Sanne Verweij Opvoeden 5 apr 2023, 14:54

Leestijd: 2 minuten

‘U’ zeggen tegen je ouders: respectvol of vreemd?

Sommige kinderen zeggen ‘je’ tegen hun ouders en anderen hebben ‘u’ aangeleerd gekregen. Wat moet je in overweging nemen bij het kiezen van een aanspreekvorm en heeft het invloed op je kind?

‘Mag ik uw borstel lenen, mama?’, klinkt toch heel anders dan: ‘Mag ik je borstel lenen, mama?’ Wat vind jij prettiger klinken?

De u-vorm

Veel ouders die graag willen dat hun kind ze met ‘u’ aanspreekt, hebben dit zelf ook meegekregen van kinds af aan. Ze spraken hun ouders ook aan met ‘u’. Ze vinden het een vorm van respect omdat ze bijvoorbeeld gezien willen worden als moeder en niet als vriendin.

De je-vorm

De ouders die graag willen dat hun kinderen ze met ‘je’ aanspreekt, vinden ‘u’ vaak afstandelijker klinken. Ze vinden dat familie dicht bij elkaar staat en vinden tutoyeren daarom fijner. ‘U’ vinden ze misschien wel een prima woord om onbekenden mee aan te spreken, maar zelf worden ze liever met ‘je’ aangesproken.

Aversie van ‘u’

Taaldeskundige Suzanne Aalberse legt aan EditieNL uit waar de aversie van het woord ‘u’ vandaan komt. “We leven in een cultuur waarin we graag laten zien dat we bevriend zijn met elkaar. ‘U’ is toch afstandelijker en wordt daardoor door sommige mensen als minder prettig ervaren. Je kunt er zelfs mensen mee beledigen, omdat ze liever met ‘je’ aangesproken willen worden.”

Liefde voor ‘u’

Vooral in grote en vaak ook christelijke gezinnen worden de ouders aangesproken met de u-vorm. Als een gezin veel kinderen heeft, is de kans dus groter dat ze vousvoyeren. Zo wordt ook de hiërarchie tussen ouders en kinderen zichtbaar waardoor er orde ontstaat. Dit betekent overigens niet dat de relatie tussen ouder en kind niet liefdevol of sterk is.

Wordt het nog vaak gebruikt?

De u-vorm wordt wel veel minder vaak gebruikt dan vroeger. Tegenwoordig wordt het ook tegen opa en oma bijvoorbeeld minder gezegd. Toch denkt taaldeskundige Aalberse niet dat dit helemaal verdwijnt. Juist doordat het niet zo vaak wordt gebruikt, blijft de waarde van het woord behouden. “We zien dat een aanspreekvorm juist sneller verdwijnt als het heel veel wordt gebruikt. Dan gaat men op zoek naar nóg beleefdere vormen die nóg meer respect uitdragen.” Daarnaast wordt de ‘u’ ook nog gebruikt tijdens sollicitaties, om beleefd te zijn, maar ook om afstand te creëren als je elkaar nog niet goed kent.

Aanspreekvormen

Beide aanspreekvormen zijn juist. Het gaat vooral om de omgang met je kind. Als jij en je kinderen liefdevol en respectvol met elkaar omgaan, maakt de aanspreekvorm niet uit. Vaak ligt het dus ook aan wat je gewend bent.

Overigens zijn er ook veel kinderen die hun ouders eerst met de u-vorm aanspreken en als ze ouder zijn toch ‘je’ gaan noemen, omdat je meer op gelijke hoogte komt te staan. Of je kind je ‘u’ of ‘je’ noemt, ligt dus aan wat jullie fijn vinden, er is geen goed of fout.

U zeggen tegen ouderen, leren onze kinderen het nog?