Julia van Buuren Lezen 11 jan 2024, 14:56

Leestijd: 4 minuten

Op deze manier leren tweetalige kinderen de Nederlandse taal (volgens een lerares)

Het komt in multicultureel Nederland steeds vaker voor dat kinderen tweetalig worden opgevoed. Hoe leren kinderen de Nederlandse taal naast hun moedertaal? Wij spraken met basisschoolleerkracht en auteur Maike Douglas.

Kinderen leren praten tussen de nul en vijf jaar. De eerste taal die een kind leert, is erg belangrijk en zorgt ervoor dat het taalgevoel wordt ontwikkeld. Hierdoor kunnen kinderen ook andere talen beter leren.

Kinderen spreken twee talen

Maike Douglas, moeder van een zoon (9) en een dochter (6), is al dertien jaar leerkracht in het basisonderwijs. Op dit moment geeft ze les aan groep drie. Zij ziet meerdere kinderen langskomen die tweetalig zijn.

“Veel kinderen zijn met een andere taal dan Nederlands opgegroeid, zoals Turks, Arabisch of Oekraïens. Zij moeten dan op school de Nederlandse taal leren”, vertelt Douglas.

De kinderen worden soms bewust tweetalig opgevoed. Ouders vinden het dan belangrijk dat de kinderen hun moedertaal spreken. Maar meestal spreken de ouders niet goed Nederlands en worden de kinderen onbewust tweetalig opgevoed.

Extra begeleiding voor tweetalige kinderen

Kinderen die niet of nauwelijks Nederlands spreken, krijgen extra begeleiding. Ze komen vaak vanuit een azc en beginnen in een speciale taalklas. Hier worden ze volledig ondergedompeld in de Nederlandse taal. Vervolgens stromen ze door naar het reguliere onderwijs, waar ze ook extra begeleiding krijgen. Kinderen die moeite hebben met lezen krijgen bijvoorbeeld ondersteuning van een onderwijsassistent of van groep acht leerlingen.

Het kan zijn dat kinderen die pas op school Nederlands leren, hierdoor blijven achterlopen. Maar volgens Douglas verschilt dit erg per kind. “Het is erg afhankelijk van het IQ van het kind en hoe snel hij of zij dingen oppakt. Daarnaast reageert ieder kind anders”, vertelt Douglas. Het ene kind is erg leergierig en wil zo snel mogelijk alle Nederlandse woorden leren, en het andere kind raakt juist gedemotiveerd doordat het lastig is.

Ouders spreken geen Nederlands

Niet alleen voor de kinderen is het lastig, ook voor hun ouders is het niet altijd makkelijk om de Nederlandse taal te leren. “Soms gebruiken we een tolk en anderen spreken een beetje of volledig Nederlands”, zegt Douglas. De meesten vinden het belangrijk om te weten op welke manier de Nederlandse taal op school wordt geleerd aan hun kinderen. Daarnaast willen ze vaak zelf ook hulp hoe ze dit thuis het beste kunnen aanpakken. “Waar ik lesgeef, in Wijk bij Duurstede, is er bijvoorbeeld veel zorg vanuit de gemeente om de gezinnen te helpen. Op deze manier worden niet alleen de kinderen geholpen met de taal, maar dus ook de ouders”, benoemt Douglas.

Veel bezig zijn met taal

Douglas vindt het erg belangrijk dat kinderen op school veel met taal bezig zijn. “Het leren van de woordenschat is bijvoorbeeld een groot onderdeel van het lesprogramma. Daarnaast is lezen gewoon erg belangrijk. In de klas lezen we veel, praten we over de verhalen die we gelezen hebben of lezen we elkaar voor. Dit is allemaal goed voor het taalbegrip”, verklaart Douglas.

Douglas stimuleert ouders om ook thuis voor te lezen aan hun kinderen of programma’s te kijken waarin voorgelezen wordt. Daarnaast vindt ze de Voorleesexpress een goed initiatief. Tijdens dit project gaan vrijwilligers voorlezen aan kinderen die een taalachterstand hebben. Dit gebeurt bij de kinderen thuis, en kan ook een positief effect hebben op de taalontwikkeling van de ouders.

“Ik ben zelf geen fan van huiswerk meegeven”, zegt Douglas. “Ik denk dat dit voor jonge kinderen niet werkt. Het is belangrijk dat ze met de Nederlandse taal bezig zijn. Dit kan ook door op tv te kijken naar Zappelin of Sesamstraat. Voor oudere kinderen raad ik het aan om zelf boeken te gaan lezen”, vertelt Douglas.

Lezen stimuleren

De grootste uitdaging volgens Douglas is om kinderen aan het lezen te krijgen. “Zo gaf ik in de vakantie de opdracht dat kinderen elke dag tien minuten moesten lezen, en de helft van de klas had geen boek opengeslagen”, concludeert Douglas.

“Ik ben continu op zoek naar boeken die de kinderen aanspreken. Zo zijn er nu een aantal jongens uit mijn klas aan het lezen omdat ze zo meer over dinosauriërs en gamen kunnen leren”, zegt Douglas. Lezen staat voor haar dan ook centraal. “Het maakt echt niet uit of je simpele of ingewikkelde boeken leest, leesplezier is het allerbelangrijkste”, benoemt Douglas.

Maike Douglas is lerares, auteur en blogger op de website Juf Maike. Haar missie is leerkrachten helpen om goed onderwijs te kunnen geven.

Zo voed jij je kind zonder al te veel moeite tweetalig op