Erik Jonk Nieuws 30 aug 2023, 09:57

Leestijd: 4 minuten

Serie over adoptie: Kelly werd in haar dorp de Afhaalchinees genoemd

Au, wat een lelijke titel op het eerste gezicht: De Afhaalchinees… We hebben het hier namelijk niet over het bestellen van ‘nummer 31’ om vervolgens je portie babi pangang bij de plaatselijke Chinees af te halen. Wel over het ophalen van een Chinees adoptiekind.

De Afhaalchinees is een docuserie van Kelly van Binsbergen die sinds dinsdag wordt uitgezonden door Omroep Zwart. Haar naam klinkt zo Nederlands als wat, maar is voluit Kelly-Qian van Binsbergen. Zij kwam in 1993 als adoptiekind naar het dorpje Sluis in West-Zeeuws Vlaanderen. Haar bijnaam: de Afhaalchinees… De tv-maakster wil met haar documentairereeks taboes rond adoptie doorbreken. Onze collega Erik Jonk van Metro bekeek alvast de eerste aflevering.

De Afhaalchinees en andere scheldnamen

Kelly heette in de dorpsmond dus de Afhaalchinees, andere geadopteerde kinderen uit Azië hoorden ook andere namen als vieze spleetoog, kut- of poep-Chinees en bamibal. Hoe hard ook, dertig jaar lang stelde Kelly van Binsbergen nooit een vraag over haar adoptie. Zij vond het tijd om dat eens te veranderen. Zeker nu haar duidelijk is geworden dat het met adoptie in de praktijk niet altijd goed gaat. Geadopteerde kinderen hebben later vaker last van suïcidale gedachten, identiteitsproblemen en racisme. De vorige maand klaagden acht geadopteerden de Nederlandse staat aan vanwege fouten die bij hun adoptie zijn gemaakt.

40.000 adoptiekinderen in ons land

Sinds de jaren 70 zijn in Nederland 40.000 kinderen geadopteerd. Vanaf februari 2021 werd adopteren kort verboden, na een vernietigend rapport over de Nederlandse adoptiecultuur. Minister Dekker van Rechtsbescherming zei toen: „De Nederlandse overheid is tekortgeschoten door jarenlang weg te kijken van misstanden bij interlandelijke adoptie en hier niet op in te grijpen.” Sinds ongeveer een jaar is het in ons land weer mogelijk om kinderen uit het buitenland te adopteren.

Kelly van Binsbergen worstelt – ook al stelde zij nooit vragen – haar leven lang al met haar identiteit. Voor De Afhaalchinees ging zij daarom in gesprek met andere adoptiekinderen, gezinnen en deskundigen. Het ontstaan van adoptie in Nederland komt aan bod, het screeningsproces, de rol van overheden en organisaties en de invloed van adoptie op iemands identiteit. Bovendien maakte de tv-maakster, die geen officiële geboortedatum heeft, een zoektocht door haar adoptiedossier. En sprak zij met haar vader, aan de keukentafel in hun Zeeuwse dialect.

Vader in De Afhaalchinees

Tien jaar na hun trouwen kwamen Kelly’s ouders erachter dat zij geen kinderen konden krijgen. Een vruchtbaarheidsbehandeling (IVF) ging tot zeven keer mis. „Dat hakte erin”, geeft haar pa toe. „Je moeder was zot op kinders.” In 1993 stapte het Zeeuwse echtpaar op het vliegtuig om Kelly op te halen. Kelly’s moeder is twaalf jaar geleden overleden, precies op de datum dat zij in haar geboorteland haar nieuwe papa en mama zag.

‘Doe ons maar een Koreaantje’

De keuze van adoptie wordt door verschillende ouders in De Afhaalchinees uitgelegd. Zo is er een man die een erfelijke afwijking heeft en die het niet aandurfde om een eigen kind op de wereld te zetten. Schrijnend is om in de docu te horen dat enige tijd ‘Koreaanse kinderen bijzonder populair waren’. Er kwamen er 4000 naar Nederland, nadat sommige toekomstige ouders een adoptie-instantie belden met de bepaald niet sjieke bestelling „doe ons maar een Koreaantje”.

Omroep Zwart wilde het verhaal over adoptie nu eens door geadopteerden laten vertellen en geen portret maken ‘van gelukkige ouders’. Artistiek directeur Akwasi Ansah: „Zo heb ik het nog niet eerder op televisie gezien. Kelly’s moed en vastberadenheid om dit onderwerp aan te pakken, weerspiegelt onze missie om nieuwe helden de kracht te geven om hun stem te laten horen.”

‘Automatische aanval op eigen ouders’

Grote woorden van Akwasi (hij maakte zelf een docu over de Bijlmerramp), maar in de kern heeft hij natuurlijk een punt. Dat wat Kelly van Binsbergen doet, is sowieso moedig. Zij brengt in De Afhaalchinees aan het licht dat er in de jaren 70 en 80 helemaal geen voorlichting aan adoptieouders werd gegeven. Tekenend is een uitspraak die klinkt: „Alleen liefde geven was echt niet genoeg.” Van Binsbergen wil daarom taboes doorbreken: „Erover praten blijft namelijk een taboe. Je opent er namelijk automatisch de aanval mee op je eigen ouders.”

View this post on Instagram

A post shared by Kelly-Qian van Binsbergen (@kellyqianner)

De laatste is raak. Maar moet je adoptie-ouders dan gelijk ook veroordelen? Nee, natuurlijk niet. Er zijn tenslotte heel veel kinderen die, ondanks genoemde problemen, in Nederland een veel beter leven hebben gekregen dan in het land waarin zij geboren werden mogelijk was. Dat Kelly van Binsbergen en Omroep Zwart het onderwerp in De Afhaalchinees een van een andere kant belichten, van binnen uit, is echter op z’n minst een prima zaak.

De Afhaalchinees is vanaf 29 augustus op vier dinsdagen te zien om 21.10 uur op NPO 3.

Heb je naar aanleiding van De Afhaalchinees behoefte om met iemand te praten? Dan kun je terecht bij Psychotherapie-kliniek Progessio.