Lisa van den Akker Puber 31 jan 2022, 10:11

Leestijd: 4 minuten

9x manieren om jouw puber te laten stoppen met liegen

Alle pubers liegen weleens en vaak zijn dit onschuldige leugentjes. Maar het liegen moet geen slechte gewoonte worden om onder dingen uit te komen, of om belangrijke dingen voor je te verbergen. Hoe zorg je er als ouder voor dat je puber stopt met liegen? Wij zetten negen stappen op een rij.

Een kleine leugen is niet direct iets om je zorgen over te maken, toch is het wel goed om direct bij je puber aan te geven dat liegen niet hoort en mag. Hoe je dat het beste aanpakt? Wij vertellen het je.

Zo help je jouw puber om te stoppen met liegen

Met deze negen stappen voorkom je hopelijk dat het liegen van je puber uit de hand loopt.

1. Regels over de waarheid vertellen

Laat je kinderen weten dat de waarheid bij jou en jullie gezin hoog in het vaandel staat. Maak er een huisregel van dat jullie eerlijk tegen elkaar zijn en leg ook aan je kinderen uit waarom dit belangrijk is.

2. Geef een goed voorbeeld

Probeer het goede voorbeeld te geven. Je moet als rolmodel laten zien wat je ook van je kind verwacht. Dus vertel zoveel mogelijk de waarheid. Kinderen onderscheiden namelijk de ‘kleine leugentjes om bestwil’ nog niet van andere leugens.

3. Maak onderscheid

Er zijn drie belangrijke redenen waarom kinderen liegen: fantasie, opscheppen, of om problemen te voorkomen. Wanneer je de reden van het liegen van je puber erkent, kan je wellicht beter op de leugen reageren. Kleuters vertellen vaak fantasievolle leugens. “Ik vloog gister naar Disney World!” Deze fantasievolle leugens zijn onschuldig. Maar als je kind liegt, omdat hij wil opscheppen, kan het zijn dat hij een laag zelfbeeld heeft of dat hij de aandacht wil krijgen. Tenslotte liegen alle pubers weleens om uit de problemen te komen. Het is belangrijk dat kinderen leren dat deze leugens niks opleveren. 

Kleuters, schoolkinderen en pubers: waarom liegen kinderen (per leeftijdscategorie)

4. Geef een waarschuwing

Ben je er zeker van dat je kind liegt? Geef je kind dan een waarschuwing. Je kan bijvoorbeeld zeggen: “Ik geef je nog één kans om me te vertellen wat er gebeurd is. Maar als ik merk dat je weer liegt, krijg je met een extra consequentie te maken.”

5. Geef een extra consequentie

Als je puber daadwerkelijk blijft liegen, dan zal die extra consequentie ook echt moeten volgen. Maar welke consequenties werken op welke leeftijd? Een ‘goed gesprek’ is namelijk niet heel nuttig bij een kleuter, terwijl een time-out op de trap bij een puber nogal nutteloos is. Bedenk iets dat voor jouw kind werkt en bij zijn leeftijd past.

6. Praat over de gevolgen

Praat met je kind ook over de gevolgen van zijn leugens. Leg uit dat zijn oneerlijkheid het voor jou moeilijk maakt om hem te geloven, zelfs als hij een andere keer wél de waarheid vertelt. Je kunt het oude verhaal over de jongen die roept dat er wolven op de loer liggen weer eens uit de kast halen. De jongen brengt iedere keer iedereen in rep en roer omdat er wolven aan zouden komen, dit is telkens niet het geval. Maar de keer dat er daadwerkelijk wel wolven aankomen, en de jongen gaat roepen, reageert niemand meer op hem. Met alle gevolgen van dien.

7. Beloning voor eerlijkheid

Als je kind wel de waarheid aan je vertelt, zorg dan voor een beloning. Dat hoeft natuurlijk niet met snoep of speelgoed, juist niet. Gewoon zeggen: “Ik weet dat het moeilijk is om me te vertellen dat je de borden hebt laten vallen, maar ik ben zo blij dat je ervoor kiest om er eerlijk over te zijn” is een hele mooie beloning.

Liegt jouw kind tegen je? Dit is waarom kinderen liegen per leeftijd

8. Helpen met vertrouwen herstellen

Als jouw puber het liegen als slechte gewoonte heeft, probeer dan je kind te helpen met het herstellen van je vertrouwen. Vertel waarom het belangrijk is dat hij eerlijk is en beloon hem juist als hij de waarheid zegt, in plaats van dat je hem straft als hij liegt.

9. Zoek eventueel professionele hulp

Er zijn situaties waarin het liegen echt een groot probleem, kan worden voor jouw kind. Als jouw kind stelselmatig blijft liegen, of het liegen daadwerkelijk problemen op school bijvoorbeeld veroorzaakt, zoek dan professionele hulp om zijn leugens aan te pakken.

https://www.famme.nl/liegen-onderzoek/