5 tips om je kind te helpen bij het verwerken van rouw en verlies
Omgaan met verlies of de dood is voor volwassen al heftig, maar voor kinderen is rouwverwerking vaak nóg lastiger. Helaas is er geen handleiding om je kind door zo’n periode van rouw heen te helpen, maar we hebben wel vijf nuttige tips.
Laten we vooropstellen dat ieder kind anders omgaat met rouw en verlies. En vaak gaan zij er ook anders mee om dan volwassenen. Misschien ben jij dagen lang aan een stuk door verdrietig, terwijl jouw kind even een huilbui heeft en daarna weer zit te spelen. De emoties van kinderen kunnen erg schommelen, ook kunnen ze hun boosheid en verdiet op andere dingen af reageren omdat ze zich er geen raad mee weten.
Het kan ook zijn dat je eigenlijk niets merkt aan je kind maar dat hij of zij wel plotseling weer in bed begint te plassen. Ook dat kan een teken zijn dat je kind moeite heeft met de rouwverwerking.
Je kind helpen bij rouw en verlies
Er zijn dan ook geen universele regels die je als ouder aan moet houden. Kijk vooral naar het gedrag van je kind en probeer je benadering en aanpak daarop aan te passen.
1. Sta open voor gevoelens
Het belangrijkste dat je kunt doen om je kind met verlies te helpen, is om hem ruimte te geven om te rouwen. Als kinderen geen ruimte krijgen om emoties te tonen, is het risico op angsten en depressies hoger. We moeten kinderen dus toestaan om hun gevoelens te voelen. Net als voor volwassenen, is het ook voor kinderen namelijk gezond om moeilijke emoties – zoals verdriet of woede – te uiten.
2. Heb controle over je eigen emoties
Het breekt je hart als ouder om te zien dat je kind verdriet en pijn ervaart. Als natuurlijke en onbewuste reactie hebben we daarom vaak de neiging om sterke emoties van onze kinderen te onderdrukken. We zeggen dan bijvoorbeeld dingen als: ‘niet huilen’ of ‘ga anders even iets leuks doen?’. Maar als we volledig in lijn zijn met onze eigen emoties, kunnen we beter de zorg voor onszelf bieden, zodat we volledig beschikbaar zijn voor onze kinderen.
3. Zorg voor gezonde uitlaatkleppen
Maar hoe kunnen we kinderen stimuleren en ondersteunen bij het uiten van hun emoties? De meeste kinderen zullen namelijk niet het vermogen hebben om te gaan zitten en een direct gesprek over hun gevoelens te hebben. Dit is niet alleen te heftig voor veel kinderen, maar daarnaast beschikken kinderen vaak ook nog niet over de complexe vaardigheden die voor zo’n gesprek nodig zijn.
Gelukkig kunnen ouders op veel verschillende manieren kinderen helpen om met de ingewikkelde emoties na een verlies om te gaan. Je kan gebruikmaken van verschillende soorten middelen, zoals kunst, muziek of boeken, om indirect over gevoelens en gedachten te praten. Door middel van bijvoorbeeld een boek, tekening of een liedje over verlies kunnen jullie het toch bespreken.
4. Maak het proces van verdriet normaal
Het is gebruikelijk dat een rouwend kind zich onbegrepen en alleen voelt. Kinderen kunnen zich namelijk gaan afvragen of hun sterke emoties wel normaal zijn, waardoor ze zich misschien zelfs gaan verzetten tegen het uiten van deze emoties. Het is daarom belangrijk dat je als ouder vooral luistert, in plaats van praat. Daarnaast is het belangrijk dat je aangeeft dat de gevoelens van je kind normaal en gezond zijn. Kinderen die zich begrepen voelen, ervaren een hoger niveau van steun en zullen op lange termijn beter met hun emoties om kunnen gaan.
5. Wees geduldig
Het begeleiden van je kind door het proces van verlies en verdriet is iets wat je geen enkele ouder gunt. Maar het is helaas onvermijdelijk: het leven bestaat namelijk uit veel vreugde en liefde, maar ook uit verlies. Met jouw steun en liefdevolle begeleiding kun je je kind gezonde tools leren om om te gaan met verlies. Het laatste belangrijke punt is dan ook dat je als ouder geduld toont. Het gedrag van een rouwend kind kan vaak raadselachtig of frustrerend zijn, omdat zij hun emoties nog niet op de ‘juiste’ manier kunnen uiten. Maar heb geduld.
Is jouw kind bang voor de dood? Onze deskundigen van het J/M Ouders-panel hebben dan nuttige adviezen voor je!