Logopedist Jente Timmer: ‘Luister als ouder naar wát je kind wil vertellen, ongeacht het hóe’
De taalontwikkeling van een kind start al in de buik, maar daarna kunnen er nog een hoop hobbels op de weg zitten. Je kind kan moeite hebben met uitspraak van klank, begrijpen van taal of praten. Taaladviseur en logopedist Jente Timmer heeft een eigen praktijk en geeft advies voor het herkennen en het omgaan met taalproblemen bij je kind.
Timmer helpt ouders beter met hun kind communiceren als ze moeite hebben met praten. Dit doet ze op een ontspannen manier waarin de ouders de leiding van het kind volgen, in plaats van andersom. Ze deelt een paar belangrijke tips met J/M Ouders.
In de buik
“De taalontwikkeling van een kind begint al in de buik. Dan kunnen kinderen al klanken onderscheiden en de stem van hun ouders herkennen. Het verloop van de eerste 1000 dagen (van de maanden in de buik tot ongeveer de tweede verjaardag) van een kinderleven zijn van cruciaal belang voor het verdere leven van een kind. Dit zie je terug in de ontwikkelingen en dus ook taal.”
Taalproblemen herkennen
“Je merkt soms al dat de taalontwikkeling minder makkelijk verloopt wanneer kinderen niet of nauwelijks brabbelen in hun eerste levensjaar. In de jaren daarna herken je een taalonwikkelingsachterstand op de volgende manieren:
- Tussen de één en twee jaar: als ze geen of slechts enkele woordjes kunnen spreken.
- Tussen de twee en drie jaar: als ze nog geen twee- woordcombinaties kunnen maken.
- Met drie jaar: als ze nog geen zinnen van minimaal drie woorden kunnen zeggen.
Daarnaast kan het soms zijn dat kinderen wel voldoende woorden en zinnetjes lijken te kunnen zeggen, maar dat veel klanken worden vervangen of worden weggelaten. Sommige kinderen hebben moeite met het begrijpen én spreken, anderen alleen met spreken.
Zorgen over de taalontwikkeling
“Luister naar je eigen gevoel en wacht niet te lang bij zorgen of een onderbuikgevoel over de taalontwikkeling van je kind. Juist als kinderen nog jong zijn, kunnen ze makkelijker de achterstand inhalen. Je kunt naar een consultatiebureau of huisarts voor een controle of beoordeling. Mochten zij ook twijfelen of zien dat je kind niet spreekt of onze taal niet begrijpt zoals je zou verwachten, dan kunnen zij je doorverwijzen naar bijvoorbeeld een logopedist.”
Dit moet je als ouder niet doen
“Je hoeft je kind niet te dwingen om iets te zeggen. Het kan namelijk erg frustrerend zijn voor kinderen als ze wel iets willen zeggen, maar ze niet weten welke woorden ze hiervoor moeten gebruiken. Ze willen juist van anderen horen welke woorden ze kunnen gebruiken op momenten dat ze er ook de aandacht en interesse voor hebben.
Luister als ouder naar wát je kind wil vertellen, ongeacht hóe hij het vertelt. Als je kind weinig woorden gebruikt, trek je als ouder waarschijnlijk alles uit de kast om je kind wel woorden te laten zeggen. Maar door kinderen woorden na te laten zeggen, pas te reageren als ze het woord ook echt zeggen of heel veel vragen te stellen, leg je als ouder juist meer druk op.”
Contact houden
“Als kinderen moeite hebben met contact maken, kan het helpen om naar voren te buigen en in zijn gezichtsveld iets omhoog te houden waar hij interesse in heeft. Heb je een kind dat van rondrennen houdt? Dan kan je ‘in de weg’ gaan staan en kijken hoe hij reageert. Je kunt je kind stimuleren door iets te ‘bewaken’ wat ze graag willen, zoals bellenblaas. Wacht even tot hij jou communiceert wat je moet doen. Je ziet bijvoorbeeld dat hij reikt naar de bellenblaas, een blaasbeweging met zijn mond maakt, wijst of op zijn manier ‘blazen’ zegt. Doet hij dat niet, dan kan je het hem voordoen. Interactie en communicatie blijven erg belangrijk als je kind moeite heeft met praten.”
Jente Timmer begeleidt gezinnen met het Hanen® Ouderprogramma. Veel van bovenstaande adviezen komen daarin voor. Het Hanen Ouderprogramma is een methode die ouders handvatten geeft om op een natuurlijke manier en met plezier de taalontwikkeling te stimuleren. Hanen wordt vergoed en is bewezen effectief.