Redactie Mentale gezondheid 10 jul 2020, 07:20

Leestijd: 3 minuten

Dit zijn de verschillen tussen een nachtmerrie en nachtangst bij kinderen

Je kind wordt laat op de avond gillend wakker en je vindt ‘m rechtop zittend in bed, z’n ogen zijn open, maar hij reageert niet op jou of wat je zegt. Dat kan heel beangstigend zijn, maar waarschijnlijk heeft hij alleen maar een nachtangst.

Dit is weer iets anders dan een nachtmerrie, waarbij je kindje ook gillend wakker kan worden tijdens zijn slaap. Dit zijn de verschillen tussen een nachtmerrie en nachtangst.

Pavor nocturnus: nachtangst

Een op de 15 tot 30 kinderen heeft wel eens last gehad van nachtangst, dus het komt eigenlijk best vaak voor. Al vanaf 1,5 jaar kunnen kinderen nachtangsten gaan ontwikkelen en dit kan aanhouden tot kinderen zo’n twaalf jaar zijn. Na die leeftijd neemt het aantal nachtangsten per jaar af. De piek ligt vaak rond de 1,5 jaar.

Een nachtangst ontstaat in het eerste deel van de nacht, tijdens de diepe non-REM slaap en vaak rond hetzelfde tijdstip. Je kindje wordt plotseling wakker, ook al lag hij heel rustig te slapen, en kan huilen of gillen. Vaak zijn de ogen open en zien kids er angstig uit. Zo’n pavor nocturnus kan een paar minuten aanhouden en vaak gaan kindjes daarna zelf weer slapen. Wat een nachtangst ook herkenbaar maakt als daadwerkelijke nachtangst is dat je kindje niet reageert op je aanrakingen of de dingen die je zegt. Je kan hem niet troosten en krijgt hem dus ook niet rustig.

Dit komt doordat een deel van de hersenen nog slaapt, terwijl het andere deel in waaktoestand (en dus wakker) is. Het wakkere deel is het deel waar geluiden en woorden gemaakt worden en wat beweging regelt. Het slapende deel, is het deel waarmee kindjes horen, voelen en dingen opslaan. Vandaar ook dat kinderen je niet opmerken en zich zelfs de hele nachtangst niet herinneren.

Je kan je kind daarom ook beter niet wakker maken, maar juist met rust laten. Wel kan je in stilte bij je kindje blijven tot de pavor nocturnus voorbij is. Meestal slaapt je kind dan meteen weer verder. Heeft je mini vaak last van nachtangsten rond hetzelfde tijdstip? Dan kan je wel eens proberen om je kind een kwartiertje voor die tijd wakker te maken, even uit bed te halen voor een plasje en daarna weer terug te leggen. Vaak helpt dit de pavor nocturnus te voorkomen.

Nachtmerries bij kinderen

In tegenstelling tot nachtangst komt een nachtmerrie pas voor in de tweede helft van de nacht, tijdens de REM-slaap. Indrukken van de dag worden tijdens de slaap verwerkt en dit gaat via dromen of nachtmerries. Nachtmerries komen vaker voor bij kinderen tussen de drie en zes jaar, maar kunnen altijd terugkomen, ook op volwassen leeftijd. Je kindje wordt meestal in de nacht wakker na of van zo’n nachtmerrie en weet deze zich ook nog goed te herinneren. Zelfs de volgende dagen of weken nog. Soms zelfs jaren.

Vermoeidheid, spanningen, zorgen en onrust kunnen nachtmerries verergeren. Ook kan dezelfde nachtmerrie nachten achter elkaar terugkomen, wat juist zorgt voor onrust. Zorg daarom voor een vaste slaaproutine en praat ook altijd over de nachtmerrie met je kindje. Een goede tip is om je kind zelf een goed einde te laten bedenken.

Kindjes kunnen net als bij nachtangst gillend wakker worden, maar in het geval van een nachtmerrie reageren ze wel op jou. Je kan je kindje dan ook bij je nemen, knuffelen en troosten en daar zal hij rustig van worden. Daarna kan je kindje wat angstig zijn om weer te gaan slapen, daarom is het soms fijn als je even bij hem blijft.

Dit artikel is geschreven door Laurien Bleeker.

Lees ook:

• Nachtuil, bed weigeraar of de uitmuntende slaper: welk type slaper is jouw kind?
• Slaapmeditatie voor je kind: zo kan meditatie kinderen helpen bij het slapen

Bron: kinderneurologie.eu