Redactie Mentale gezondheid 22 jul 2022, 11:47

Leestijd: 5 minuten

Vader Richard: ‘Ik kan mezelf en de kinderen beter doodmaken, dacht ik op mijn zwartste moment’

Af en toe staat het in de krant, ouders die hun kinderen doden en zelfmoord plegen. Heel verdrietige berichten. Deze vader vertelt over de donkere gedachten die hij soms had.

Ik was een speelbal van mijn donkere gedachten

“Ik praat hier eigenlijk nooit over, het liefst denk ik er zelf ook niet meer over na. Maar soms overvalt het me ineens weer en dan kan ik me niet meer voorstellen dat ik dit ooit echt heb gedacht.

Ei kwijt

Ongeveer tien jaar geleden raakte ik depressief. Dat gebeurde nadat mijn vrouw tegen me had gezegd dat ze het niet meer zag zitten met mij. Ze was er al vaker over begonnen dat het niet goed liep tussen ons, maar ik zei dan steeds: ‘Ach, dat komt wel goed, joh. Het is gewoon een hectische tijd nu. De kinderen zijn klein, we werken allebei, dit zijn de tropenjaren.’

Om eerlijk te zijn, nam ik het ook nooit helemaal serieus. Ze moest haar ei even kwijt, dacht ik dan. En hop, daarna ging het leven gewoon verder. Probleempje opgelost.

Is jouw puber depressief? Zo krijg je grip op hun dip

Niets opgelost

Maar voor haar was er niets opgelost. Dat bleek wel toen ze tien jaar geleden zei dat ze het liefst bij me weg zou gaan, maar dat alleen niet deed vanwege de kinderen. Het voelde alsof de grond onder mijn voeten werd weggetrokken.

Ik heb een lastige jeugd gehad en heb met mijn ouders geen goede band. Ik heb daardoor nooit geleerd om te praten over wat me echt bezighoudt. Of beter gezegd: ik wist zélf niet eens wat me bezighield. Lastige vragen omzeilde ik liever en als ik niet goed in mijn vel zat, lukte het me niet om de vinger op de zere plek te leggen. Laat staan dat ik bij iemand mijn ziel en zaligheid bloot kon leggen, ook niet bij mijn vrouw.

9 voordelen van scheiden. Ook voor je kind

Donderslag

Haar mededeling voelde als een donderslag bij heldere hemel. Ik had me nooit gerealiseerd dat de situatie zo ernstig was. Nu, tien jaar later, begrijp ik het wat beter, maar toen voelde het alsof ik met een zwaard in mijn rug gestoken was.

Mijn gevoelens, die ik zo lang genegeerd had, overspoelde me daarna ineens van alle kanten. Ik had geen controle meer over mijn gedachten en het voelde alsof ik in een paar weken tijd een zwart gat in gezogen werd.

Bankje

Op mijn werk liep het ook al lange tijd niet lekker. Het voelde alsof alles in mijn leven mislukt was. Ik weet nog dat het een zonnige zomermaand was toen dit allemaal gebeurde, maar ik herinner me vooral dat ik vaak ergens somber op een bankje zat en met een zwaar en donker gevoel voor me uit zat te staren.

Op een gegeven moment zag ik niet meer voor me hoe het verder moest met mijn leven. Het enige wat de hele dag in mijn hoofd zat, was een zwarte mist. De depressie werd zo erg dat de gedachte om mezelf iets aan te doen, weleens door me heen schoot. Dan zou ik tenminste verlost zijn van dit leven. Het leek me een opluchting, ik zag op die momenten geen andere uitweg meer.

Hoe herken je als ouder een bipolaire stoornis?

Bizarre gedachte

En – ik schaam me hier enorm voor – ik kreeg ook een paar keer de gedachte dat ik dan niet alleen mezelf zou doden, maar ook de kinderen beter kon doodmaken. Want wat moesten die anders met hun leven?

Ik kan niet eens goed uitleggen hoe ik op deze bizarre gedachte kwam. Misschien omdat ik me niet kon voorstellen dat ik zónder hen dit leven zou verlaten. Het was niet zo dat ik het echt wilde, maar ik was een speelbal van mijn gedachten. Gelukkig heb ik nooit echt een poging gedaan.

Lang gesprek

Op een avond, toen het weer beter met me ging, voerden mijn vrouw en ik een lang gesprek over hoe het nu eigenlijk ging met ons. Ik vond dat soort gesprekken altijd ingewikkeld. Liever zou ik alles laten rusten en gewoon weer verder gaan met ons leven. Maar ze liet dan niet los. Ze wilde weten wat er in mij omging.

Het was al laat op de avond, de kinderen sliepen gelukkig. Het lukte me nu beter dan voor mijn depressie om te vertellen hoe de maanden die achter ons lagen, waren geweest voor mij.

Door het lint

En ineens hoorde ik mezelf iets zeggen over die vreselijke gedachten. Voor mij was het helder: ik zou dat natuurlijk nooit echt gedaan hebben, daarvoor hield ik te veel van mijn kinderen. Die gedachten waren maar kort in mijn hoofd geweest en toen vanzelf weer weggetrokken. Ik vertelde het alleen om uit te leggen hoe ellendig ik me had gevoeld.

Maar ik zag mijn vrouw wit wegtrekken. Ze wás al emotioneel tijdens het gesprek, maar nu ging ze volledig door het lint. Ze zaagde me eerst helemaal door: wanneer ik dat dan had gedacht. Wat ik toen had gedaan. Of die gedachten lang geduurd hadden. Of ik ze vaak had gehad. En wat ik dan voelde als ik naar de kinderen keek. Het gíng maar door.

Dramatisch

Hoe meer ik erover vertelde, hoe dramatischer het werd. Ze huilde hysterisch. Begon te hyperventileren. Schreeuwde. Dat ik nooit kon beloven dat ik dat ‘natuurlijk nooit zou doen’, omdat je nu eenmaal niet kon weten wat een depressie met je doet. Hoe ze nu in vredesnaam ooit nog erop zou kunnen vertrouwen dat de kinderen veilig zouden zijn.

Wat ik ook zei, ik kreeg haar niet meer rustig. Ik herinner me niet meer hoe dat nachtelijke gesprek afgelopen is, maar de volgende dag liepen we allebei rond met dikke wallen onder onze ogen.

Spijt

We zijn nu tien jaar – en veel geworstel – verder. We zijn nog steeds bij elkaar. Maar ik voel aan alles dat onder de oppervlakte nog steeds angst zit bij haar. Angst dat het alsnog een keer misgaat.

Ik heb er spijt van dat ik het verteld heb. Want als je zoiets eenmaal hebt verteld, kun je het ook niet meer ont-vertellen. Ze weet het nu, en die gedachte blijft altijd bij haar.”