Redactie Hobby en sport 21 jul 2021, 21:37

Leestijd: 7 minuten

Yoga voor kinderen. Ze worden er lekker ZEN van

Yoga wordt steeds populairder. Ook kinderen ontdekken de zegeningen van het ontspannen en relaxen. Alleen pubers moeten vaak nog wel even over de streep worden geholpen.

Mam, wanneer mag ik weer naar yoga?

Zeven kinderen van 6 tot 10 jaar staan als bevroren poppen in de kring. ‘De zon gaat schijnen en langzaam ontdooit je lichaam,’ zegt juf Krista. ‘Draai maar met je handen, schud je armen los, laat je benen ontdooien, wiebel met je voeten.’

Na deze warming-up doen ze een ademhalingsoefening. ‘Rechtop zitten, ogen dicht en rustig ademhalen. Tel tot tien en probeer nergens aan te denken.’ Het kost de één meer moeite dan de ander. Twee blonde zusjes halen heel geconcentreerd diep adem. Een ander roept: ‘Ik ben al bij tien!’ of ‘Ik hou niet van mijn ogen dicht.’

Nog maar een jaar of tien geleden waren er nauwelijks yogacursussen voor kinderen. Dat is veranderd: sinds yoga voor volwassenen steeds populairder werd, zijn de yogamogelijkheden voor kinderen ook aan een opmars begonnen. Want ook zij komen met de oefeningen lekker tot rust. Yoga voor jonge kinderen is vooral speels, maar werkt ook met mentale oefeningen: concentreren, aan ‘niets’ denken, samenwerken, voelen en zeggen wat je wel en niet wilt, vertelt juf Krista, die lesgeeft op een yogaschool in Bilthoven. ‘Het is leuk en ontspannend en ze hoeven hier niet te presteren. En het is goed voor het lichaam en de concentratie.’

Doe de muis

Vandaag vertelt Krista een verhaal over de boerderij. Elke keer als ze een dier noemt, doen de kinderen de bijbehorende yogahouding. Voor een muisje maken ze zich klein: knieën opgetrokken onder de buik, armen langs het lichaam, voorhoofd op de grond. De hond staat op handen en voeten, kop naar beneden en staart in de lucht. Een kikker springt kwakend rond. Twee meisjes van 6, de één zit net op yoga, rollen van hun mat, giechelen en kletsen veel. In vergelijking met het ‘nieuwe stuiterballetje’ ziet Krista des te beter de vooruitgang bij de 6-jarige die er al langer zit. ‘Ze kan beter stilzitten en haar ogen een tijdje dichthouden.’

Roos, een stevig blond meisje van 9, moet altijd erg veel springen, vertelt ze zelf. ‘Maar na de les ben ik rustiger.’ De volgende dag is dat effect weer weg. ‘Soms denk ik thuis ineens: o ja, yoga. Dan doe ik wat houdingen en dan word ik rustig.’

Stan is de enige jongen in het groepje. Hij doet heel serieus mee, maar vindt sommige houdingen nogal moeilijk. Yoga was een idee van zijn moeder Arlette. ‘Stan stelt hoge eisen aan zichzelf. Hij zoekt de competitie en wil altijd winnen,’ vertelt ze. Stan zit op voetbal en Arlette is best verbaasd dat hij yoga leuk vindt. ‘Hij doet ‘s avonds de houdingen voor, dan doen wij met het hele gezin mee. Yoga geeft hem rust en dat is wat ik hem gunde. Soms hoef je even niets.’

Puberyoga

In tegenstelling tot de groeiende belangstelling bij jongere kinderen, loopt yoga voor tieners niet erg hard. ‘Pubers kiezen er niet snel voor,’ beaamt Heleen Purperhart, yogadocent in Almere. ‘Maar nu, met power yoga op sportscholen en bekende mensen die yoga doen, gaat het zweverige imago er wel vanaf.

Yoga voor tieners is serieuzer, met meer bezinning en reflectie. Maar het doel van yoga is steeds gelijk, ongeacht de leeftijd. Het gaat om bewustwording en het onder controle krijgen van gedachten en indrukken. Om daar grip op te krijgen, moet de energie goed stromen. En dat bereik je met de ademhalingsoefeningen en de yogahoudingen.

Het tienerclubje van yoga-docent Fleur ten Bosch in studio Bloom in Amsterdam is klein maar enthousiast. Bruna zit al een kwartier voor de les te wiebelen op haar yogamatje. ‘Ik wil zo graag beginnen!’ Ze draagt een witte linnen pofbroek en een wit shirtje, haar lange bruine haar valt sluik langs haar gezicht. Bruna is 12 en heeft niet zelf bedacht om op yoga te gaan. ‘Mijn vader doet yoga en zegt dat het zijn leven heeft verbeterd. Ik wilde aan mijn lenigheid werken omdat ik ook dans. Dus ik wilde het wel proberen.’

