Siblinggeweld: wat kan je als ouder doen?
Een duw of een trek tussen je pubers is heel normaal, maar als de één plezier haalt uit het verwonden van de ander, is er sprake van geweld tussen broers en zussen. Dit zogenoemde siblinggeweld komt vaker voor dan gedacht en hier wordt meestal over gezwegen.
Onderzoek van Mandy Morill geeft aan dat geweld tussen siblings de meest voorkomende vorm van huiselijk geweld is. Ongeveer de helft van de kinderen wordt er eenmaal per jaar mee geconfronteerd. Vaak wordt dit geweld gezien als ‘normaal’, omdat broers en zussen elkaar nou eenmaal weleens een duw verkopen, maar waar ligt de grens tussen en speelse duw en geweld?
Wat is siblinggeweld?
Sibling is de Engelse verzamelnaam voor broers en zussen. Hieronder vallen biologische broers en zussen, maar ook half-, stief- of pleegbroers- en zussen. Siblinggeweld ondescheidt zich van andere vormen van huiselijk geweld omdat de broer en zus beiden dader en slachtoffer kunnen zijn. In het ene geval gaat het om één ‘dader,’ maar in het andere geval hebben ze beiden schuld. Daarnaast gaat het om een herhalend patroon. Er kan gekeken worden naar verschillende aspecten om het onderscheid tussen een ruzie of echt gewelddadig gedrag te onderscheiden:
- Hoe ervaren de kinderen het zelf? Als een van de twee het als gewelddadig ziet, is dit waarschijnlijk ook zo.
- Hoe lang en hoe heftig was de aanvaring? Bij siblinggeweld is er vaak sprake van meerdere voorvallen verspreid over een langer tijdsbestek.
- Wat was het doel van de aanstichter? Doet hij de ander opzettelijk pijn en haalt hij er plezier uit? Dan is er sprake van geweld.
Dit geweld kan verschillende vormen aannemen:
- Fysiek (slaan, schoppen, duwen)
- Psychisch (kleineren of beledigen)
- Seksueel geweld (ongewenste aanrakingen)
Wat zijn de gevolgen van siblinggeweld?
Siblinggeweld wordt als even ingrijpend gezien als partnergeweld. Dit kan een hoop impact hebben op het slachtoffer, zowel fysiek als psychisch. Ze dragen de effecten hiervan hun hele even met zich mee. Soms begrijpen de slachtoffers jaren later pas hoe ernstig het was. Studies toonden ook aan dat hoe meer geweld hij of zij ervaart, des te erger de klachten worden.
Problemen waar slachtoffers mee kunnen kampen:
- Laag zelfbeeld
- Stress
- Depressie
- Angstklachten
- Antisociaal gedrag
- Schaamte
- Frustratie, angst of woede dat zich uit in agressie of zelfdestructief gedrag
Hulp zoeken?
Veel slachtoffers van siblinggeweld schamen zich voor de situatie en zijn bang dat ze niet serieus genomen zullen worden of dat degene die het ze aandoet boos zal worden. Hierdoor zoeken weinig slachtoffers hulp. Het is juist erg belangrijk om met iemand te kunnen praten over wat er gebeurd.
Hulp zoeken kan bij:
- Een psycholoog
- Familie
- Vrienden
- De huisarts
Zie jij iets gebeuren,misschien wel bij familie of de buren, waarvan je twijfelt of dit door de beugel kan? Zeg er dan wat van. Veel slachtoffers vragen pas om hulp nadat anderen merken dat er iets niet klopt.
Wat kan je eraan doen als ouder?
Professor in de psychologie Smadar Célestin-Westreich geeft het volgende advies in Nieuwsblad:
- Blijf waakzaam.
- Geef zelf het goede voorbeeld als het gaat om conflicten.
- Los eigen ruzies rustig op en geef grenzen aan.
Hoe moeilijk het soms ook is om te zien of iets voor de grap is of om iemand bewust pijn te doen, het is toch belangrijk om goed op te blijven letten. Mocht je twijfelen aan een situatie? Praat er met elkaar over en vraag jouw kinderen hoe zij het ervaren.