Lisa van den Akker Gezondheid 14 apr 2023, 06:22

Leestijd: 4 minuten

Is je kind somber en down? 6x dit wil je weten over een depressie bij kinderen

Een depressie bij kinderen is geen gevolg van een ‘slechte opvoeding’, het is echt een ziekte. Dit vindt dr. Fassler, klinisch professor in de psychiatrie. Ondanks dat een depressie geen gevolg is van een bepaalde opvoeding, kunnen ouders hun kinderen wél helpen.

Je moet er niet aan denken, maar het komt helaas toch voor. Kinderen die last hebben van een depressie. Deze dingen zijn goed om als ouder te weten als je kind last heeft van een depressie.

Depressie bij kinderen

Lees hieronder de zes belangrijkste dingen over een depressie bij kinderen.

1. Het komt vaker voor dan je denkt

“Een depressie is normaal gesproken geen ziekte die we met kinderen associëren, maar dat zouden we wel meer moeten doen”, zegt Robert Hendren, voormalig voorzitter van de American Academy of Child and Adolescent Psychiatry (AACAP). De AACAP schat dat maar liefst een op de 20 kinderen en adolescenten depressief is. Dat betekent dat gemiddeld één kind in elke klas last van deze ziekte heeft.

Volgens Hendren is het lastig om in te schatten wanneer een kind meer dan alleen maar verdrietig is. “Normaal verdriet komt en gaat, en heeft meestal duidelijk betrekking op een incident,” vertelt de voormalige voorzitter, die ook directeur van de kinder- en jeugdpsychiatrie aan de Universiteit van California is. “Klinische depressie is als een donkere wolk dat boven een kind hangt, en er is vaak een doordringend gevoel van somberheid, prikkelbaarheid en het verlies van interesses.”

2. Depressie kan in de familie voorkomen

Studies tonen aan dat 25 procent van de kinderen met een ouder die last van klinische depressie heeft gehad zelf ook met depressie te maken krijgt, zegt dr. Fassler. Als zowel moeder als vader depressief zijn geweest, neemt het risico tot ongeveer 75 procent toe. Wetenschappers zijn niet precies zeker van de reden hiervoor. Maar de meeste psychologen denken dat kinderen met depressie een genetische kwetsbaarheid hebben, die vervolgens verergerd wordt door een stressvolle omgeving.

3. Het wordt vaak verborgen door andere problemen

“Ongeveer veertig procent van de kinderen en adolescenten met een depressie hebben ook een angststoornis, zoals bijvoorbeeld de obsessief-compulsieve stoornis (OCS). Daarnaast heeft ongeveer een op de vier depressieve kinderen ADHD“, vertelt dr. Fassler. Maar ook leerstoornissen komen vaak voor. Experts weten niet helemaal hoe deze problemen zich tot elkaar verhouden, maar ze weten wel dat wanneer er naast elkaar bestaande problemen zijn, het moeilijker kan zijn om ze te behandelen. De symptomen kunnen overlappen, waardoor de omstandigheden moeilijker te identificeren zijn, of medicijnen minder effectief werken.

4. Prikkelbaarheid kan een belangrijke aanwijzing zijn

Volgens dr. Hendren is er een groot verschil tussen de symptomen van volwassenen en die van de kinderen. “Volwassenen zijn meestal verdrietig en teruggetrokken, terwijl kinderen juist snel geërgerd zijn en irrationele uitbarstingen kunnen hebben”, legt hij uit. “Kinderen kunnen niet erkennen dat ze zich depressief voelen. Vaak weten ze niet wat ze met dit gevoel aan moeten en kunnen het niet in woorden omzetten.”

5. Vroege diagnose en behandeling is de sleutel

MRI-studies hebben aangetoond dat een langdurige onbehandelde depressie de vorm van de hersenen kan veranderen. Het kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat de hippocampus krimpt, die bij het regulieren van de emoties helpt. Geen verrassing dus dat een depressie bij kan dragen aan problemen op school, drugsmisbruik en  – in de meest ernstige gevallen –  zelfs zelfverminking en zelfmoord. The bottom line: als je het vermoeden hebt dat je kind depressief is, ga dan zo snel mogelijk samen naar de dokter.

6. De behandelingen voor kinderen hetzelfde als bij volwassenen

Psychologen gebruiken dezelfde tools voor het begeleiden van beide leeftijdsgroepen. Vaak wordt eerst geprobeerd om de levensstijl (meer bewegen, beter eten) te veranderen – mocht dat van toepassing zijn. Mocht dat niet werken dan wordt er vaak gebruik gemaakt van een cognitieve gedragstherapie, die zich op het ontwikkelen van realistische, praktische manieren richt. Op die manier leren kinderen met depressieve gedachten en gedragingen om te gaan. “Maar kinderen met milde vormen van depressie reageren vaak goed op psychotherapie,” zegt dr. Fassler. Echter, afhankelijk van de ernst en de duur van de depressie, is er in sommige gevallen ook medicatie nodig.

Veel ouders zijn terughoudend bij het gebruik van antidepressiva. Het is misschien daarom belangrijk om te weten dat medicatie alleen als aanvullende behandelmethode wordt gebruikt. Pas in combinatie met andere behandelingen komen kinderen met een depressie in aanmerking voor antidepressivia. “Alleen medicatie is zelden voldoende voor interventie,” legt dr. Fassler uit. “Het mag alleen worden gebruikt als onderdeel van een uitgebreid, geïndividualiseerd behandelingsplan.”

Is jouw puber depressief? Zo krijg je grip op hun dip