Wilma Groothuis Tiener 5 mrt 2024, 11:04

Leestijd: 2 minuten

Schaamte bij jongeren na online seksueel misbruik: ‘Er werd naar mij gekeken alsof ik fout zat’

Het is deze week de Week van de Lentekriebels. Basisscholen geven hierin meer aandacht aan seksualiteit, weerbaarheid en relaties. Het thema van dit jaar is weerbaarheid online, en dat ze daar niet vroeg genoeg mee kunnen beginnen, blijkt uit de vele ervaringen van jongeren met online seksueel misbruik.

En dat dat moet stoppen, blijkt ook uit de schaamte- en schuldgevoelens die heersen onder de slachtoffers.

Online seksueel misbruik

Jongeren die te maken hebben met online seksueel misbruik voelen zich vaak schuldig of schamen zich. Reacties uit de omgeving als ‘Had je die foto maar niet moeten sturen…’ en ‘Had je maar niet online moeten komen…’ versterken dit gevoel en zit het herstel vaak in de weg. Om dit tegen te gaan zijn jongeren die online seksueel misbruik meemaakten, samen met online platform WTFFF!?, een campagne gestart met de oproep: join #noblamenoshame.

“Jongeren die online seksueel misbruik meemaken, blijven nog veel te vaak onder de radar”, vertelt Nathalie Gaal-Franse, expert online seksueel misbruik bij Fonds Slachtofferhulp. “Ze schamen zich of kampen met schuldgevoelens, waardoor ze er niet over durven te praten en laat staan hulp durven te zoeken. We spreken daarom van een ‘dark number’.”

Gaal-Franse: “Daarnaast zit victim blaming het herstel van veel slachtoffers in de weg. Door de schuld bij het slachtoffer te leggen, geven we daders indirect een vrijbrief en lossen we dit maatschappelijke probleem niet op. Een no blame, no shame-cultuur is in alle opzichten essentieel.”

Schaamte- en schuldgevoelens

De jongeren die deze ‘no blame, no shame’-campagne samen met WTFFF!? ontwikkelden, kregen allemaal te maken met negatieve gevolgen en kampten met schaamte- en schuldgevoelens. Deelnemer Rosanne: “Er werd altijd naar mij gekeken alsof ik fout zat en er werd gezegd dat ik geen foto had moeten sturen. Niemand keek naar degenen die de foto doorstuurden, terwijl zij fout zaten. Door mee te doen en mijn verhaal te delen, hoop ik dat mensen die een intieme foto ontvangen deze niet meer doorsturen en dat degene die de foto maakt nooit meer de schuld krijgt.”

Tijdens een workshop voor deze campagne werd onder de jongeren gesproken over de gebeurtenissen en over emotieregulatie. De deelnemers maakten een mindmap, schreven een brief (aan bijvoorbeeld de dader) en maakten ieder voor zich een unieke creatie waarin ze hun eigen gevoelens laten zien die ze voelden door het online seksueel misbruik.

Met de campagne “join #noblamenoshame” roepen jongeren, samen met WTFFF!?, anderen op een belangrijke boodschap te delen: als je online seksueel misbruik meemaakt blame of shame ik je niet, maar ben ik er voor je. Kijk op de website voor meer informatie.

Annes zoon werd seksueel misbruikt: ‘Het verhaal werd alleen maar groter en heftiger’