Valéry de Voijs Gezondheid 17 feb 2022, 14:23

Leestijd: 3 minuten

Vroegtijdige puberteit: okselhaar als je zeven bent

Ieder kind is anders. Het is dan ook niet gek dat niet iedereen op dezelfde leeftijd begint te puberen. De één krijgt op z’n tiende al een groeispurt, terwijl de ander nog geen haargroei kan ontdekken op z’n veertiende. Toch kan het zijn dat je zoon of dochter er wel érg vroeg bij is. Dit wordt ook wel een vroegtijdige puberteit genoemd, en nee, dat is niet hetzelfde als de prepuberteit.

Wat betekent zo’n vroegtijdige puberteit? En hoe vroeg is té vroeg? Wij zoeken het voor je uit.

Vroegtijdige puberteit

Wist je trouwens dat kinderen vroeger op veel latere leeftijd gingen puberen? Onderzoekers trekt deze conclusie wanneer zij de ontwikkeling van kinderen in 1970 vergelijken met kinderen van nu. Volgens hen ligt dat aan de volgende factoren:

• Milieu-invloeden
• Meer blootstelling aan hormoonverstorende producten
• Meer zwaarlijvigheid dan vroeger

De puberteit bij meisjes begint gemiddeld op hun elfde levensjaar. Jongens zijn iets later: zij beginnen gemiddeld op hun twaalfde te puberen. We kunnen spreken van een vroegtijdige puberteit wanneer meisjes vóór hun achtste beginnen te puberen. Bij jongens ligt die grens voor hun negende jaar.

Oorzaken van vroegtijdige puberteit

Wat nu precies de oorzaak is van zo’n vroegtijdige puberteit is niet helemaal duidelijk. Sterker nog: de oorzaak bij meisjes is bij zo’n 95 procent van alle vroegtijdige pubers onbekend.

Een mogelijke verklaring is dat het wordt veroorzaakt door de hypothalamus. Dit is een deel in de hersenen dat ervoor zorgt dat er hormonen vrij komen. Bij een vroegtijdige puberteit beginnen de hersenen deze signalen eerder te verzenden dan eigenlijk de zou moeten. En dat kan door een aantal redenen gebeuren:

• MKRN3-gen. Oftewel: het is genetisch. Dit komt echter niet vaak voor: bij 5 procent de jongens die vroegtijdig in de puberteit zijn is dit de oorzaak
• Trauma aan de hersenen
• Kankerbehandeling (of een andere vorm van bestraling)
• Overige a-typische hersenontwikkelingen
• Eierstok- of schildklierproblemen bij meisjes

Hoe herken je het?

Als jouw kind (te) vroeg gaat puberen kun je dat aan een aantal dingen herkennen. Bij zowel jongens als meisjes kun je een verandering merken aan geur, meer haargroei, een lagere stem en acne.

Wanneer jongens voor hun negende een groeispurt krijgen, of een groei opmerken aan hun geslachtsorganen, kan dat duiden op een vroege puberteit.

Meisjes kunnen voor hun tiende ongesteld worden of beginnen met borstontwikkeling voor hun achtste. Ook zullen meisjes in een vroegtijdige puberteit voor hun achtste levensjaar hun groeispurt hebben.

Verschil met prepuberteit

Bij het vaststellen van een vroegtijdige puberteit wordt er voornamelijk naar de lichamelijke ontwikkelingen gekeken. Maar wat als jouw kind nog geen okselhaar heeft, maar wél op vroege leeftijd mentale tekenen van de puberteit vertoont? Het zou kunnen dat jouw zoon of dochter zich bijvoorbeeld gaat afzetten, een totaal andere kledingstijl wilt, of meer privacy claimt. Deze tekenen kunnen erop wijzen dat je kind in een prepuberteit zit: de periode die de puberteit inluidt. In deze fase vinden bij je kind de eerste veranderingen plaats in aanloop naar de puberteit.

Meer informatie over de prepuberteit vind je hier.

Disclaimer: Wij zijn een informatief platform en onze redacteuren hebben geen medische achtergrond. Ondanks dat wij schrijven over gezondheidsklachten en aandoeningen (gebaseerd op wetenschappelijke bronnen), kunnen wij geen adviezen geven met betrekking tot de gezondheid van onze lezers. Dus heb je vragen over je eigen gezondheid of die van je kind? Raadpleeg dan altijd de huisarts.

6x tekenen dat de puberteit bij je kind écht is begonnen

Healthline