Lise Steegmans Gamen 21 feb 2022, 14:32

Leestijd: 3 minuten

Onderzoek wijst uit: de meeste kinderen tot 5 jaar krijgen veel te veel schermtijd

De meeste kinderen onder de vijf jaar krijgen véél te veel schermtijd. Nu zou je kunnen denken dat dit door de lockdowns komt, maar dat is niet het geval. De schokkende resultaten zijn van vlak voor de pandemie.

Tijdens de pandemie is het schermtijdgebruik onder kinderen zelfs verdubbeld.

Te veel schermtijd

Twee op de drie kinderen onder de leeftijd van vijf jaar overschrijdt de dagelijks geadviseerde schermtijd, die staat op een uur per dag. Dat deze aanbeveling door tweederde van de kinderen wordt overschreden, klinkt misschien niet als schokkend nieuws. Toch is dat het wel: de schermgewoontes die kinderen aanleren wanneer ze jong zijn, nemen ze hun verdere leven mee.

Onderzoek naar schermtijd pre-pandemie

Dat benadrukken de auteurs van het onderzoek in JAMA Pediatrics, een wetenschappelijk tijdschrift waarin hun onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd. De onderzoekers, afkomstig van de Universiteit van Calgary, maakten gebruik van 63 studies van in totaal 89.163 kinderen van onder de vijf jaar. De auteurs onderzochten de antwoorden op vragenlijsten over schermtijdgebruik en interviews tot maart 2020 – vóór de pandemie dus.

Zelfs pre-pandemie waren de resultaten zorgwekkend: meer dan 75 procent van de kinderen onder de 2 jaar, en 64 procent van kinderen tussen de 2 en 5 jaar overschreed de richtlijnen voor de schermtijd. Voor kinderen van 2 tot 5 jaar beveelt de American Academy of Pediatrics (AAP) maximaal 1 uur per dag aan. De World Health Organization (WHO) hanteert dezelfde richtlijn. Als vanzelfsprekend – helaas – heeft de pandemie dit probleem alleen maar verergerd. Uit aanvullend onderzoek blijkt dat het schermtijdgebruik onder kinderen na maart 2020 is verdubbeld.

Advies in Nederland

Overigens bekijkt Mediawijsheid.nl, het Nederlandse adviesorgaan voor schermtijd, het advies van een andere kant: “Veel ouders willen een richtlijn voor hoeveelheid tijd die een kind op een scherm mag doorbrengen op een bepaalde leeftijd. Dit soort richtlijnen bestaan, maar het is vooral belangrijk dat het scherm geen andere activiteiten verdringt. Zoals contact met vriendjes of buiten spelen. Omdat schermen overal zijn, is het als ouder lastig om goed bij te houden hoeveel tijd je kind hier aan besteedt. Daarom kan het helpen om het om te draaien: ouders te laten focussen op buitenspeeltijd. Het advies is dat kinderen dagelijks minstens 60 minuten matig tot intensief bewegen en teveel stilzitten zoveel mogelijk wordt voorkomen.”

Hoeveel schermtijd is oké? Stel jezelf deze 3 simpele vragen

Dat sluit aan bij het advies waar Nederlandse oogartsen in 2017 mee kwamen: de 20-20-2 richtlijn.  20 minuten op een scherm, 20 seconden ver weg kijken en dan 2 uur naar buiten.

Invloed van schermtijd op kinderen

In de eerste vijf levensjaren staan een snelle hersengroei en ontwikkeling centraal. Hierdoor kan te veel schermtijd een negatieve invloed hebben op de taalontwikkeling, geletterdheid, de slaap en het gedrag van een kind. In het onderzoek wordt dat nog eens dunnetjes benadrukt: “Bijvoorbeeld, jonge kinderen die schermen 2 uur per dag of 3 uur of meer gebruiken, vergeleken met 1 uur per dag, vertonen een verhoogde kans op gerapporteerde gedragsproblemen en slechte ontwikkelingsresultaten.”

“Deze bevindingen zijn zorgwekkend omdat we weten dat wanneer kinderen langdurig naar schermen kijken, ze minder tijd hebben om deel te nemen aan andere activiteiten [bijv. omgaan met verzorgers en broers en zussen, fysieke activiteit, slaap] die cruciaal zijn voor een gezonde ontwikkeling bij jonge kinderen.”

Tips om de schermtijd in de hand te houden vind je hier.

JAMA PediatricsNetwerk MediawijsheidNOS