Redactie Persoonlijke verhalen 11 mei 2021, 09:29

Leestijd: 8 minuten

Pórno? Hij zit pas in groep 7! Roos onderzoekt hoe je daar als ouder mee omgaat

Groot worden gaat soms griezelig snel. Wat voor vrouwbeeld bouwen jongetjes op die naar online porno kijken, vraagt publiciste Roos Wouters zich af. Of hoort dit er ‘gewoon’ bij?

‘Groep 7 en 8 zijn bijzondere jaren voor jullie kinderen.’ Meester Frank kijkt een klas vol verwachtingsvolle ouders aan. ‘Ze leren ontzettend veel en het einde van de basisschoolperiode komt in zicht. Daar komt nog bij dat ze zelf ook een bijzondere ontwikkeling doormaken. De kinderen ontdekken een heel nieuwe dimensie aan zichzelf. Hun lichamen beginnen te veranderen. Meisjes klagen ineens over buikpijn en als je dan vraagt waar het pijn doet, wijzen ze regelmatig op hun borstkas.

Hormonen

De hormonen gieren door hun kinderlijfjes. En of dat alles nog niet verwarrend genoeg is…’ – Joost en ik hangen, net als alle andere ouders aan zijn lippen – ‘…gaat die verandering bij de één een stuk sneller dan bij de ander. Jarenlange vriendschappen zie je soms stuklopen.

Het is hartverscheurend om te zien hoeveel verdriet en onbegrip er bij kinderen kan ontstaan. Hun beste vriendje, met wie ze jarenlang zelfbedachte spelletjes speelden, wil van de ene op de andere dag niet meer meedoen.’ Geëmotioneerd neem ik een grote slok lauwe koffie uit mijn kartonnen bekertje in de hoop de brok in mijn keel weg te slikken. ‘Wat een geweldige meester, hè,’ fluister ik Joost in zijn oor, ‘en wat worden onze kinderen snel groot.’ Joost knikt vertederd.

Betrapt op porno

Niet lang daarna denk ik met weemoed terug aan de woorden van meester Frank en mijn naïeve invulling daarvan. Op een feestje raak ik aan de praat met andere ouders. Al snel blijkt dat we allemaal zonen in dezelfde leeftijdscategorie hebben en volgt er een feest van herkenning. ‘Word jij ook zo moe van de eeuwige discussie?’ ‘En dat gezeur om die iPhone?’ ‘En dan die enorme stinkschoenen, die overal door het huis slingeren!’ ‘En die flauwe seksgrapjes.’ Ik knik heftig.

Dan eindigt het feest abrupt. ‘Hebben jullie je zoon al met porno betrapt?’ ‘Laatst kwam ik wat eerder thuis dan gewoonlijk, zag ik mijn 10-jarige zoon zich, samen met twee vriendjes, aftrekken voor de computer.’ Verbijsterd flap ik eruit dat je daar toch een kinderbeveiliging voor hebt?

YouTube? Youporn!

‘Niet dat ik die gebruik,’ mompel ik er wat onhandig achteraan, ‘ik leefde zojuist nog in de veronderstelling dat dit van later orde was.’ ‘Waarom dacht je dan dat al die jongetjes zo graag een iPhone willen?’ vraagt een moeder breed glimlachend ‘Dacht je dat ze die ‘s avonds stiekem mee naar bed nemen om er alleen spelletjes op te spelen?’

Ik kijk haar vragend aan. ‘Daar kijken ze YouPorn op!’ ‘YouTube?’ vraag ik nog hoopvol, maar nee, ook die illusie wordt meteen de kop ingedrukt. ‘Op YouPorn zetten mensen hun zelfgemaakte seksfilmpjes,’ legt ze geduldig uit, ‘en met één klik op de knop zit je naar een kontneukend stel te kijken.’

Ik ben niet snel gechoqueerd maar nu valt mijn mond open van verbazing. Een tijdlang ben ik sprakeloos.

Op de fiets naar huis vraag ik Joost of hij denkt dat Sam al met dit soort dingen bezig is. Joost haalt schamper zijn schouders op. Ik begin als een bezetene te ratelen. ‘Porno, Joost! Geen vieze boekjes, maar neukende mensen. En vast niet van het vrouwvriendelijke soort.

https://www.jmouders.nl/praten-over-porno-maar-hoe-dan/

Vrouwonvriendelijk

Straks denkt onze zoon dat kontneuken en sperma over het gezicht van je vriendinnetje spuiten de normaalste zaak van de wereld is?!’ Als we de fietsen op slot hebben gezet en de voordeur openmaken, kijkt Joost mij aan en zegt rustig: ‘Ik zal wel met Sam gaan praten, maar beloof me, liefje, bespaar hem je vrouwvriendelijke seksuele preek nog even.’ Licht sputterend stap ik onze huiskamer binnen waar de oppas ons met een slaperig gezicht aanstaart.

Toch blijft het de dagen erna knagen. Al ben ik niet het type dat moeite heeft om met mijn kinderen over seks te praten, vissen bij mijn zoon of hij naar YouPorn kijkt, voelt behoorlijk ongemakkelijk.

De seksuoloog

Daarom besluit ik op zoek te gaan naar een seksuoloog die mij meer kan vertellen over een gezonde seksuele ontwikkeling. Al googelend kom ik op de site van Praktijk Astrid Kremers. Astrid is cognitief gedragstherapeutisch werker en seksuoloog, die ook onderwijs en voorlichting op het gebied van seksuologie verzorgt. Ze lijkt mij uiterst competent.

