Gebruiken we het woord puber denigrerend? Hoogleraar geeft uitleg
Is het woord ‘tiener’ beter dan ‘puber’? Hoogleraar neuropsychologie Jelle Jolles schreef verschillende boeken over het tienerbrein. Volgens hem gebruiken we het woord puber denigrerend. “In het buitenland wordt deze term bijna nooit gebruikt”, vertelt Jolles in Villa VdB op NPO Radio 1.
“Het is een periode die van de leeftijd van 10 jaar tot 14 jaar gaat, maar wij praten soms nog over 17-jarigen alsof het een puber is. En dat is natuurlijk niet zo, we gebruiken het woord puber denigrerend. Negatief. Degene die altijd de afwas laat staan, vervelend is en op de bank hangt.”
Het woord puber denigrerend
“Volwassenen vergeten vaak dat ze ook tiener zijn geweest en rebelleerden tegen onze ouders. Het zijn ook niet alleen onze generaties die hier moeite mee hebben, maar al ver voor Christus was er sprake van generatieconflicten”, legt Jolles uit in het radioprogramma.
Vooral het idee dat ouders denken meer te weten over het leven zorgt voor strijd tussen tieners en ouders, zegt de hoogleraar neuropsychologie: “Wij als ouders zijn integer bezig en proberen onze kinderen verder te helpen. Maar we hebben het idee: ‘wij hebben de ervaring en als een kind mijn ervaring volgt, wordt het een fantastische volwassene.’ En dat is niet zo”, zegt Jolles.
Geen communicatie
Veel dingen die ouders vroeger hebben geleerd, zijn nu niet meer relevant, legt hij uit: “Dingen die tieners nu leren, zijn over twintig jaar heel relevant. Zij zullen het stikstofprobleem oplossen en ons verzorgen als we ziek worden. Dit is ook door alle eeuwen heen zo geweest.”
Volgens Jolles zijn ouders in zijn adviespraktijk vaak somber. “Ouders vertellen dat hun dochter van twaalf hartstikke leuk was, dat ze veel samen gedaan hebben. Nu twee jaar verder is ze gothic, vreselijk en praat ze niet meer met ze. Hun zoon gaat dezelfde kant op. Die zit alleen maar in een hoodie op de bank en doet helemaal niks. Er is geen communicatie meer.”
Op het niveau van je kind
Jolles denkt dat alles op te lossen is met communicatie. “Vertel als ouder meer over jezelf. Veel ouders springen in de rol van manager, maar je zou meer moeten coachen en echt een mentor voor je tiener moeten zijn. En ga op het niveau van je kind staan.”
Een situatie als liefdesverdriet bij je tienerdochter moet je als ouder dan ook niet bagatelliseren: “Je moet dan niet zeggen dat het allemaal wel meevalt. Een tiener heeft nog niet zoveel ervaring. Ga dus samen in die emotie zitten.”
Luister hier het hele gesprek met Jelle Jolles op NPO Radio 1.