Voel je je als puberouder machteloos? Zo oefen je invloed uit op je puber
“Ik voel me zo machteloos…” “Ik zit met de handen in mijn haar.” “Ze lappen al mijn regels aan hun laars.” Herken jij deze uitspraken? Pubercoach Femke Wester vertelt hoe je weer invloed krijgt op je puber.
Je kan je soms behoorlijk machteloos voelen als je kind geen boodschap heeft aan jouw regels. Je bent streng geweest, hebt geprobeerd compromissen te treffen, zachte hand, harde hand, straffen, belonen… En dan? Hoe krijg je de macht weer terug?
Almachtig
“Nou, niet”, zegt pubercoach Femke Wester. “De macht die je over ze had toen ze drie waren, die krijg je nooit meer terug. Wat je wel hebt, is invloed. Je bent hun nummer één voorbeeld. Ik vraag wel eens jongeren in mijn praktijk wie hun grote voorbeeld is en heel vaak zeggen ze dan niet Batman, maar ‘mijn vader’ of ‘mijn moeder’. Die dan van verbazing van hun stoel vallen, want waarom dan al die ruzie? Zo zie je maar, onder het dagelijkse gedoe zien de meeste pubers echt de kracht van hun ouders wel.
Voorbeeld
Meestal is jouw invloed op hun karakter niet of nauwelijks zichtbaar. Ken je dat verhaal over die cola reclame die ze tijdens een bioscoopfilm zó kort lieten zijn dat niemand hem bewust zag? En dat er toch in de pauze significant meer cola verkocht werd? Dat waren maar een paar milliseconden. Jouw puber ziet jouw voorbeeld, uren per maand.
Ze zien hoe je bent als ouder, als volwassene, als werknemer, als geliefde. Bijvoorbeeld hoe je omgaat met moeilijkheden, hoe hard en ongegeneerd je kunt lachen om grappige dingen. Ze zien hoe je en passant iemand even een schouderklopje geeft. Alleen al qua uren ben jij het grootse voorbeeld van alle volwassen rollen die er voorbij komen. En als je ziet wat een paar milliseconden al doen voor cola. Hoezo heb je dan geen invloed?
Niet luisteren
Je merkt het alleen niet meer op de korte termijn. Dit gaat namelijk over vertrouwen. Vertrouwen dat je kind het uiteindelijk meegeeft, dat je kind slimmer is dan je misschien denkt en vertrouwen in je opvoeding. Natuurlijk doen pubers soms onhandige dingen en dan moet er ingegrepen worden. Maar hoe doe je dat als ze niet luisteren?
- Ook al luistert je puber niet, het is toch belangrijk dat deze hoort waar jouw grenzen liggen. Dat wordt onbewust opgeslagen in hun goed en slecht geweten.
- Haal geen kastanjes voor ze uit het vuur, tenzij het om hun veiligheid gaat. Straffen werkt niet, maar ze de logische consequenties van hun gedrag laten aanvaarden wel. Gestolen? Ga maar terug naar de winkel je excuses aanbieden. Te laat thuis? Evengoed vroeg op of ‘te jong om deze verantwoordelijkheid aan te kunnen, laat je vrienden maar hier komen de volgende keer’. Grote bek op school? Gespijbeld? School heeft hier prima consequenties aan verbonden. Niet mee bemoeien.
- Je kunt ze ook hun eigen consequentie laten kiezen. “Of je biedt Henk nu je excuses aan óf je maakt het goed door uit jezelf een klusje voor hem te doen.”
- Niet gaan terugpuberen in het heetst van de strijd, of nog harder je best doen om je boodschap over te brengen. Dan luisteren ze sowieso niet en ben jij vaak ook geen geweldig voorbeeld. Eerst even afkoelen, dan op een laagdrempelige manier weer toenadering zoeken. Houd het dan vooral eerst bij jezelf, niet gelijk gaan adviseren, uitleggen of beschuldigen. Stel vragen: “Hoe zie jij het dan voor je?” of “Wat zijn je concrete plannen om dit op te lossen?” of “Wat had ik net anders kunnen doen zodat het niet zo zou ontploffen?” Als je weer normaal contact hebt kun je je boodschap vast prima over brengen.
- En blijf in de gaten houden: Je voorbeeld heeft meer invloed dan je woorden. Soms letterlijk. Als jij ontspant en rustig blijft spiegelen ze soms onderbewust letterlijk je lichaamshouding.
Heb vertrouwen. Je puber heeft een ingewikkelde opdracht die nu voorrang heeft en dat is zich losmaken van het veilige gezin en de weide wereld in. Daar is risico voor nodig, grote monden en veel branie. Als jij laat zien hoe je daar als een evenwichtige volwassene mee om gaat, dan komt het vast helemaal goed”, stelt de pubercoach gerust.
Femke Wester
Femke Wester is pubercoach en eigenaar van Sterk naar School.
En tot slot nog iets voor de wede-ouders, zo leren we onze pubers wat seks is.
Columnist Femke: ‘Waarom ‘ik ga beter mijn best doen op school’ niet werkt’