Schaamte bij kinderen om armoede: ‘Opzien tegen eerste dag na de zomervakantie’
In Nederland leven nog altijd meer dan 200.000 kinderen in armoede. Door middel van specials en online programma’s wil NPO Zapp op tv het gesprek openen en daarmee de schaamte die rond het thema armoede bestaat doorbreken. Vandaag gaat de Week over Armoede in en de kinderzender behandelt dit thema daarom tot en met volgende week zondag.
De schoolperiode is een tijd waar kinderen zich ontwikkelen, alleen is het voor sommige ouders niet mogelijk om bijvoorbeeld schoolreisjes en traktaties te betalen. De verhalen die deze week voorbij komen zijn vaak schrijnend.
Armoede: één op de dertien kinderen
Uit cijfers van het Centraal Plan Bureau blijkt dat vorig jaar meer dan 200.000 kinderen in armoede leefden. Dat staat gelijk aan één op de dertien kinderen in Nederland. Wanneer gezinnen het in 2024 moeten doen zonder tijdelijke toeslagen, zullen er nog meer Nederlanders in armoede belanden, stelt het CPB. Het bureau schat dat 995.000 Nederlanders volgend jaar, onder wie veel kinderen, onder de armoedegrens zullen leven. Naar verwachting stijgt het aantal kinderen dat in armoede opgroeit naar ruim 230.000 in 2024.
„We merken dat het onderwerp armoede steeds meer speelt binnen onze Zapp-doelgroep”, zegt Robert Fortuijn, genre-manager Kinderen NPO. „Als je de cijfers van het CPB ziet, is het duidelijk dat het om een significante groep kinderen gaat. We zeggen in Nederland vaak dat je niet arm kunt zijn, maar dat kan dus wél. In de programma’s die we uitzenden komen voorbeelden voorbij waarin beide ouders werken en toch niet rond kunnen komen.”
NPO Zapp-aflevering: ‘Ik meld me ziek op mijn verjaardag’
Kinderen komen in de NPO Zapp-programma’s zelf aan het woord over armoede. In Het Klokhuis-special ‘Als je weinig geld hebt’ deelt een kind zijn verhaal. „Ik zorg vooral voor mijn twee zusjes. Mijn vader is er heel weinig. Hij heeft twee banen, overdag en ’s nachts. Hij werkt keihard. En nog hebben we bijna geen geld.”
Kinderen die het wat breder hebben, worden via de themaweek op de buis bewust gemaakt van de situatie van andere kinderen. Sommigen proberen hun situatie te verbergen, zo zegt een ander kind: „De ergste dag vind ik de eerste dag na de zomervakantie. Als iedereen vertelt waar hij of zij op vakantie is geweest. En ik ben dus nergens geweest. Maar dan verzin ik maar wat.” Of: „Als ik jarig ben, kan ik niet trakteren, omdat we daar het geld niet voor hebben. Dus meld ik me die dag ziek op school.”
„Doordat er zo’n taboe op het onderwerp rust, voelen kinderen schaamte om erover te praten”, zegt Fortuijn. „Dat willen we doorbreken door kinderen uit te leggen wat armoede is en hoe gezinnen in zo’n situatie kunnen belanden. Kinderen die ermee te maken hebben willen we stimuleren om erover te praten.”
Programma’s in de Week over Armoede
Het NOS Jeugdjournaal Extra opent vandaag de Week over Armoede met een journaal, waarin drie kinderen hun ervaring delen met opgroeien in een gezin zonder geld. Naast de kinderen komt ook Willy Wartaal langs. De artiest van De Jeugd van Tegenwoordig maakte armoede vroeger ook mee en komt in de studio vertellen over die tijd. Morgen tot en met vrijdag zendt NPO Zapp een vijfdelige vlogserie No Monnie uit.
Janna vlogt vanaf het begin van het nieuwe schooljaar als ze naar de brugklas gaat. Als de armoede in haar gezin gedurende het schooljaar verder toeneemt, gaat ze haar vlog gebruiken om haar verhaal aan de buitenwereld duidelijk te maken. Bovendien wordt het thema uitgebreid besproken op het YouTube-kanaal van Zapp en worden er naast verschillende programma’s ook films uitgezonden.
Op de verzamelpagina van de tv-Week over Armoede staat een overzicht van alle programma’s en informatie rondom het thema armoede. Voor vragen of informatie kan je hier terecht. Kinderen die behoefte hebben aan een luisterend oor kunnen, eventueel anoniem, contact opnemen met de Kindertelefoon.