Redactie Opvoeden 23 nov 2020, 12:02

Leestijd: 10 minuten

Dokter of strateeg? Speelgoed verraadt de toekomst van je kind

Poppen, auto’s of toch Lego: van welk speelgoed is je kind het meest fan? Dit kan namelijk nog goed van pas komen op latere leeftijd. Kijk hoe je kind speelt en je weet waar hij gelukkig van wordt want speelgoed verraadt de toekomst van je kind. Handig om te weten als hij straks een studie moet kiezen. En dit is waarom!

Zitten de poppen van jouw kind er altijd warmpjes bij? Dan is ‘voor anderen willen zorgen’ een van zijn talenten. Is-ie gek op Stratego? Dan kan hij goed vooruitdenken. En hoe hoog is bij jullie de berg speelgoed waar de kinderen na het uitpakken nooit meer naar hebben omgekeken? Ook wel eens uitgeroepen: ‘Waarom ga je nooit eens rustig tekenen?’ Of je afgevraagd waarom je dochter toch zo rolbevestigend met poppen speelt, terwijl je haar leert stoer en onafhankelijk te zijn?

Voorkeur voor speelgoed

Helaas. Je kunt op je kop gaan staan, hoog of laag springen, maar ieder kind wordt geboren met een specifieke voorkeur voor speelgoed en de manier waarop hij speelt. Vertoeft de jongste uren aaneen gelukzalig in zijn eigen wereldje met zijn treinbaan, Lego of Kapla, terwijl de oudste niet zonder vriendjes kan spelen, liefst buiten en zo wild mogelijk? Dat zal niet veranderen. Sterker nog: de oudste moet op zijn dertigste nog steeds niet in zijn eentje in een kantoorkamertje opgesloten worden, terwijl de jongste altijd de behoefte zal houden zich van tijd tot tijd terug te trekken.

Talenten

Kinderen zijn tussen hun vierde en twaalfde jaar nog helemaal zichzelf. Ze doen van nature wat ze het liefste doen, waar ze goed in zijn en wat ze nodig hebben om zich gelukkig te voelen. De manier waarop ze spelen zegt daarom alles over hun aangeboren talenten, volgens Danielle Krekels, die een adviesbureau voor KernTalententoepassingen runt, en schrijfster is van ‘Kinderspeelgoed vertelt wie je bent’ en ‘Ken je kerntalenten’. “Ieder kind heeft een unieke mix van talenten. Als hij straks een profiel, studie en beroep kiest waarin hij al deze talenten kwijt kan, zal hij zich moeiteloos, met passie zelfs, ontwikkelen.”

Ga maar eens bij jezelf na. Of vraag in je omgeving wat mensen het liefst deden als kind; ze zullen opveren en zelf verbaasd zijn over het verband met hun huidige of ideale baan. Acteurs voerden als kind al huiskamertheater op, architecten ontwierpen als achtjarige de mooiste huizen van Meccano of Lego en wie als tienjarige verslingerd was aan schaken, Monopoly of Stratego, maakt in zijn huidige baan waarschijnlijk met veel plezier zijn strategisch denkvermogen te gelde, in combinatie met zakelijk, economisch of politiek inzicht.

Niet wat, maar waaróm

Wélk speelgoed kinderen kiezen is minder belangrijk. Wat ze ermee doen en waarom ze er graag mee spelen, daar gaat het om. Als een kind graag bordspellen speelt, zegt dat niet direct iets over zijn talenten. Het ene kind speelt graag spelletjes vanwege de gezelligheid van het samenzijn, het andere doet het omdat hij wil winnen, en het derde houdt ervan zijn hersens te laten kraken.

Voor het eerste kind is die gezelligheid een levensbehoefte; die wordt later vast een goede teamwerker. De tweede zal een baan willen waarin het draait om sneller, beter en efficiënter worden. Het derde kind is goed in problemen oplossen, waarbij het hem niet om praktische toepassingen te doen is, maar puur om de psychisch-rationele uitdagingen van een vraagstuk. Als hij ook nog eens graag leest, is de kans groot dat dit kind gelukkig zal worden met een wetenschappelijke carrière.

Observeer je kind

Wie later in zijn studie of werk één of meer van zijn talenten nooit kan aanspreken, kan heel onzeker worden en zich zelfs mislukt voelen. Vijftig procent van de jongeren kiest helaas de verkeerde opleiding en belandt in een baan die geen voldoening geeft. Talloze volwassenen belanden rond hun veertigste in een burn-out en besluiten eindelijk te gaan doen wat ze altijd al wilden.