Ik krijg vrijwel direct antwoord op mijn mail. Zij kan mij op korte termijn telefonisch te woord staan. Omdat ik te nieuwsgierig ben en misschien ook wel een beetje verlegen, besluit ik haar meteen maar te bellen.

Astrid klinkt jong, begripvol en energiek waardoor ik al snel mijn schroom verlies. Als ze aandachtig naar mijn verhaal heeft geluisterd, zegt ze dat ze, voor ze op mijn verhaal zal ingaan, eerst wat meer over zichzelf wil vertellen. ‘Zelf ben ik er een groot voorstander van om zo vroeg mogelijk met seksuele en relationele voorlichting en vorming te beginnen.

Vroeg beginnen

Liefst al in groep 1, zodat het onderwerp niet zo spannend is als het echt actueel wordt. Vinden ouders dat moeilijk, dan raad ik ze vaak aan om de boekjes van Sanderijn van der Doef aan te schaffen. Zij heeft meerdere boeken over seksualiteit geschreven die goed aansluiten bij de verschillende levensfasen.

En dat brengt mij bij je eerste vraag. Wat een normale leeftijd is waarop jongens beginnen te masturberen, valt eigenlijk niet te zeggen. Het is ook lastig te bepalen wanneer het met seksualiteit te maken heeft en wanneer een kind het gewoon een lekker gevoel vindt. Je hebt kinderen van 3 die zichzelf al bevredigen. Dat heeft dan nog niets met de seksuele associatie te maken die volwassenen eraan geven.’

Grenzen stellen

‘En uh…,’ pruttel ik, ‘hoe maak je een kind duidelijk dat zelfbevrediging iets is dat je alleen doet, zonder dat hij het gevoel krijgt dat hij zich ervoor moet schamen?’ ‘Door voorbeeldgedrag, met elkaar te communiceren en tegelijkertijd grenzen te stellen,’ antwoordt Astrid beslist.

‘Jij en je partner zullen bepaalde dingen, zoals knuffelen, wel doen waar de kinderen bij zijn, maar andere dingen weer niet. Dat kun je ze ook uitleggen. Sommige dingen zijn zo bijzonder en intiem dat niet iedereen daar bij hoeft te zijn. Tegelijkertijd kun je wel grenzen stellen bij wat die bijzondere dingen dan zijn. Porno kijken op internet of een iPhone horen hier bijvoorbeeld niet bij. Verbieden kun je het natuurlijk niet, dat heeft geen enkele zin, maar je kunt wel aangeven wat jullie regels zijn.’

Hun belevingswereld

‘Maar hoe maak ik Sam duidelijk dat we porno kijken niet goed vinden? Vertellen we hem dat gewoon tijdens het avondeten?’ grinnik ik. Begripvol antwoordt Astrid dat we ook kunnen inspelen op actualiteiten of opmerkingen die Sam zelf maakt. ‘Zo heb ik laatst uitgebreid met mijn eigen kinderen van 8 en 9 over vrijwillige en onvrijwillige seks gepraat naar aanleiding van een item op het Jeugdjournaal over seksueel misbruik in de kerk.

We hebben het erover gehad dat zoenen en vrijen heel lekker kan zijn als je daar beiden aan toe bent. Haast spelenderwijs hebben we besproken hoe je je eigen grenzen en die van de ander kunt bewaken; hoe weet je dat iets te intiem voor jou of voor de ander is? En hoe kun je daarop reageren? Zo zou je ook op een actualiteit of een opmerking van Sam in kunnen gaan om het over porno te hebben. Het allerbelangrijkste is dat je dingen bespreekbaar maakt door dichtbij zijn belevingswereld te blijven en door goed naar je kind te luisteren.’

Enigszins opgelucht beëindig ik het gesprek. Nu nog wachten op de juiste gelegenheid om het er met Sam over te hebben.

De eerste stap

Een week later haal ik Sam van een feestje. Achterop de fiets slaat hij zijn armen om mijn middel, legt zijn hoofd vertrouwd tegen mijn rug en vertelt honderduit. ‘We hebben een computerspel gespeeld, mam, dat je eigenlijk alleen mag spelen als je 18 jaar en ouder bent. Het was namelijk een heel gewelddadig spel, waarin je auto’s moest jatten,’ zegt hij uitgelaten.

Dit is het juiste moment. Terwijl de frisse wind mijn gezicht streelt vraag ik Sam zo achteloos mogelijk of hij het verschil weet tussen het echte leven en zo’n spelletje. Sam maakt zo’n geluid waarmee hij wil zeggen dat hij niet begrijpt wat ik in vredesnaam bedoel. ‘Je weet toch dat er autodieven bestaan maar dat normale mensen dit niet doen?’ ‘Duh!’

‘Begrijp je ook waarom je dit soort spelletjes pas mag spelen als je wat ouder bent?’ ‘Ja, ik denk het wel?’ zegt Sam vragend. ‘Dit soort spelletjes,’ leg ik rustig uit, ‘verheerlijkt een raar soort gewelddadige fantasie en dat wil je als ouder niet bepaald aanmoedigen.

Nu was het een gewelddadig spelletje, volgende keer is het misschien porno, maar je moet goed beseffen dat het bij dit soort dingen om aparte fantasieën gaat, die weinig te maken hebben met hoe het er in het echte leven aan toegaat. Snap je?’ Sam humt instemmend. Ik zet mijn fiets op slot en geef Sam een knuffel. Misschien verdient het geen vlag en wimpel, maar de eerste stap is gezet!

Hoe je met je kind praat over porno (en waarom dit belangrijk is)