Redactie Emoties 19 jun 2018, 13:13

Leestijd: 3 minuten

Onrust en rondjes draaien

Het zou heel goed kunnen dat het stereotype gedrag van rondjes draaien en geluid maken jullie zoon helpt op de momenten dat hij onrust in zijn lijf voelt. Het werkt voor hem dan als een soort uitlaatklep van lichamelijke of geestelijke spanning. 

Houd eens een tijdje bij wanneer het gebeurt. De kans is dan groot dat je ontdekt dat het vaker en/of langer gebeurt op momenten dat:

• er iets spannends of anders is
• hij niet zo lekker en onrustig in zijn vel zit
• zijn hoofd vol zit, bijvoorbeeld in drukke onrustige periodes
• op momenten van niet ingevulde tijd (dus als hij zich een beetje verveelt of op overgangs- en wachtmomenten) 

Omdat het rondjes draaien een functie voor hem heeft – en niet is om jullie dwars te zitten of aandacht te vragen – vraagt dat een andere aanpak. Straffen of belonen werkt dan vaak zeker niet. Het is namelijk geen onwil maar onmacht. De kunst is dus eigenlijk om met hem samen helder te krijgen wanneer en waarom hij dit doet. Onderzoek vervolgens hoe het voor jullie oké is en voor hem helpend. 

Wat ideeën:

• Probeer op een relaxed moment samen te bedenken wat maakt dat hij dit doet en op welke momenten het hem helpt (bijvoorbeeld: onrust weg neemt of voorkomt dat hij boos wordt als hij iets niet mag). Zijn er ook momenten dat het een gewoonte is en niet echt nodig? Leg hem in simpele taal uit wat ik hierboven heb besproken en kijk of hij het herkent. Door dit met begrip te bespreken wordt hem duidelijk dat jij begrijpt dat het geen onwil is, maar dat hij uitgevonden heeft dat het iets is wat hem op sommige momenten helpt. Zo kom je in contact met je kind en dat helpt vaak het beste om iets te veranderen.
• Bespreek ook dat het niet altijd kan en fijn is als hij dit beneden in de kamer heel lang doet. Leg uit waarom jullie dat niet prettig vinden.
• Bespreek vervolgens dat jullie op zoek kunnen gaan naar een manier waarop hij zijn onrust/gevoel kwijt kan en anderen er niet zo’n last van hebben. Nu je weet dat het geen onwil is, kun je er misschien zelf ook wat ‘milder’ naar kijken. Wat vinden jullie wel oké? Een paar minuutjes? Zonder geluid? Op een bepaalde plek? 
  Door het behapbaar en rustig bespreekbaar te maken met begrip, kan het al minder nodig zijn voor hem. Hij voelt zich dan begrepen en merkt dat jullie hem willen helpen in plaats van gedrag te laten stoppen omdat het irritant is. 
• Bedenk alternatieven. Laat hem zelf meedenken: wat kan hem nog meer helpen, wat minder belastend voor jullie is? Even een rondje om het huis rennen? Of twee keer de kamer op en neer rennen? Een trampoline in de tuin? Wel rondjes maar dan boven of met een afspraak die het eindig maakt? (Bijvoorbeeld: ‘Je hebt het even nodig om te ontladen, ik zet de kookwekker op drie minuten, daarna wil ik dat je stopt met ronddraaien of het ergens anders doet.’ Of: ‘Je voelt even onrust, nog vijf rondjes draaien en dan stop je.’) Hoe kan hij anders reageren als iets niet mag en hoe kunnen jullie hem rustig aanspreken als hij iets doet wat niet gewenst is?
• Het kan zijn dat hij het zich niet echt bewust is als hij ermee begint. Vraag het hem eens. Bespreek wat hem helpt als hij ermee begint. Meestal helpt het al om steeds woorden te geven aan zijn gevoel en/of wens, en dat dit er mag zijn. Vervolgens kun je de afspraak herhalen op een rustige, vriendelijke manier.
• Maak samen concrete afspraken. Dan is het een kwestie van uitproberen en regelmatig evalueren. Noteer welke manier van aanspreken of welke aanpak voor hem en jullie werkt. Blijf dit doen. Werken er dingen niet? Stop daar dan mee. 

Succes!