Het is daarom zo jammer dat we niet gewend zijn naar het spel van onze kinderen te kijken, vindt Danielle Krekels. Dus: observeer je kind tijdens zijn spel, zodat jij hem leert kennen en hem kunt helpen zichzelf te leren kennen, waardoor hij zijn leven lang kan groeien en genieten van zijn eigen krachten.

Bedenk wel dat iedereen een combinatie van talenten heeft en dat juist die mix je geschikt maakt voor een bepaald beroep. Concluderen dat je kind iets met bouwkunde moet doen omdat hij zo graag dingen bouwt van Lego, kan niet zomaar, aldus Danielle Krekels. Ander voorbeeld: een kind dat graag verzorgend met poppen speelt, is niet automatisch voorbestemd om crècheleidster of bejaardenverzorgster te worden.

Als ze daarnaast bijvoorbeeld graag schooltje speelt en veel leest, heeft ze talent voor kennis- en informatieoverdracht. Mogelijk gaat ze schrijven vanuit het oogpunt mensen te helpen: voorlichtende teksten of zelfhulpboeken. Een precies studie- of beroepsadvies op basis van een spel- en talententest kunnen alleen speciaal hiervoor opgeleide deskundigen geven.

Hoe speelt jouw kind?

Speelt jouw kind graag met Barbie, babypoppen of poppetjes van Lego en Playmobil? Kijk eens wat hij daarmee precies doet. Daar kun je heel wat uit afleiden.

1. Teams maken

Zijn poppen voor jouw kind met name bewoners van met veel zorg ingerichte poppenhuizen? Is hij vooral bezig te verzinnen waar alles moet staan? Stelt hij Lego- of Playmobil-poppetjes eerst zorgvuldig op in de ruimte voordat hij ermee gaat spelen? Dan brengt hij structuur aan. Als volwassene zal hij plezier hebben in organiseren, plannen en coördineren! ‘Tactiek en structuur’ is één van zijn talenten. Hij ziet de grote lijnen en zal uitblinken in een beroep waarin hij systemen, procedures en tactieken mag verzinnen. Misschien is hij wel een ge­boren manager.

2. Schooltje

Zitten de poppen bij jullie thuis gedwee op een rijtje in de poppenschool? Legt je kind ze uit hoeveel twee plus twee is? Schooltje spelen duidt vaak op plezier in en talent voor ‘infor­matieoverdracht’; jouw kind wil anderen graag vertellen wat hij allemaal weet. Het kan heel goed zijn dat hij een geboren leerkracht is.

3. Verzorgen

Baddert, voert en kleedt hij de (baby)poppen (of knuffelbeesten), en zorgt hij dat ze allemaal een lekker plekje in zijn bed hebben? Dan is een van zijn kerntalenten waarschijnlijk ’empathie en zorgdragen’. Hij staat met plezier open voor anderen en is hulp- en dienstvaardig. Hij voelt als volwassene gemakkelijk met mensen (en dieren) mee en neemt graag de zorg en verantwoordelijkheid voor anderen op zich. Grote kans dat hij een verzorgend beroep gaat uit­oefenen, bijvoorbeeld in de verpleging.

4. Stylen

Is je kind niet zozeer verzorgend voor haar poppen, maar heeft zij (of hij) bijvoorbeeld al haar Barbies voorzien van een apart nieuw kapsel en zelf ontworpen en gemaakte outfits? Dan past het kerntalent ‘artistiek origineel en innovatieve creativiteit’ bij haar; je kind heeft oog voor vorm en kleur en schoonheid, verzint graag dingen die nog niet bestonden en werkt graag met haar handen. Beroepen als fotograaf, kunstenaar of modeontwerper passen goed bij haar/hem.

5. Poppenkast

Sommige kinderen laten hun poppen hele zelfverzonnen toneelstukken opvoeren. Zij zijn bijvoorbeeld getalenteerd op het gebied van ‘fantasievolle, grenzeloze creativiteit’, maar ook in ’empathie’ en ‘kameleonschap, aanpassen & flexibiliteit’. Zo’n kind kan zich makkelijk verplaatsen in een ander, voelt zich soms zelfs als de ander en geniet ervan in andermans huid te kruipen. Hij is gevoelig voor spanningen, sfeer en emoties. Hij houdt van de schoonheid van muziek, poëzie of filosofie, heeft een grenzeloze fantasie. Toneelspeler, schrijver of ­kunstenaar zijn denkbare beroepen.

