Sint-stress bij kinderen voorkomen door het échte verhaal te vertellen, zonder de magie los te laten
Vier weken lang zijn onze kinderen volop bezig met Sinterklaas. Het Sinterklaasjournaal wordt gekeken, schoentjes worden gezet en pakjesavond komt steeds dichterbij. Superleuk natuurlijk, maar voor sommige kinderen ook heel spannend. Bijvoorbeeld het idee dat pieten in huis komen om cadeautjes in schoenen toe doen, alles wat misgaat bij het Sinterklaasjournaal en de spanning om dat ene cadeautje te krijgen dat op het verlanglijstje staat.
Dit kan best stressvol zijn, daarom geven we samen met pedagoog Anouk van der Lucht tips om die sint-stress bij kinderen te voorkomen, bijvoorbeeld door het echte sinterklaasverhaal te vertellen.
Sint-stress bij kinderen
Je merkt al snel genoeg aan je kind dat er iets aan de hand is. Je kind is bijvoorbeeld drukker dan gewoonlijk, kan zich slecht concentreren of is snel boos. Sinterklaas-stress kan de boosdoener zijn. Sinterklaas is van half november tot half december namelijk overal: thuis, op school, bij sportclubs en op de naschoolse opvang. Je kind kan er niet omheen en daarbij is het sinterklaasfeest erg onvoorspelbaar. Als er iets is waar kinderen nooit zo lekker op gaan, is het onvoorspelbaarheid.
Van der Lucht: “In mijn werk als pedagoog en op school hoor ik veel verhalen over bedplassen en angstig zijn. Uit onderzoek blijkt ook dat de stress tijdens deze periode toeneemt. Niet zo gek ook als je denkt dat er ’s nachts pieten je huis binnensluipen. Door eerlijk te zijn over het sinterklaasverhaal ontneem je hen die stress.”
Tips om sint-stress te voorkomen bij kinderen
Om je kind te leren omgaan met Sinterklaas en om zelf wat stress bij je kind weg te nemen, kun je verschillende dingen doen. Samen met Anouk van der Lucht zetten we een aantal tips op een rij.
Vertel het echte verhaal over Sinterklaas
Van der Lucht raadt aan om het echte verhaal over Sinterklaas te vertellen aan kinderen, zonder de magie van dit feest weg te nemen. Je kunt bijvoorbeeld het volgende vertellen, als een soort sprookje:
“Er was ooit een man die Sint Nicolaas heette. Hij woonde in een warm land en gaf arme kinderen eten en cadeautjes. En omdat we het nu nog steeds zó leuk vinden dat hij dat deed, vieren we in Nederland ieder jaar zijn verjaardag. Dan verkleden mensen zich als Sint of Piet. We vieren feest en geven elkaar snoep en cadeautjes, net zoals Sinterklaas dat vroeger deed bij de armen. En om het feest nog leuker te maken, hebben we er allemaal extra dingen bij bedacht. Zoals dat Sinterklaas een paard heeft die op daken kan lopen, Pieten door de schoorsteen naar binnen komen en ze helemaal uit Spanje met de boot naar Nederland komen. We doen alsof, om te vieren dat Sinterklaas ooit heeft bestaan.” Van der Lucht maakte er ook een prachtig luisterboek van, die je aan je kinderen kan laten horen.
“Fantasie en werkelijkheid loopt bij kinderen tot een jaar of 6/7 flink door elkaar heen. De waarheid over het sinterklaasverhaal zal dan ook niets afdoen aan de beleving van het feest: het is en blijft magisch, net als een sprookje.”
Maak Sinterklaas voorspelbaar
Voorspelbaarheid voelt veilig voor kinderen. Niet weten of ze wel cadeautjes krijgen, kan veel stress opleveren bij kinderen. Maak bijvoorbeeld een aftelkalender met of voor je kind, waarop je precies laat zien wanneer Sinterklaas in Nederland is en wanneer je kind schoentjes mag zetten. Maar maak ook duidelijk op de kalender wanneer Sinterklaas op school gevierd wordt en wanneer jullie pakjesavond vieren. Praat er vooral ook veel over, zodat je kind duidelijk weet waar het aan toe is en wat er staat te gebeuren. Boeken voorlezen kan ook goed helpen.
Maak het feest niet extra spannend
Maak Sinterklaas niet extra spannend door dingen te zeggen als: ‘Zou hij wel weten waar we wonen?’ of ‘Misschien krijg je wel iets in je schoen vanavond!’. Dat vinden wij misschien leuk, maar kinderen kunnen dit als extra spannend ervaren. Laat al die extra’s dan ook weg en maak er een gezellig en voorspelbaar feest van: schoen zetten betekent gewoon een cadeautje in je schoen.
Sint-stress wegnemen door je kind niks op te leggen
Natuurlijk, naar Sinterklaas gaan op het werk van papa of mama kan heel leuk zijn, maar sommige kinderen vinden dat helemaal niet zo leuk. Misschien zelfs heel spannend, net als de intocht, Sinterklaas een hand geven of, het ergste van allemaal: bij Sinterklaas (voor je kind een onbekende man met lange witte baard) op schoot én met hem praten. Menig volwassene vindt dat nog ongemakkelijk… Leg je kind dan ook niks op en vraag wat het wil. Niet naar de intocht? Ook prima. Geen high five geven aan de piet? Alles is goed.
Schoen zetten in de ochtend
Sommige kinderen stellen al op jonge leeftijd veel vragen over pieten die in huis komen om cadeautjes in de schoen te doen. Zo ook het zoontje van Laurien: “Al vanaf het moment dat hij een beetje begreep wat Sinterklaas inhield, kwamen de vragen: ‘Hoe komen de pieten dan binnen?’, ‘Komen ze echt in ons huis?’, ‘Loopt Sinterklaas echt over het dak met zijn paard?’ en ‘Hoe weten ze nou wat ik in mijn schoen wil?’ Het was overduidelijk dat hij aanvoelde dat er iets niet klopte, dus hebben we hem het echte sinterklaasverhaal vertelt. De jaren daarna was hij veel rustiger en genoot hij intens van het feest, in plaats van zich zorgen te maken.”
Een handige tip is ook: laat je kind zijn schoen in de ochtend zetten, zing liedjes en ga de deur uit. Bij binnenkomst zitten er cadeautjes in de schoen (laat de buren of iemand anders dat dus even doen) en hoeft je kind in de avond niet te piekeren over hoe en wat.
Praktische tips om sint-stress te verminderen
Dan zijn er nog praktische tips die de sint-stress weg kunnen nemen.
- Zorg dat je geen cadeauboeken in de brievenbus krijgt, of haal ze weg voordat je kind ze ziet. Soms komen de boeken al ver voordat het Sinterklaas is, waardoor de sint-stress opeens in september of oktober al begint. Die overload aan speelgoed is misschien niet iets waaraan je je kind wil blootstellen, dus bepaal zelf of je de boeken geeft en wanneer je dat doet.
- Laat je kind een verlanglijstje maken van drie tot vijf dingen die hij of zij écht graag wil hebben, zodat de kans groter is dat je daar aan kan voldoen.
- Plan niet de hele maand vol met sinterklaasactiviteiten, maar houd gewoon jullie ritme aan.
- Kijk het Sinterklaasjournaal niet als dat alleen maar extra sint-stress oplevert. Sommige scholen kijken het ook elke dag, dus houd daar rekening mee.
- Zorg ervoor dat je kind genoeg rustmomenten en slaap krijgt.