Laurien Bleeker Alcohol en drugs 16 okt 2024, 09:04

Leestijd: 4 minuten

Jongeren over vapen: ‘Ik heb er best veel spijt van, want ik kom er niet vanaf’ Longpatholoog geeft tips

Het is oktober, ook wel Stoptober: de maand om te starten met stoppen met roken. Deze thema-maand is hard nodig, want hoewel het aantal volwassen rokers volgens het Longfonds afneemt, is er juist een stijging te zien onder jongeren. Zo stelt het Trimbos-instituut dat een op de vijf Nederlandse jongeren tussen de 12 en 15 jaar wel eens een E-sigaret rookt. In het kader van Stoptober doken wij in de wereld van vapen.

Want die vapes, die zijn een gemakkelijk opstapje naar het roken van sigaretten, legt Károly Illy, kinderarts en directeur van het Longfonds, uit. De tabaksindustrie richt zich nu dan ook op deze jongeren, die gemakkelijk beïnvloedbaar zijn. Bovendien zijn kinderen onder de achttien jaar erg verslavingsgevoelig en zitten jongeren als snel vast in een routine van dagelijks vapen. Het is zelfs zo dat 2 op de 3 jongeren die vapen uiteindelijk gaat roken.

Feitjes over vapen

Een vape is hetzelfde als een E-sigaret. Een vape verbrandt geen tabak, maar er zit wel een hoge concentratie nicotine in. Nicotine is het middel in vapes dat zo verslavend werkt. In zo’n vape zitten nog meer chemische stoffen, maar vaak is niet bekend welke.

Vapen heeft ernstige gevolgen voor kinderen

Net als bij sigaretten, kan een E-sigaret ernstige gevolgen hebben voor je lijf, helemaal bij jongeren waarbij de hersenen nog volop in ontwikkeling zijn. Ook kan het leiden tot hartkloppingen, irritaties aan de luchtwegen, een verhoogde kans op kanker en de nieuwe longziekte die is vernoemd naar de vape: EVALI. Dat staat voor E-cigarette or vaping use-associated lung injury: een longziekte die is veroorzaakt door vapen met ernstige longschade tot gevolg, zo laat longarts Peter Merkus van het Radboud UMC weten.

Geen vapes met smaakstoffen meer

Om het gebruik onder jongeren te ontmoedigen mag sinds dit jaar de tabaksindustrie geen aantrekkelijke smaakstoffen meer toevoegen aan vapes.

Verslaafd aan je vape

In Nederland raken elke week honderden kinderen verslaafd aan roken/vapen, zo laat Rookvrije generatie weten. Hoe jongeren kinderen beginnen met vapen, hoe erger de verslaving en hoe gemakkelijker de stap is naar het roken van sigaretten. Dit komt dus door nicotine, wat net zo verslavend is als cocaïne en heroïne.

Tips voor ouders van longpatholoog Danielle Cohen

Atsen van het LUMC, Danielle Cohen (longpatholoog) en Frank Borm (longarts) zijn initiatiefnemers van het platform Vapen #jouwkeuze. Met dit initiatief willen zij kinderen en jongeren informeren over de schadelijke effecten van vapen. Ook willen de artsen jongeren waarschuwen voor de tabaksindustrie, die zich op slinkse wijze richt op jongeren.

Naast dit platform roepen de artsen jongeren en hun ouders op om de petitie te tekenen van NicotiNEE. Met die petitie hopen ze de Tweede Kamer op 12 december JA te laten stemmen voor het wetsvoorstel NicotiNEE.

Gastlessen over vapen

Danielle Cohen geeft ook gastlessen over dit belangrijke onderwerp en vertelt ons over deze campagnes: “In de gastlessen die wij geven op scholen praten we met leerlingen over drie dingen: 1: verslaving en nicotine, 2: de tabaksindustrie en 3: gevolgen waar je als tiener direct last van kan krijgen. Zoals slechte tanden, problemen met leren, je conditie die achteruit gaat.

We denken dat de kans om tieners te raken het grootst is als we ze boos kunnen krijgen over hoe de tabaksindustrie hen moedwillig verslaafd probeert te maken, puur en alleen om geld te verdienen. Als ouders kun je dit ook gebruiken. Door je frustratie over de tabaksindustrie te uiten, kun je de toon zetten: je staat naast je kind, in plaats van tegenover elkaar.”

View this post on Instagram

A post shared by Vapen#jouwkeuze (@vapenjouwkeuze)

Tieners over hun verslaving aan vapen

De jongeren in bovenstaande video van het Instagram-account Vapen #jouwkeuze vertellen over hoe een verslaving aan vapes ontstaat, hoe het kan dat je er als jongere niet snel vanaf komt en wat zij ervaren aan gevolgen van vapen vanaf vaak al zeer jonge leeftijd.

Cohen voegt toe dat de naam van de campagne Vapen #jouwkeuze bewust is gekozen, omdat jongeren liever zelf de keuze maken, dan dat ze die zich op laten leggen door ouders of leraren. Ook vult ze aan: “Als je eenmaal verslaafd bent, heb je geen eigen keuze meer.”

‘Ik heb er best wel spijt van’

Dit beaamt ook een van de kinderen in de video. Zij vertelt over haar ervaring met vapen: “Ik ben begonnen met vapen toen ik 12,5 was of zo. Ik heb geheugenverlies nou, dus ik vergeet heel snel dingen nu en ik kan me niet concentreren, ik ben heel erg afgeleid. Ik heb er best wel spijt van, want ik kom er echt niet vanaf.”

‘Je hebt geen keuze meer’

Een andere jongere vertelt: “Op een gegeven moment heb je niet echt meer een keuze, want je lichaam die heeft het gewoon op de een of andere manier, hoe dom het ook klinkt, gewoon nodig.”

Wat als je kind vapet? en lees hier meer over de nare, onbekende gevolgen van vapen.

Column kinderlongarts Noor Rikkers: ‘Vapepidimie; zo ga je ermee om als ouder’