Redactie School 19 jun 2018, 12:26

Leestijd: 2 minuten

Wiebelen en friemelen in de klas

Kan je kind niet stilzitten in de klas? Of droomt hij juist vaak weg? Dan is je kind waarschijnlijk over- of onderprikkelt zeggen pedagogen Carmen Lamp en Monique Thoonsen in hun boek ‘Wiebelen en friemelen in de klas’.

In elk klas zitten wel kinderen waartegen de juf duizend keer zegt; “Zit eens stil” of “Let op!”. Ook zijn er altijd een paar kinderen die niet betrokken lijken en regelmatig wegdromen. Deze kinderen stuiten vaak op veel onbegrip en worden druk genoemd of juist ongeïnteresseerd.

Zintuigelijke prikkelverwerking

Pedagoog Carmen Lamp en pedagoog en fysiotherapeut Monique Thoonsen willen het van de daken schreeuwen: het gedrag van deze kinderen is niet ‘fout’. Het zijn juist trucjes die ze inzetten om bij de les te blijven. De reden? Een onbewust het tekort of te veel aan prikkels. Helaas wordt dat niet vaak zo gezien. Ze hebben er daarom een boek over geschreven. Wiebelen en friemelen in de klas is het eerste handboek over zintuiglijke prikkelverwerking (zip) voor leerkrachten in het basisonderwijs en is zeker ook interessant voor ouders.

Zip-bril

In het boek pleiten Lamp en Thoonsen ervoor om met ‘zip-bril’ naar kinderen te kijken. “Wees je bewust van de vele prikkels die bij kinderen binnenkomen en hoe die worden verwerkt.” zeggen ze. “Dan zie je of een kind overprikkeld is, of misschien wel onderprikkeld. Of dat het zelf al oplossingen heeft gevonden. Zo wordt zo’n lastig wiebelkind ineens een kind dat eraan werkt om bij de les te blijven. En blijkt dat capuchonjochie zichzelf te beschermen tegen wat er te veel aan prikkels binnenkomt.”

Hulpmiddelen

Lamp en Thoonsen reiken in het boek strategieën en hulpmiddelen aan om kinderen die ‘anders zijn’ te helpen. Zo zijn er wiebelkussens om onderprikkelde leerlingen actief te houden en zorgen voor extra alertheid en betere concentratie en zijn er gehoorbeschermers voor overprikkelde leerlingen. Kauwen, sabbelen of zuigen werkt activerend voor onderprikkelde leerlingen en dempend voor prikkelgevoelige. Beweging, zoals even de trap af- en oprennen, kan ervoor zorgen dat een wiebelkind wel een tijdje stil kan zitten.

Oorzaak gedrag

Dat kinderen die over- of onderprikkelt zijn en dus wiebelen, friemelen of wegdromen, krijgen vaak een negatieve reactie van de juf of meester. Dit gaat de pedagogen aan het hart. Thoonsen: “Ik weet dat een goed geïnformeerde leerkracht kan zien dat het kind zijn best doet om zich staande te houden. Het komt voor dat kinderen waar zo veel in zit, de hele tijd te horen krijgen dat ze te druk zijn, of juist te sloom. Ze worden vaak negatief benaderd, omdat de leerkracht informatie tekort komt. Terwijl elk kind het graag goed wil doen. Het moet bekender worden dat over- of onderprikkeld de oorzaak van dit gedrag kan zijn.”

Wiebelen en friemelen in de klas, Carmen Lamp & Monique Thoonsen, uitgeverij Pica (€ 24,95)

Bron: Limburger.nl