Lisa van den Akker Puber 16 jun 2023, 08:53

Leestijd: 4 minuten

10x zo help je een puber om meer zelfvertrouwen te krijgen

Veel pubers zijn onzeker en hebben weinig zelfvertrouwen. Dat is normaal en het hoort bij de ontwikkeling. Maar dit betekent niet dat het niet heel vervelend is om onzeker te zijn. Zo help je je puber meer zelfvertrouwen te krijgen.

Waar komt die onzekerheid bij pubers toch vandaan? Om te beginnen verandert er heel veel voor je kind tijdens de puberteit; zijn lichaam verandert compleet, hij gaat naar de middelbare school, moet nieuwe vrienden maken. Dit alles kan een kind behoorlijk onzeker maken.

Puberteit + veel veranderingen = onzekerheid

Ook kunnen invloeden van buitenaf een grote rol spelen. Een puber ziet trends op televisie, in bladen of bij vrienden – die broek is wel cool, die andere niet – wil erbij horen en gaat geloven dat hij net als de andere kinderen in z’n omgeving moet zijn. Een onmogelijk streven; iedereen is tenslotte uniek. Helaas ziet een puber dit vaak niet zo.

Dan wordt er van pubers ook nog verwacht dat ze het goed doen op school, op tijd komen en hoge cijfers halen. En ook dit lukt niet altijd. Zo ontstaat langzaam een verkeerd zelfbeeld en gaan veel pubers geloven dat ze niet goed genoeg zijn, het niet goed doen en of niet zichzelf mogen zijn.

Hoe herken je onzekerheid bij je kind?

Je puber…

• loopt met het hoofd omlaag
• kijkt je niet recht in je ogen aan
• praat negatief over zichzelf en anderen, roddelt veel
• is te dramatisch over dingen
• praat luid om zichzelf te overschreeuwen
• probeert anderen te overtuigen van iets wat ze niet voelen of zijn
• sluit zich af van de buitenwereld
• verontschuldigt zichzelf vaker dan nodig
• zoekt extreem veel aandacht op overdreven manieren.

Tips voor ouders

Om het zelfbewustzijn van je puberzoon of -dochter positief te ondersteunen en daardoor ook het zelfvertrouwen te vergroten kun je als ouder verschillende dingen doen.

1. Kijk eerst naar jezelf

Vraag jezelf af; heb ik een gezond zelfvertrouwen, hoe praat ik tegen mezelf en hoe is mijn vorm van communiceren naar mijn zoon of dochter?

2. Stimuleer je kind op de juiste manier

In de pubertijd is het vooral belangrijk om je tiener op de juiste manier te stimuleren. Enerzijds wil hij niets met je te maken hebben, aan de andere kant wil hij graag je steun. Probeer je in te leven in het probleem zoals hij het ziet. Dit doe je door met je kind te praten. Waarom denkt hij dat hij niet knap genoeg is? Wat kan je doen om hem te helpen?

3. Pas je verwachtingen aan

Wees realistisch over wat je kind wel en niet kan en pas je verwachtingen daarop aan. Steun hem in zijn capaciteiten. Kinderen zijn uniek en ieder heeft zijn eigen talenten, maar ook zijn eigen gebruiksaanwijzing. En – heel belangrijk – vergelijk je kind nooit met eventuele broertjes of zusjes.

4. Focus op het positieve

Concentreer je niet op wat je kind niet goed doet, maar vooral op wat hij wel goed doet. Tieners hebben in hun ogen een heel zwaar leven, zij zien dingen op hun manier en willen er vooral graag bij horen. En dat is niet makkelijk. Een compliment op z’n tijd is dus zeker niet verkeerd.

5. Houd rekening met de levensfase

Een kind dat in de groep acht of de brugklas zit, zit in een andere fase dan een oudere puber. Houd hier rekening mee. Probeer de risicofactoren in elke fase te onderkennen, zoals; somberheid, apathie of drugs.

6. Observeer je tiener

Probeer te ontdekken wat de interesses van je kind zijn. Maak een lijst met dingen die belangrijk voor hem zijn en stimuleer hem in deze activiteiten. Houd je zoon van voetbal, trap eens een balletje met hem. Is je dochter gek op bakken, maak samen eens een cake.

7. Moedig je tiener aan voor zichzelf te kiezen

Wat zijn keuze ook is! Wat jij hiervan vindt is niet belangrijk. Leg je focus op wie je kind is en wat hij doet, niet hoe hij eruit ziet.

8. Leer je kind eigen verantwoordelijkheid te nemen

Maakt je kind een ‘fout’, heb dan het geduld om hem constructieve feedback te geven. Kinderen en zeker ook pubers hebben de ruimte nodig om te vallen, te leren en vooral hun eigen oplossingen te vinden. Je kan je kind hierbij helpen door te vragen hoe hij het ziet, hoe hij het anders zouden kunnen doen en vooral: geef hem het gevoel dat hij bij jou terecht kan voor hulp. En maak hier ook echt tijd voor als hij zover is.

9. Stimuleer vriendschappen

Vriendschappen zijn heel belangrijk voor het zelfvertrouwen. Alleen zijn maakt eenzaam en onzeker. Moedig je kind daarom aan om met vrienden om te gaan, onthoud de namen van de beste vrienden, toon interesse en nodig ze thuis uit.

10. Maak een complimenten boek

Geef je puber een schrift en vraag hem hierin elke avond drie positieve dingen over zichzelf of de dag in te schrijven. Laat hem daarnaast ook drie negatieve dingen opschrijven. Moedig je kind aan om hier conclusies uit te halen; wat heb ik ervan geleerd? Zo leert je kind om met moeilijke dingen om te gaan en de positieve dingen te blijven zien.

Meer puber-praat?

• Praten met pubers: 17 tips voor een (echt) goed gesprek
• Praten met pubers: ga het gesprek aan over lichamelijke veranderingen
• Pubers: 8 kenmerken waaraan je ze kan herkennen
• 8 geheimen om je puber te motiveren