Wilma Groothuis Puber 29 sep 2023, 10:11

Leestijd: 3 minuten

Zo ga je om met de stemmingswisselingen van je puber

De ene puber heeft er veel last van, de ander helemaal niet. Stemmingswisselingen kunnen voorkomen tijdens de puberteit. Vaak is het een fase, maar het kan best lastig zijn om ermee om te gaan. Zowel voor de puber als voor de ouders.

In de puberteit gebeurt er van alles met de hormonen van een tiener. Dat je daar last van hebt, is niet gek, toch? Kinder- en jeugdpsycholoog Marijke Uithol is het daar mee eens. Uithol: “Het is heel passend en ik normaliseer het altijd. De oorzaken van stemmingswisselingen zijn divers, zo kunnen traumatische gebeurtenissen, biologische en sociale oorzaken een rol spelen. Een voorbeeld van een biologische factor is aangeboren kwetsbaarheid. Dan zit het gewoon in je genen.”

Oorzaken stemmingswisselingen

Maar hoe komt het dat de ene puber meer last van stemmingswisselingen heeft dan een ander? Volgens Uithol heeft dat vooral te maken met temperament, trauma en dopamineafgifte, welke de impulscontrole beïnvloed. “Als een tiener in aanleg gevoelig is voor stemmingswisselingen en daarbij niet heeft geleerd om bijvoorbeeld vertrouwen te hebben in anderen, steun te vragen of situaties te relativeren, dan kan dat leiden tot problematiek. Zeker als hij het gevoel heeft dat hij op niemand kan terugvallen.”

Tips voor de stemmingswisselingen van je puber

Heb jij een puber met stemmingswisselingen? Dan heeft de kinder- en jeugdpsycholoog de volgende tips voor jou:

1. Erken wat je puber voelt

“Het is belangrijk dat je als ouder onderzoekt en erkent wat je puber voelt, denkt en nodig heeft”, vertelt Uithol. “Verplaats je eens in zijn schoenen. Je hoeft je kind niet altijd zijn zin te geven, dat kan ook niet. Als je maar erkent dat hij ergens behoefte aan heeft. Laat zien dat je je kind ziet en begrijpt. Dat is denk ik het allerbelangrijkste wat je als mens kunt ervaren aan liefde: dat iemand je begrijpt.”

2. Wees aanwezig

Om je kind en zijn stemmingswisselingen te begrijpen, zijn er volgens Uithol een paar technieken die je kunt toepassen. Bij kleine kinderen ga je bijvoorbeeld op ooghoogte zitten, tieners zitten juist graag naast je. En laat de ander uitpraten. Wees echt aanwezig. “Die echte aanwezigheid is heel belangrijk. En zorg ervoor dat jouw kind de ruimte voelt om zich bij jou te uiten. Verdraag zijn emoties. Het is niet erg als hij een keer niet blij is.”

3. Wat merk je op bij jezelf?

Ook is het volgens Uithol goed om na te denken over dat wat je opmerkt bij jezelf. “Als je kind uit het niets boos reageert, denk je misschien: ‘Doe even normaal’. Maar uiteindelijk moet jij ook die impulscontrole toepassen. Heeft het zin als ik dit hardop uitspreek? Of verplaats ik mij in de ander en probeer te begrijpen waarom hij in mijn ogen even niet zo normaal doet? Start altijd bij jezelf.”

4. Creëer een veilige situatie

“Zorg als allereerste ervoor dat wat er ook gebeurt tijdens de stemmingswisselingen, je kind en jij veilig zijn”, vertelt Uithol. “Als er bij wijze van spreken met stoelen naar elkaar wordt gegooid, moet je daar eerst samen een oplossing voor vinden. Je kunt je puber bijvoorbeeld leren om weg te lopen als hij diep in zijn emoties zit. Dat hij eerst even rustig wordt en jullie het er later over hebben. En maak dan samen een plan voor de volgende keer dat het gebeurt.”
Wil je de puberfase rustig doorlopen? Lees dan ook deze drie tips.

Opstandige puber in huis? Zo kun je met deze fase omgaan