Soraya Vogelaar Opvoeden 11 jun 2020, 09:42

Leestijd: 5 minuten

Kind met andere normen en waarden dan jij? Zo ga je ermee om!

Naarmate je kind ouder wordt, wordt hij steeds zelfstandiger en ontwikkelt hij ook steeds meer zijn eigen mening. Dan kan het natuurlijk ook gebeuren dat jullie meningen gaan botsen of je ontdekt dat jij en je kind wat betreft verschillende normen en waarden anders in elkaar steken.

Klinisch psycholoog professor Jacob Goldsmith heeft een aantal tips om te dealen met de situatie wanneer jouw normen en waarden verschillen van die van je zoon of dochter. Of die van een ander gezinslid.

Verschillende normen en waarden in huis

Het is onvermijdelijk dat er zo nu en dan thuis onderwerpen besproken worden die kunnen zorgen voor discussies. Bijvoorbeeld als het gaat over onderwerpen als politiek en religie. Met de volgende tips kun je voorkomen dat het uitmondt in een vervelende ruzie thuis:

1. Begin met gevoel

Hoe respectvol jullie ook als familie met elkaar omgaan, in een stevige discussie kan het alsnog gebeuren dat de gevoelens van iemand (onbedoeld) gekwetst worden. Dr Goldsmith stelt: ‘Een basis van de waarheid, empathie en goede communicatievaardigheden, zijn een belangrijke basis om met verschillende waarden om te kunnen gaan.’

Daarnaast geeft Goldsmith aan dat het ook heel belangrijk is om jezelf af te vragen hoe goed jij je over jezelf wilt voelen na het gesprek. Laat dat gevoel als een leidraad dienen voor hoe jij je tijdens het gesprek gedraagt. De kans is groot dat je niet als een ouder of partner wilt overkomen die als een bulldozer over de gevoelens van de rest heen walst, maar als iemand die goed kan luisteren en de ander probeert te begrijpen.

2. Maak er speciaal tijd voor vrij om met elkaar in gesprek te gaan

Als jij en een gezinslid er actief werk van willen maken om jullie meningsverschil of jullie standpunten te bespreken, kan het handig zijn om een specifiek moment te prikken voor het gesprek. Beladen onderwerpen zoals met je zoon of dochter in gesprek gaan over drugsgebruik of zijn of haar standpunt over het geloof, is iets waar je liever echt de tijd voor neemt.

Op die manier weet je zeker dat er zo min mogelijk dingen in the heat of the moment gezegd zullen worden of aan duiding voorbij wordt gegaan. Je wilt immers dat een gesprek wat oplevert; dat jullie je allebei gehoord voelen.

Hierbij is het het fijnst om echt even fysiek tegenover elkaar te gaan zitten. Het kan ook goed zijn om te (video)bellen, als jullie bijvoorbeeld te maken hebben met een grote afstand. Maar vermijd andere digitale communicatiemiddelen zoals appjes en e-mails. Daarin gaat teveel context, gevoel en intonatie verloren.

Lees ook: Drugsgebruik bespreken met je puber: zo pak je dat aan

3. Als er weinig tijd is om te praten, geef dan je grenzen aan

Heb je het gevoel dat de sfeer in huis er op dit moment niet naar is om met elkaar om de tafel te zitten? Of zijn jij en je gezin van nature niet van die ‘praters’? Dan is het volgens Goldsmith gezond om je grenzen aan te geven en duidelijk te maken dat er bepaalde onderwerpen zijn die je liever voortaan vermijdt.

Maar op de lange termijn is dit misschien niet de meest verstandige manier. Op deze manier leert je kind hier namelijk niet van hoe hij met meningsverschillen of mensen die niet verschillende normen en waarden hebben moet omgaan.

4. Begrijp welke normen en waarden naast elkaar kunnen bestaan en welke niet

Bepaalde waarden kunnen prima naast elkaar bestaan, als ze in de basis gelijk zijn. Maar dit kan ook gelden wanneer waarden ze elkaars tegenovergestelde zijn, maar potentie hebben om bij elkaar te gaan passen.

Denk bijvoorbeeld aan de waarde om geld te sparen. Dit kan op genoeg verschillende manieren waardoor – ook al verschillen jullie in visie hierover – het toch bij elkaar past. Zo kunnen jij en je kind bijvoorbeeld anders denken over hoeveel geld er gespaard kan worden. Door dit samen te bespreken kan er volgens Goldsmith meer begrip ontstaan, en zal het makkelijker worden om een compromis of een setje regels te vinden, die jullie met het hele gezin kunnen volgen.

Als er botsende waarden zijn waarbij het te moeilijk is om makkelijk tot elkaar te komen, heeft Goldsmith een ander idee. Dan kan een gesprek er puur voor zorgen dat jullie even jullie harten kunnen luchten. ‘Dit betekent niet dat jullie met botsende waarden een minder sterke een band hoeven te hebben. Het betekent meer dat je het erover eens bent, dat je het over sommige dingen structureel met elkaar oneens zult zijn’, aldus Goldsmith.

Dichter bij elkaar brengen

Volgens Goldsmith zijn het uiteindelijk juist de verschillen in onze normen en waarden die ons dichter tot elkaar brengen. Dit kan dus ook gelden binnen families.

‘Als je kijkt naar dingen waarover je het met elkaar oneens bent, is het vooral belangrijk om niet te lang stil te staan bij de details en de oppervlakkige zaken. Ga meteen dieper zitten door te praten over wáárom iemand zich zo voelt of er zo over denkt. Door er vaak met elkaar over te praten, komt men er vanzelf achter hoe en waarom anderen ergens in geloven. Als dit begrip voor de drijfveer wederzijds is, voelen we een betere band met elkaar, zelfs al zijn we het niet met elkaar eens’, aldus Goldsmith.

Lees ook:

• Kikid maakt moeilijke onderwerpen voor jongeren bespreekbaar door theater en soaps
• Je puber leren sparen: 5 tips waardoor ze hun zakcenten liever opzijzetten dan uitgeven
• Met pubers praten over anticonceptie: dit zijn de mogelijkheden

Brit+Co