Lisa van den Akker Alcohol en drugs 1 apr 2023, 06:45

Leestijd: 4 minuten

Een goed gesprek over roken met je kind, zo doe je het

Geen ouder wil dat zijn zoon of dochter gaat roken. Maar wat zeg je tijdens een gesprek om je kind te overtuigen hier nooit aan te beginnen? En hoe en wanneer begin je om met je kind te praten over roken? Wij vertellen het je.

Dat roken ongezond is hoeven we jou (en je kind) niet te vertellen. Toch kan je kind op gegeven moment in de verleiding komen om te beginnen met roken. Hoe ga je hierover het gesprek aan?

Praten met je kind over roken

Deze tips kunnen je helpen om met je kind een goed gesprek te voeren over roken.

Ga het gesprek tijdig aan

Elk jong kind vindt roken vies. Tenminste, tot een jaar of 12. Dan ineens vinden veel pubers roken stoer en volwassen. Het aantal rokende kinderen neemt dan ook sterk toe tussen de 12 en 14 jaar. Vanaf 15 jaar heeft zelfs vijftig procent van de kinderen wel eens gerookt. En hoe jonger kinderen beginnen met roken, hoe vaker ze blijven roken. Wacht dus niet tot je kind op de middelbare school zit, maar ga daarvóór het gesprek al aan.

Moment van gesprek

Praten met je kind over een lastig onderwerp zoals roken, kun je het beste doen als de sfeer goed is. Doe dit dus niet als je kind een slechte dag heeft of als je zelf moe bent. Maak het moment dat je over roken wilt praten verder niet te zwaar. Bespreek het liever quasi nonchalant tijdens de afwas of tijdens het eten, in plaats van er serieus voor te gaan zitten. Merk je dat je kind geen zin heeft om over dit onderwerp te praten? Laat het onderwerp dan rusten en probeer het op een ander moment opnieuw.

Kinderen die meeroken: dit zijn de gevolgen

Wat zeg je wel en niet

Het is belangrijk om uit te leggen waarom je niet wilt dat je kind gaat roken. Gebruik hierbij argumenten die kinderen en pubers aanspreken. Natuurlijk moet je kind weten dat je van roken ziektes kunt krijgen en het niet goed is voor de conditie, maar die gevaren zijn voor je kind nog heel ver weg. Vooral de nadelen op de korte termijn zullen indruk bij je puber maken, zoals: je gaat ervan stinken, je krijgt er gele vingers en een vieze adem van en het kost veel geld.

Luisteren

Tijdens een gesprek over roken is het belangrijk dat je goed luistert naar je kind. Wat vindt hij van roken en wat weet hij van het onderwerp? En is hij er al mee in aanraking geweest zonder dat jij het weet? Neem wat je kind vertelt serieus en reageer niet (te) emotioneel. Ook niet als het je niet zint wat je hoort. Als je boos of verdrietig wordt, zal je kind zich niet gerespecteerd voelen en je in de toekomst niet meer in vertrouwen nemen.

Regels stellen

Naast de nadelen van roken is het belangrijk om duidelijk te maken wat jullie van hem of haar verwachten. Doe dit door duidelijke regels te stellen. Een puber heeft tenslotte grenzen nodig. Mogen vriendinnen en vriendjes bijvoorbeeld bij jullie thuis roken? En wat vind je van het roken van elektronische sigaretten? Mogen deze wel of valt dit wat jullie betreft ook onder ‘gewoon’ roken?

Niet-rokenafspraak

Sommige ouders maken een niet-rokenafspraak met hun kind. Hun kind krijgt dan een beloning als het voor een bepaalde leeftijd niet gerookt heeft. Ze beloven bijvoorbeeld de kosten van de rijlessen te betalen als hun zoon of dochter niet gaat roken. Uit onderzoek weten we dat praten met je kind en regels stellen beter werkt dan een niet-rokenafspraak als je wilt voorkomen dat je kind begint met roken. Maar je kunt het natuurlijk altijd proberen. Baat het niet, dan schaadt het niet.

Wat zeg je als je kind toch begonnen is?

Blijkt uit het gesprek dat je kind al eens heeft gerookt of ontdek je dit, word dan niet boos. Leg uit waarom je hier teleurgesteld over bent en vraag waarom hij het doet of heeft gedaan. Moedig je kind vervolgens aan om dit niet meer te doen en vraag hoe je je kind hierbij kunt helpen.

Meer informatie en tips over praten met je kind over roken vind je op de website helderopvoeden.nl van het Trimbos Instituut.

Gelukkig is roken zóóó 2016, maar wat als jouw kind het wel doet?