Wilma Groothuis Opvoeden 2 feb 2023, 16:44

Leestijd: 5 minuten

Wat als je dochter onzeker over haar uiterlijk is? Pubermeidencoach geeft advies

Opvoeden blijft een lastige kwestie, elke ouder heeft vragen hoe hij iets het beste aanpakt. Daarom stellen we elke week een vraag aan een expert. Deze week geeft pubermeidencoach Femke Wester antwoord op de vraag: wat als je dochter onzeker over haar uiterlijk is?

De pubertijd doet veel met een tiener, denk aan de lichamelijke veranderingen waar hij of zij mee te maken krijgt. Misschien wordt je dochter (of zoon) daar onzeker over, ook al vind jij als ouder dat totaal niet nodig. Hoe ga je daar het beste mee om?

Hoort bij puber en mens zijn

“Wil iedereen die soms onzeker is over zijn of haar uiterlijk de hand opsteken? Dat is dus iedereen”, aldus Wester. “In de meeste gevallen hoort het gewoon bij puber en mens zijn en werkt alle extra aandacht die je eraan besteedt juist averechts. Wat voor jou ‘advies uit bezorgdheid’ is, ervaart je kind vaak als kritiek en ‘ik ben niet goed genoeg zoals ik ben’.

Denk maar na, hoe voelt ongevraagd advies van je eigen moeder? ‘Lieverd, met jouw postuur zou ik niet zo’n kort rokje dragen.’ Dat vindt niemand leuk om te horen. Dus weeg goed af waar je de nadruk op wilt leggen. Wat goed werkt, zijn kleine concrete dingen benadrukken: ‘Wat ruik je lekker’, ‘Wat staat dit shirt je leuk’ en ‘Die kleur past goed bij je ogen’.

Gevolg van diepere onzekerheden

Een compliment van hun ouders wuiven pubers vaak nonchalant weg, maar ze horen het 100 procent zeker wel. Bovendien, één negatieve opmerking (al is het goedbedoeld advies) weegt ongeveer even zwaar als vijf positieve opmerkingen, dus een extra positieve impuls kan geen kwaad. In de meeste gevallen is onzekerheid over het uiterlijk het zichtbare gevolg van andere (diepere) onzekerheden. Als je kind zich sterker gaat voelen, zal uiterlijk vanzelf minder een rol gaan spelen.

Tips om het zelfvertrouwen te versterken

Het zelfvertrouwen van je kind versterken kan natuurlijk op meerdere manieren. Hieronder geef ik een aantal tips.

1. Begin bij jezelf

Jij bent hun meest aanwezige voorbeeld van vrouw/man, moeder/vader, partner, werknemer, werkgever, vriend/vriendin etc. Als jij jezelf vaak afkraakt, elke dag op de weegschaal staat, jezelf vaak niet goed genoeg vindt, dan heeft dat een enorm effect op je kind. Ga daarmee aan de slag: geef jezelf hardop complimenten, spreek uit waar je trots op bent van jezelf, etc.

2. Geef advies over kwetsbare zaken als uiterlijk indirect

Bespreek een film, vertel over een (bedachte) collega of praat tegen een andere volwassene, terwijl je weet dat je het kind het stiekem hoort. Gebruik een metafoor, schrijf desnoods een briefje of stuur een appje. Vaak werkt het beter om een vraag te stellen uit nieuwsgierigheid, aan de hand van je eigen aannames advies te geven.

3. Waar komt dit gedrag vandaan?

Als je kind zich veel focust op dik of dun zijn, vraag je dan ook af aan welke behoefte dat gedrag voldoet. Er zit altijd iets achter waarom iemand niet eet of juist teveel eet. Gaat het over controle? Waar zie je dat nog meer terug? Faalangst? Perfectionisme? Of gaat het over aandacht? Gezien worden? Gewaardeerd worden? Geef je kind wat nodig heeft.

4. Focus niet op gewicht maar op gezondheid

Je puber is een kind in de groei, dat misschien veel sport, dus vertel dat hij of zij genoeg voedingsstoffen binnen moet krijgen. Gezondheid is ook het luisteren naar je lichaam: niet dooreten als je geen honger meer hebt en als je wel honger hebt, voel dan eens waar je lijf om vraagt. Dat is niet voor niks en goed om mee te geven.

5. Laat je kind verbaal en non-verbaal weten hoeveel je van hem of haar houdt

Laat je kind weten dat je trots op hem of haar bent. Dat kan door middel van een compliment, maar nog beter werkt een ik-boodschap: ‘Als je eens wist hoeveel ik van je hou…’, ‘Man wat ben ik trots op je!’ en ‘Wat ben ik blij dat jij mijn kind bent’. Dan rollen ze vast met hun ogen, maar het komt hartstikke binnen.

6. Laat merken dat jij ook kwetsbaar bent

Laat aan je kind merken dat ook jij moeilijke en domme dingen doet, dat je daar om kunt lachen en dat je daarna op zoek gaat naar een oplossing. Vraag je kind ook gerust om advies, vooral als het sociale dingen zijn. Geen kind heeft zulke gevoelige sociale voelsprieten als een puber.

7. Geef je kind verantwoordelijkheden

Je geeft je kind verantwoordelijkheid door ook om zijn of haar meningen en adviezen te vragen. En als ze iets moeten doen waarvan je nu al kunt zien dat het in de soep gaat lopen, ga dan op je handen zitten en laat het (binnen de lijntjes) in de soep lopen. Ga samen opzoek naar een oplossing, dat doe je door vragen te stellen en samen na te denken.

Hulp inschakelen

Als je je echt zorgen maakt om je kind, kun je altijd hulp inschakelen. Bijvoorbeeld als je kind in heel korte tijd wel erg afvalt, daar stiekem over doet, probeert te smokkelen met eten of nauwkeurig een eetdagboek bij gaat houden. Ik zou zelf naar de huisarts gaan (eerst zonder kind) en daar advies vragen. Hoe eerder hulp, hoe beter. Dan kun je nog makkelijk op de onderliggende problemen focussen zonder dat een kind eerst gedwongen moet aankomen.

En in de meeste gevallen is er echt helemaal niks aan de hand. Zolang jijzelf het goede voorbeeld geeft en je kind geen buitenproportioneel gedrag laat zien, komt het heus wel goed.

Onzekerheid bij je dochter: je hebt een grotere invloed dan jij denkt