Laurien Bleeker Opvoeden Vandaag, 15:02

Leestijd: 5 minuten

Met deze simpele handgebaren kun jij met je baby communiceren (video)

Heb je ooit gemerkt hoe een baby jouw gezichtsuitdrukking nadoet? Zo begon Saskia Schreurs, trainer baby- en kindergebaren, haar post op LinkedIn. Dat trok onze aandacht, want natuurlijk hebben wij dit als ouders meegekregen. Maar waarom doen baby’s en kinderen dit eigenlijk, wat is het effect daarvan en wat kun je ermee? Saskia vertelt ons alles over die zogenoemde spiegelneuronen en over communiceren met je baby door middel van babygebaren.

Hieronder een video waarin Saskia Scheurs alvast een aantal gebaren laat zien.

Wat zijn spiegelneuronen?

Spiegelneuronen, wat zijn dat eigenlijk? Saskia van MiniTolk legt het duidelijk uit.

“Je kunt het zien als een fascinerend systeem in het brein dat kinderen helpt om de wereld te ontdekken. Spiegelneuronen zijn speciale hersencellen die actief worden wanneer we iemand anders iets zien doen. Of je nu lacht, zwaait of een slok water neemt – jouw baby kijkt en ‘doet mee’ in het hoofd.

Voor kinderen zijn spiegelneuronen essentieel bij het leren: ze helpen om gedrag te begrijpen, emoties te herkennen én na te doen. Dit betekent dat als jij lacht naar je baby, de kans groot is dat hij of zij teruglacht. Klap je in je handen? Dan volgt je kindje vaak niet veel later met hetzelfde gebaar. Dat is al een eerste stap van communiceren van je kleintje.”

Waarom zijn spiegelneuronen zo belangrijk?

Spiegelneuronen zijn de multitaskers in het kinderbrein. Ze spelen een grote rol in de ontwikkeling van taal, emotionele verbinding en de motoriek van je kindje.

• Taal: kinderen leren klanken, woorden en zinnen door te luisteren én te imiteren.
• Emotionele verbinding: spiegelneuronen zorgen ervoor dat kinderen aanvoelen wat jij voelt. En ze reageren daarop.
• Motoriek: van lopen tot zwaaien, door andere mensen te observeren, leren kinderen hoe ze hun eigen lichaam kunnen gebruiken.

Wat betekent dit voor ouders?

Kinderen leren enorm veel van wat ze zien. Dat betekent dat hoe jij praat, troost, je haren wast of reageert op bepaalde situaties, bepalend is voor hoe je kind zich hierin ontwikkelt. Door je kind te betrekken in deze vorm van communicatie, help je het om al die vaardigheden te leren.

Saskia: “Een manier om de communicatie met jouw kindje te vergemakkelijken (en slim gebruik te maken van de spiegelneuronen) is de methode baby- en kindergebaren. Steeds meer ouders en professionals passen dit toe. Gebaren zorgen ervoor dat jouw kindje zich veel eerder kan uiten. Dit komt doordat de spraakontwikkeling van je kind misschien nog niet voldoende ontwikkeld is om woordjes uit te spreken, maar de motorische ontwikkeling van de handen is er vaak wel al. En aangezien baby’s ons imiteren, gaan ze de gebaren die jij maakt vervolgens nadoen.

Die gebaren met hun handen zijn voor jou veel eerder te begrijpen dan het gebrabbel van het mondje. Zo kan je kind vóór het eerste levensjaar al aangeven dat het honger heeft, dat het de knuffel kwijt is of pijn heeft. Zo maak je dus slim gebruik van de spiegelneuronen.”

Hoe begin je met babygebaren?

“Het mag vooral leuk zijn, maar het dient ook echt een doel, namelijk je kindje begrijpen en zorgen dat die zich gehoord en gezien voelt. Dat is van onschatbare waarde omdat het zorgt voor voorspelbaarheid en veiligheid. Als je weet waarom gebaren zo nuttig zijn, kun je klein beginnen met het aanbieden van gebaren. Kies een aantal basisgebaren. Bijvoorbeeld eten, slapen, spelen en klaar. Kies ook gebaren die voor jouw kindje interessant zijn, bijvoorbeeld knuffel of auto.

Door jouw gesproken taal (blijf altijd praten) met enkele gebaren te ondersteunen, gaat jouw kindje dit herkennen. Bij veel herhaling van jou gaat je kind de gebaren al snel herkennen, vervolgens spiegelen en ze daarna bewust inzetten om zijn of haar behoeftes met jou te communiceren. Je geeft je kind letterlijk de taal in handen. En als jouw kindje meer gaat praten, verdwijnen deze gebaren vanzelf naar de achtergrond. De gesproken taal neemt het dan over.”

Staan deze gebaren vast of is het een taal tussen jou en je kind?

“De gebaren komen uit de Nederlandse Gebarentaal. Gebruik dus de juiste gebaren en verzin ze niet zelf. Stel je voor dat jij thuis andere gebaren gebruikt dan ze op de opvang doen, zou dat heel verwarrend zijn. Je kiest zelf hoeveel en welke gebaren je gebruikt. Weet dat je je kind niet kunt overvoeren met gebaren, maar jezelf misschien wel. Bouw het daarom rustig op. Wil je gebaren leren, weten hoe je ze kunt toepassen en weten hoe je de pogingen tot ‘teruggebaren’ van je kind kunt herkennen, dan loont het de moeite om een cursus te volgen.”

Gebruik je alleen een gebaar, of vertel je er ook iets bij?

“Je gebruikt een gebaar altijd ter ondersteuning van jouw gesproken woord en dus niet als vervanging van de taal. Je praat gewoon en sommige woorden in een zin bekrachtig je met een gebaar. Bijvoorbeeld: zullen we samen een boekje lezen? En dan maak je met je handen het officiële gebaar voor boekje. Als je dat vaak doet, gaat je kind het herkennen, nadoen en zelf het gebaar geven als hij of zij graag een boekje met je wil lezen, nog voordat het echt kan praten. Zo ongelooflijk helpend voor je kindje en voor jou, omdat het minder frustraties op meer verbinding en communicatie oplevert.”

Gratis webinar babygebaren volgen

Wil je meer weten over baby- en kindergebaren? Je eerste gebaren leren en direct gebarende kindjes in de praktijk zien? Geef je dan op voor het gratis webinar Baby- en Kindergebaren: van frustratie naar communicatie van MiniTolk.

Wauw! Zo leert dit horende kindje communiceren met zijn dove ouders (video)