6. Leger vormen

Fungeren de Playmobil-, Lego- of Mattel­poppetjes steevast als kanonnenvoer? Worden ze zorgvuldig in regimenten opgedeeld, van (denkbeeldige) wapens voorzien en in aanvalstactiek naar de voorste linies verplaatst? Wees niet bang voor agressieve kantjes in zijn aard; veldslagen verzinnen en legers opstellen duiden op een talent voor ‘strategisch inzicht’. Jouw kind denkt als volwassene graag een flink aan­­tal stappen vooruit. Hij zal behoefte hebben aan controle en invloed en blijk geven van gevoel voor machtsverhoudingen, politiek en zaken. Waarschijnlijk voelt hij zich als een vis in het water in een beroep waarvoor hij langeter­mijn­planningen moet maken, knopen moet doorhakken en gokjes wagen. Hij gaat bere­kenend te werk en is goed in het inschatten van con­se­quenties van beslissingen. Een geboren directeur!

Zó bestudeer je zijn spel

• Bied je kind zo veel mogelijk verschillende soorten speelgoed aan. Zo zie je vanzelf waar hij een voorkeur voor heeft.
• Speelgoed is echter niet onontbeerlijk. Maak je geen zorgen dat je je kind wellicht niet genoeg aanbiedt. Aan het spelen met takjes kun je al van alles aflezen. Het ene kind knutselt er iets mee, het andere schrijft ermee in het zand, een derde legt een weg van takjes aan.
• Hebben jullie een tuin? Laat, als het kan, de helft in zo wild mogelijke staat zodat je kinderen er hun gang kunnen gaan met modder, takken en stenen. Geef ze vooral de ruimte om een eigen hut te bouwen. Koop geen dure kant en klare boomhut, want de lol van een boomhut schuilt nu juist in het zelf maken ervan, in het gevoel van onafhankelijkheid dat kinderen ervan krijgen, de lol en triomf van iets voor jezelf creëren.
• Observeer. Kijk en noteer tussen hun 4e en 12e jaar waarmee je kind speelt en hoe hij daarmee speelt. Tegen de tijd dat kinderen een profiel- of studiekeuze moeten maken, zijn ze vaak al een beetje vergeten waar ze veel mee speelden. Jij kunt je notitieboekje er dan bij pakken!
• Praat elke avond even de dag door. Wat vond je het leukst vandaag? Daar kun je veel uit aflezen.
• Benoem niet te veel wat je vindt van het spel van je kind en zijn talenten, of het beroep dat hij volgens jou zou moeten uitoefenen. Benoemen is sturen. De keuze moet uit hemzelf komen. Als jij zegt: ‘Wat dacht je ervan om meubelmaker te worden?’ is dat vast goed bedoeld, maar als hij ­behalve een voorkeur voor creatief houtbewerken een enorme behoefte heeft aan ruimte en veel fysieke contacten, dan zou het zonde zijn als hij dankzij jouw advies in een stoffig klein meubelmakersatelier belandt.
• Geef geen waarde aan het spel van je kind. En als je dat per ongeluk toch doet, laat het dan vooral niet merken. Hangt jouw kind tot je ergernis regelmatig aan de hoogste tak van de gevaarlijkste boom, in de dakgoot of aan een lantaarnpaal? Pikt-ie iets, terwijl hij weet dat de pakkans groot is, en krijgt hij er een kick van als het hem nog lukt ook zonder gesnapt te worden? Bedenk dat deze ‘stouterds’ van nature goed zijn in risico’s nemen. Zij zijn degenen die later hun huis verkopen of enorme leningen afsluiten om een eigen onderneming op te starten: onze toekomstige werkgevers!
• Luister en kijk open en onbevangen. Vraag je af: wat was hij in zijn fantasie aan het doen? Wil hij altijd de bank zijn bij Monopoly? Is dat een behoefte aan controle houden of interesse in geld?
• Voorkom moraliseren. Als je dochter geïnteresseerd toekijkt hoe papa een band verwisselt en vraagt het ook eens te mogen doen, zeg dan vooral niet: ‘Daar word je vies van, doe maar niet.’
• Sport zegt ook veel. Houdt je kind van teamsporten of zoekt hij juist de solosporten op? Wil hij zich vooral meten met anderen of houdt hij van de tactische regels van een spel? Heeft hij overzicht of is hij meer van recht vooruit en zo hard mogelijk knallen?
• Denk voorbij het voor de hand liggende. Een kind dat graag leest, hoeft niet per se naar de universiteit. Leest hij alles wat los en vast zit? Laat hem een algemene opleiding kiezen, waarmee hij nog alle kanten op kan. Leest hij alles over één specifiek onderwerp, laat hem dan voor een specifiek vak kiezen.

Info

Meer lezen over de 23 kerntalenten? Lees Beken(d) Talent – Ken je KernTalenten en maak de juiste keuzes voor je studies, je werk en je leven, door Danielle Krekels.