Vera Guldemeester Gezondheid 20 okt 2024, 09:03

Leestijd: 3 minuten

Nieuw onderzoek: Ouders spelen een minder grote rol in emotionele problemen van pubers

Ouders spelen een kleinere rol in de emotionele ontwikkeling van pubers, veel minder dan tot nu toe werd gedacht. Dit blijkt uit onderzoek van Tilburg University. Hoe zit dit precies?

De puberteit is een belangrijke, maar ook lastige fase voor veel jongeren. In deze periode leren ze met hun emoties om te gaan, en dat kan best pittig zijn. Bijna 30 procent van de Nederlandse jongeren ervaart emotionele problemen in de puberteit. “Dat is een sterke toename vergeleken met tien jaar geleden, toen ongeveer 20 procent van de jongeren aangaf problemen te hebben met hun emotionele ontwikkeling”, vertelt onderzoeker Caspar van Lissa van Tilburg University.

Patronen in gedrag ontdekken

Onderzoeker Caspar van Lissa besloot dieper op dit onderwerp in te gaan en ontwikkelde een nieuwe machine learning-techniek om gedragspatronen te ontdekken en te voorspellen. De technieken die werden gebruikt, leverden veel nieuwe inzichten op in de emotionele ontwikkeling tijdens de puberteit. Uit het onderzoek kwam bijvoorbeeld naar voren dat de rol van ouders in de emotionele ontwikkeling van pubers een stuk kleiner is dan eerder gedacht. “Het gedrag van ouders blijkt minder belangrijk voor de emotionele ontwikkeling van pubers dan andere factoren, zoals persoonlijkheid en hoe vaak jongeren ruzie maken”, legt Van Lissa uit.

Niet alles perfect hoeven doen

Als ouder wil je alles goed doen voor je kind, maar uit het onderzoek blijkt dat iets anders veel belangrijker is dan perfectionisme. “Onze data laten zien dat ouders niet álles goed hoeven te doen in de opvoeding, zolang ze maar ‘goed genoeg’ gedrag vertonen. Voldoende steun geven en emotionele en fysieke ruimte bieden voor de zelfstandige ontwikkeling van tieners is belangrijk. Negatief gedrag van ouders, zoals te veel controle uitoefenen, bepalen met wie je kind mag omgaan, je kind schuldig laten voelen of liefde ontzeggen, blijkt veel bepalender voor het ontwikkelen van emotionele problemen bij pubers dan positief gedrag”, aldus Van Lissa.

Voorspellen van emotionele problemen bij jongeren

Caspar van Lissa ontwikkelde op basis van het onderzoek een speciale app voor jongeren. Deze app voorspelt welke jongeren risico lopen op emotionele problemen. Van Lissa zegt hierover: “Ik heb deze app ontwikkeld om te laten zien dat we in de toekomst veel directer gebruik kunnen maken van onderzoeksresultaten. Zo kan gerichte steun worden geboden aan kwetsbare groepen, zoals kinderen die risico lopen op emotionele problemen tijdens de puberteit. Dit kan helpen om de beperkte middelen in de (jeugd)zorg effectiever in te zetten.”

Wat kun je doen als jouw puber emotionele problemen ervaart?

Iedere puber is anders. De ene puber fietst met gemak door de puberteit, terwijl de andere het moeilijker heeft. Als je merkt dat jouw puber worstelt met emotionele problemen, zoals stress, angst of somberheid, is het belangrijk om steun te bieden. Hier zijn een paar tips:

Praat en luister

Probeer een open gesprek met je kind aan te gaan. Laat weten dat je er voor hen bent en luister zonder oordeel. Soms willen ze gewoon hun hart luchten zonder direct advies of oplossingen te horen.

Blijf kalm en geduldig

Het kan moeilijk zijn om te zien dat je puber worstelt, maar probeer toch kalm te blijven. Je geduld helpt hen om zich veilig en begrepen te voelen.

Zoek samen naar oplossingen

Vraag aan je kind hoe je hem of haar kunt helpen. Dit kan betekenen dat je samen zoekt naar manieren om beter met stress om te gaan, zoals hobby’s, sporten of meer rust nemen.

Houd hun gewoontes in de gaten

Let op veranderingen in slaap, eetgewoontes of schoolprestaties. Dit kan een teken zijn dat ze hulp nodig hebben, mogelijk van een professional zoals een kinderpsycholoog of huisarts.

Zoek professionele hulp als dat nodig is

Als de problemen aanhouden of erger worden, dan is het een goed idee om professionele hulp in te schakelen. Een therapeut kan samen met jullie werken om de emotionele gezondheid van je puber weer op de rails te krijgen. Want dat is het allerbelangrijkste, toch?

De prepuberteit kan een uitdagende periode zijn voor zowel kinderen als ouders. Deze periode brengt niet alleen fysieke veranderingen met zich mee, maar ook een rollercoaster aan emoties. Hoe leer je jouw prepuber omgaan met emoties? Een aantal tips op een rij. 

Dit kun je doen als jouw kind erg emotioneel is