Lise Steegmans School 23 feb 2022, 20:08

Leestijd: 3 minuten

Wat is daltononderwijs? Alles wat je wilt weten over deze onderwijsvorm

Zodra je begint met de zoektocht naar de perfecte school voor jouw kind, kom je veel verschillende onderwijsvormen en schooltypes tegen. Van een ‘gewone’ openbare basisschool, tot de vrijeschool. Maar wat houden deze onderwijsvormen nu precies in? In dit artikel vertellen we je alles over de onderwijsvorm: dalton.

Stilzitten en luisteren, dat ga je niet op een daltonschool vinden. Deze onderwijsvorm hecht veel waarde aan de zelfstandigheid van een kind en heeft veel overeenkomsten met het Montessori onderwijs.

Het dalton-motto: ‘Wat we nodig hebben in deze maatschappij zijn mensen zonder vrees’

Die gedachte vormde de basis van de denkwijze van Helen Parkrust, de Amerikaanse lerares die het daltononderwijs ontwikkelde. Zij vond dat de maatschappij mensen en dus ook kinderen nodig heeft die initiatief durven te nemen en die verantwoordelijkheid durven dragen. Daarom bestaat het daltononderwijs uit drie principes: vrijheid in gebondenheid, zelfstandigheid en samenwerken.

Wat is een Integraal Kindcentrum? Alles wat je wil weten over deze scholen

Klasgenootjes raadplegen

Eigenlijk kun je deze onderwijsvorm zien als een fel geluid tegen het traditionele klassikaal onderwijssysteem. Bij een klassikaal systeem moet je stilzitten en luisteren. Volgens Helen Parkrust werkt die methode hoogst demotiverend. Daarom gooide ze de boel om: kinderen kunnen in alle vrijheid zelfstandig werken en bij vragen raadplegen ze hun klasgenootjes en daarna pas de leerkracht. Hierdoor hoeven ze niet voortdurend op de leerkracht of op elkaar te wachten. Ook kunnen de leerlingen hierdoor van elkaar leren en leren ze tegelijkertijd om te gaan en rekening te houden met anderen. Zo ontwikkelt bij de meeste kinderen socialiteit zich op een natuurlijke wijze.

Helen Parkrust introduceerde ook het laboratory plan, beter bekend als de vaklokalen. Elk vak kreeg een eigen leraar en een eigen laboratory, een vaklokaal. Dit vormt een belangrijk onderdeel van het daltononderwijs.

Daltononderwijs sinds 1920

Net als Maria Montessori doorloopt Helen Parkrust een bijzondere studieroute. Al op haar vijfde weet ze dat ze lerares wilt worden en op haar zeventiende staat ze voor de klas. Vrijwel meteen experimenteert ze met nieuwe methodes en schopt het al snel tot directeur van een basisschool in Wisconsin. In het jaar dat ze directeur wordt, in 1913, presenteert Maria Montessori haar onderwijsvorm. Die nieuwe onderwijsvorm maakt indruk, de belangstelling van de wereld is groot – zo ook de belangstelling van Helen Parkrust.

De twee vrouwen gaan intensief samenwerken en Parkrust wordt zelfs de vertegenwoordiger van Montessori in Amerika. Maar, zoals dat vaak gaat bij samenwerkingen, wilt Helen Parkrust na een aantal jaar haar eigen weg inslaan. In 1919 sticht ze de Children’s University School in New York, waar ze een betere balans wilt vinden voor de individualisering en zelfstandigheid van kinderen. Kort daarna richt ze zich op de Public High School in Dalton. Deze school in een kleine plaats in Georgia, Amerika, is de eerste openbare high school die wordt opgezet volgens Parkrusts laboratory plan. En voilà, de onderwijsvorm dalton is geboren. De Children’s University in New York krijgt in 1924 de naam Dalton School. Parkhurst zal er tot 1942 directeur blijven.

Dalton in de praktijk

Vrijheid in gebondenheid, zelfstandigheid en samenwerken, het klinkt misschien allemaal nog een beetje abstract. Dus hoe werkt Dalton nu in de praktijk?

• Leerlingen hebben dag- en weektaken die ze naar eigen inzicht mogen plannen.
• De ‘ideale daltonleerling’, als die al bestaat, is een leerling die met een plannetje in zijn hoofd ‘s ochtends naar school komt en weet wat hij die dag wilt gaan doen.
• De kinderen werken zelfstandig en vragen mogen ze stellen aan hun klasgenootjes.
• De nadruk ligt op keuzevrijheid: leerlingen mogen op daltonscholen, met mate, kiezen wat ze willen leren, in welke volgorde ze hun werk willen doen, waar ze willen werken, soms ook met welk materiaal ze werken en vaak ook of ze alleen of samen werken.

Wil je ook meer weten over andere onderwijsvormen? Je kunt hier alles lezen over Jenaplanscholen, Montessorischolen en Integraal Kindcentrum.

Wat is een Jenaplanschool? Alles over deze onderwijsvorm