Janneke Juffermans Mentale gezondheid 1 aug 2021, 15:55

Leestijd: 4 minuten

Spannend: zelf naar school fietsen

Of je kind nu 8 is en twee straten verderop naar school gaat of je 12-jarige moet de hele stad door, het is altijd even spannend als je kind voor het eerst zelf naar school fietst. Hoe bereid je je kind (en jezelf) hier goed op voor?

Zelf naar school fietsen

‘De scholen zijn weer begonnen.’ Elk jaar aan het einde van de zomervakantie hangen de spandoeken en de posters weer langs fietsroutes naar school. Het wordt weer drukker op de weg en veel kinderen gaan dan voor het eerst zelfstandig naar school.

De spandoeken hangen er niets voor niets, want aan het begin van het schooljaar gebeuren er altijd meer ongelukken met scholieren. Veilig Verkeer Nederland (VVN) doet er van alles aan om de veiligheid op straat te vergroten door automobilisten en fietsers tips te geven voor die eerste periode na de vakantie.

Minder druk

Uit onderzoek blijkt dat zo’n 12 procent van de scholieren met de auto naar school wordt gebracht. Als veel ouders hun kind met de auto afzetten, bijvoorbeeld op weg naar hun werk, zorgt dat ervoor dat het druk is met auto’s bij het schoolplein.

Door het thuiswerkbeleid vanwege corona werd het bij veel schoolpleinen rustiger: ouders die niet meer op kantoor mochten werken, fietsten naar school. Bovendien hanteerden veel scholen verschillende begintijden voor de verschillende klassen.

Jong geleerd

Je kind met de auto naar school brengen, zorgt er ook voor dat het er niet aan went om zélf deel te nemen aan het verkeer. Want ook hiervoor geldt: jong geleerd, oud gedaan. Als je kind al jong leert om mee te lopen of te fietsen, leert het ook waar het op moet letten in het verkeer. En dat is goed voor de zelfredzaamheid.

VVN roept ouders daarom op om kinderen alleen bij hoge uitzondering met de auto te brengen. Liever lopend of fietsend – dat is goed voor de veiligheid bij school, en de kinderen doen meteen ervaring op in het verkeer.

Zelfstandig

Maar op welke leeftijd kan je kind eigenlijk zelfstandig naar school fietsen? Niet elk kind is daar op dezelfde leeftijd aan toe. Volgens VVN kunnen kinderen van 9 of 10 jaar in elk geval afstanden en snelheden inschatten. Maar pas als ze 12 jaar oud zijn, kunnen ze ingewikkelde verkeerssituaties overzien, zoals drukke kruispunten waarbij verkeersdeelnemers uit verschillende richtingen komen.

Je kent je kind zelf het beste. Probeer daarom goed in te schatten hoe zelfstandig je kind al is, hoe goed het oplet en hoeveel verantwoordelijkheidsgevoel het al heeft. Kan je kind bijvoorbeeld aangeven wanneer het veilig is om een kruispunt over te steken?

Oefenen

Natuurlijk maakt het voor je beslissing ook nogal uit of de school een paar straten of een half uur fietsen verderop zit. Maar om welke afstand het ook gaat, zorg ervoor dat je kind de tijd heeft om te oefenen voordat het helemaal alleen naar school gaat fietsen.

Het beste is het om je kind al van jongs af aan te trainen om zoveel mogelijk op de fiets overal naartoe te gaan: eerst achterop, later op de eigen fiets met jou ernaast of erachter en uiteindelijk zelfstandig.

Samen

Ben je van plan om je kind binnenkort zelf naar school te laten fietsen? Oefen dan vooral. Fiets samen de route van huis naar school en terug – ook als je kind naar de brugklas gaat en eigenlijk niet wil dat je nog mee fietst.

Belangrijk: geef tijdens het fietsen geen instructies, maar laat je kind alles zelf doen. Zo kun je zien of het de route kent, of het goed weet wat het moet doen in allerlei situaties en of het zich zelfstandig en verantwoordelijk beweegt in het verkeer.

Tips

Nog een paar andere tips:

• Stippel van tevoren de meest veilige route uit.
• Als je de route een paar keer gaat oefenen, kies dan voor verschillende tijdstippen zodat je kind aan verschillende verkeerssituaties kan wennen.
• Praat tijdens het fietsen over het verkeer. Stel vragen als: welke kant moeten we nu op? Wanneer denk je dat we over kunnen steken? Probeer geen instructies te geven, maar je kind zelf te laten nadenken.
• Of draai de rollen om: laat je kind jou instructies geven, alsof het jou moet leren fietsen.
• Als je kind nog op de basisschool zit, kun je bijvoorbeeld afspreken om in het begin nog een of twee weken een paar meter achter hem of haar aan te rijden zodat het kan laten zien hoe goed het gaat.
• Bespreek met je kind waarom het zo belangrijk is om alert te zijn: ‘Ik zie dat jij de verkeersregels goed kent en dat je goed oplet, maar er zijn altijd mensen in het verkeer die minder goed opletten. Of die bijvoorbeeld geen voorrang verlenen. Daarom kun je beter maar een keer extra kijken.’
• Bespreek ook de dode hoek-vuistregel: blijf rechts en ruim achter (minimaal 3 meter) een groot voertuig.
• Gaat je kind naar de middelbare school? Bespreek dan dat het gevaarlijk (en verboden) is om je smartphone te gebruiken in het verkeer. Twee jaar geleden bleek uit onderzoek dat nog steeds driekwart van de middelbare scholieren weleens op hun smartphone zat tijdens het fietsen. VVN heeft de app Wheelie pop ontwikkeld om kinderen (groep 7 en 8 en begin middelbare school) bewust te maken van de gevaren.
• Zorg voor een goede fiets en zorg ook dat je kind goed zichtbaar is in het donker.

Veilig Verkeer Nederland: Ouders, breng je kind niet met de auto naar school