je niet de belerende ouder, maar een ervaringsexpert die jouw kind begrijpt.

Laat de prestatiedruk voor wat het is

Een 13-jarige heeft een concentratieboog van zo’n 30 minuten en bij jongeren verandert het brein continue en in hoge mate. De hersenenen bereiden zich voor op een andere manier van informatie verwerken. Informatie kan beter worden opgenomen, en opdrachten beter worden uitgevoerd. Deze ontwikkeling is een belangrijk onderdeel van de overgang van kind naar volwassene, maar zorgt tegelijkertijd ook voor onrust, verminderde concentratie en impulsief gedrag. Dit is juist de periode waarin wij van onze pubers verwachten dat ze consequent zijn, ‘volwassen’ zijn, en geconcentreerd werken. Voor de pubers is dit dus een moeilijke periode, waarbij nonchalant gedrag, een gat in de dag slapen, en afstand tot de ouders een heel normaal patroon is.