De kat of de zwaan

Nathan (15), een lange jongen in blauw trainingspak, beginnende stoppels aan de bakkebaarden, komt wat laat binnen. Rustig aan, een tikje verbaasd dat juf Fleur en Bruna al klaar zitten. Vandaag zijn ze met zijn tweetjes, de groep varieert in grootte.

De les begint met een ademhalingsoefening. In kleermakerszit, de handen tegen elkaar voor de borst, ademen ze diep en rustig in en uit. De ademhaling gaat over in het zingen van een mantra. ‘Ong namo, guru dev namo,’ klinkt het krachtig, zonder gegiechel of zichtbare gêne. Daarna doen ze houdingen, met veel en snelle bewegingen. De vuurademhaling, snel en hoorbaar in en uit, zet de beweging kracht bij. Zo doen ze ‘de kat’, op handen en knieën de rug hol en bol maken, of de zwaan, waarbij ze op de buik heen en weer schommelen.

Even jezelf zijn

Fleur geeft kundalini yoga. ‘Die is actiever dan hatha yoga en dat spreekt tieners meer aan.’ Ze wil de pubers steun bieden bij stress van school, de

spanning rond de Citotoets en de overgang naar de middelbare school. ‘Ze hebben het enorm druk, op school en daarbuiten. Tijdens een uurtje yoga komen ze tot rust. En het belangrijkste vind ik dat ze hier even helemaal zichzelf kunnen zijn.’

‘Yoga is goed voor mij!’

En dat zie je. Bruna lijkt bijna in trance te raken tijdens een oefening. Soepel zwaait ze haar armen door de lucht, gooit haar haren voorover en achterover. Nathan beweegt aarzelender, stijver, maar dat is meer onmacht dan onwil. Fleur complimenteert beiden.

Na de les voelt Bruna zich moe en ontspannen. ‘Yoga is goed voor mij. Ik ben vaak druk, dan wil ik alles tegelijk doen. Ik praat ook best veel.’ Ze drinken samen thee en kletsen na. Bruna maakt zich zorgen: ze wil naar het gymnasium, maar de uitverkoren school werkt met loting. Een hoge Citoscore heeft daarop geen invloed.

https://www.jmouders.nl/yoga-kinderen-oefeningen/

Grenzen onderzoeken

Fleur: ‘De kinderen maken de groep en ik speel in op wat hen bezighoudt. Ze mogen overal over praten en ze vertrouwen elkaar. Het zijn vaak de bewuste en gevoelige tieners die op yoga gaan. “Aparte” kinderen, die een rustige omgeving zoeken en een uitlaatklep. Die vinden het te gek en komen hier tot leven.’

Tieners hebben baat bij yoga als ze onzeker zijn, hun grenzen onderzoeken en zichzelf en de wereld om hen heen willen leren kennen.

‘Maar yoga is niet erg cool voor pubers,’ zegt Fleur. ‘Als ik op scholen ga flyeren, levert dat meestal verbaasde blikken op. Ouders vinden het geweldig, maar ja, hoe krijg je je kind erop?’

De moeder van Nathan deed zelf yoga bij Fleur en vroeg haar of ze tieneryoga kon gaan geven, voor haar zoon. Nathan had slaapproblemen en dat is dankzij de yoga erg verbeterd. Hij komt al twee jaar trouw en vindt het leuk. De vader van Bruna doet zelf drie keer per week kundalini yoga. ‘Ik heb mijn dochter geadviseerd om er vroeg mee te beginnen! Ze had op school veel stress door de Citotoets en we hebben samen zitten denken wat we konden doen om die te verminderen.’ Hij vindt Bruna nu meer ontspannen en een stuk rustiger. ‘Maar ze denkt veel na en heeft weleens problemen met vriendinnen. Ze wil alles goed doen; niet omdat wij dat van haar vragen, het zit in haar aard. Yoga is enorm goed voor haar zelfvertrouwen, dat is het duidelijkste effect.’

Wat is hatha yoga?

Kinderyoga werkt met hatha yoga, de basis van alle yogavormen.

Hatha yoga bestaat onder meer uit houdingen, ademhalings-oefeningen, meditatie en zelfkennis. Het doel is de geest in balans te brengen. In speelse en fantasievolle lessen, met houdingen die naar dieren zijn vernoemd, kunnen kinderen bewegen en dansen, maar ook tot rust komen, luisteren of zelfs wat mediteren.

Kinderyoga richt zich op kinderen van 6 tot 12.

Tieneryoga is bedoeld voor 12 tot 18 jaar.

Yoga thuis

Wil je thuis met je kind yoga-oefeningen doen? Bekijk onze instructiefilm op www.jmouders.nl/yoga

Meer info

– www.yogafant.nl, Krista Ojeda, Bilthoven
– www.studiobloom.nl, kinderyoga en tieneryoga, Fleur ten Bos, Amsterdam en Almere
– www.kundaliniyoga.nl
– Op de website van Helen Purperhart staat een landkaart waarop kinderyogadocenten in het hele land zijn te vinden www.kinderyoga.nl

https://www.jmouders.nl/yoga-oefeningen/