Stijgende studieschulden: dit wil je als ouder weten
Je maakt je waarschijnlijk zorgen over de stijgende studieschulden voor je kind. Die schulden kunnen namelijk een flinke impact hebben op hun toekomst. Helaas kunnen de meeste ouders financieel niet bijspringen om de gehele studie van hun kinderen te bekostigen. Wat kun je als ouders wél doen om zowel jezelf als je kind goed voorbereiden?
Vergeleken met ander landen, doet Nederland het zo slecht nog niet. Maar ondanks de relatief lage studiekosten, eindigen veel studenten met een hoge studieschuld.
Hoge studieschulden
Om je een idee te geven hoe deze hoge studieschulden de toekomst van afgestudeerden behoorlijk kan beïnvloeden, nemen we je even mee in het verhaal van onze hypothetische student Lizzy. Na haar diploma-uitreiking duikt Lizzy in haar financiële situatie. In totaal leende zij een bedrag van 20.000 euro. Dit klinkt mega veel, maar het blijkt een heel gemiddeld bedrag te zijn.
Onze Lizzy schrok en rekende het bedrag na. Uit haar berekeningen blijkt dat zij zo’n 6.900 euro betaalde voor haar drie-jarige bacheloropleiding. Daarbij gaf ze in totaal 2.000 euro uit aan studiemateriaal. Aangezien Lizzy ongeveer 300 euro per maand kwijt was aan haar kamer, leende zij in totaal 12.000 euro voor haar woonkosten. Tot slot besteedde zij zo’n 1.000 euro aan overige kosten.
De schuld aflossen
Aangezien Lizzy onder het nieuwe stelsel valt, heeft zij maximaal 35 jaar om deze schuld af te betalen. Verder krijgt Lizzy een bericht van DUO dat er rekening wordt gehouden met haar draagkracht en dat het inkomen van haar partner worden meegerekend in de berekening. Onze Lizzy is echter vrijgezel en heeft een leuke baan weten te vinden.
Met een realistische rente en de aflossingsvoorwaarden zoals die door DUO worden toegepast, komt Lizzy daarom uit op een maandbedrag van 230 euro. Dit kan behoorlijk veel zijn voor een pas afgestudeerde student. Toch zijn deze cijfers representatief voor veel studenten met deze gemiddelde studieschuld.
Hoe kun je je kind voorbereiden?
Het wordt het steeds moeilijker om alle kosten te blijven betalen. Collegegelden en administratieve kosten lijken toe te blijven nemen. De gemiddelde leefkosten stijgen en dan hebben we het nog niet eens over de stijgende huurkosten. In het voorgaande voorbeeld van Lizzy hebben we bijvoorbeeld berekend dat zij 300 euro per maand kwijt is aan de huur van haar kamer. Maar tegenwoordig moet je heel hard zoeken om een kamer met deze huurprijs te vinden.
Helaas zijn niet alle ouders in staat om het gehele collegegeld, woon- en leefkosten van onze kinderen te betalen. Toch kun je een aantal dingen doen om je kind zo goed mogelijk voor te bereiden.
Begin op tijd met een financiële planning
Allereerst is het belangrijk om met je kinderen te praten over hun financiële toekomst. Ga samen zitten en zet op papier wat de verwachte kosten zullen zijn voor hun studie, woon- en leefkosten. Met de handige rekentool van Nibud kun je bijvoorbeeld een helder overzicht krijgen van hun maandelijkse uitgaven.
Leer je kinderen ook het belang van sparen voor noodgevallen. Het hebben van een noodpotje kan hen helpen om onverwachte kosten op te vangen zonder extra schulden te maken. Daarnaast is het een goed idee om je kinderen in te schrijven voor een cursus of workshop over financieel beheer. Op MEE vind je bijvoorbeeld informatie over lessen die hen helpen bij het leren van hun geldbeheer.
Beurzen en subsidies
Zoek samen met je kind naar geschikte beurzen en subsidies. In 2024 is de aanvullende beurs van DUO voor studenten maximaal 457,60 euro per maand. Naast DUO zijn er nog andere opties om met je kind te bespreken. Stichting Leergeld is bijvoorbeeld gericht op kinderen uit gezinnen met een relatief lager inkomen. Daarnaast bieden veel hogescholen ook fondsen aan voor studenten die in een bijzondere situaties verkeren. Ook bestaan er beurzen en subsidies voor studenten die uitblinken in hun studie; de Rotary Foundation helpt op deze manier zo’n 800 studenten per jaar.
Leer je kinderen over studieschulden
‘Geld lenen kost geld’; we kennen de slogan allemaal. Maar wat betekent dit precies? Hoe werkt een leenstelsel precies en wat is de rol van rente? Hoe beïnvloedt een schuld je toekomstige financiële situatie, en welke gevolgen heeft een studieschuld voor je lange termijn? Het is belangrijk dat je kind begrijpt wat deze vragen inhouden en het is onze verantwoordelijkheid als ouders om deze vragen met hen door te nemen.
Overweeg alternatieven
Het is natuurlijk ook mogelijk om verschillende alternatieve manieren te overwegen. Denk bijvoorbeeld aan deeltijdstudies. Op deze manier zijn studenten in staat om hun studie te combineren met hun werk om zo hun studieschuld te minimaliseren. Ook bestaan er praktijkgerichte opleidingen, zoals technicus of verpleegkundige, die vaak sneller en (daardoor) goedkoper zijn.
Wij begrijpen als geen ander hoe zorgwekkende deze stijgende studiekosten kunnen zijn. Met een goede voorbereiding kun je de studieschulden wellicht minimaliseren. Daarbij kun je volgens budgetcoach Annet Bakker niet vroeg genoeg beginnen met het praten over geld met je kinderen. In het artikel ‘Zo leer je je kinderen de waarde van geld’ geeft zij tips hoe jij je kinderen de waarde van geld kan leren.