Sanne Verweij Mentale gezondheid 11 mei 2023, 13:06

Leestijd: 3 minuten

Zo reageren kinderen op verlies als een dierbare overlijdt

Als een dierbare overlijdt, kan dat erg verdrietig zijn. Misschien merk je dan wel dat je kind anders reageert op dit verlies dan jijzelf. Elk kind reageert anders op rouwgevoelens. Soms zijn die gevoelens goed te zien, maar andere keren niet.

Het kan vreemd zijn om je kind rustig te zien spelen, terwijl jij vol met verdrietige gevoelens zit. Kinderen kunnen erg schommelen in hun emoties. Ze ervaren vaak verdriet, angst en boosheid, maar ook positieve emoties zoals opluchting. Ze laten meestal via hun gedrag zien hoe ze zich voelen, in plaats van met woorden.

Manier van overlijden

Hoe iemand is overleden, bepaalt soms ook hoe een kind erop reageert (afhankelijk van de leeftijd en het besef ervan). Een kind dat een dierbare met een langdurige ziekte heeft meegemaakt, heeft al gezien dat het gezinsleven erg gaat veranderen. Het rouwen verloopt dan geleidelijker.

Is iemand overleden door een ongeluk, acute ziekte of geweld? Dan begrijpt je kind minder goed wat er gebeurt is, omdat er geen tijd was om afscheid te nemen.

Gedrag en ontwikkeling

Soms lijkt het misschien alsof het je kind weinig doet, maar het tegendeel is waar. Ze hebben juist erg veel emoties en schommelen daartussen. Daarom kan je kind zomaar het ene moment tranen met tuiten huilen en een moment later weer krijsen van plezier. Elk kind rouwt dus op zijn eigen manier, maar de meeste kinderen laten wel zien wat ze voelen in hun gedrag. Sommigen huilen veel, andere kinderen kunnen juist niet slapen of hebben driftbuien.

Het is normaal als een kind na verlies een terugval heeft in de ontwikkeling. Zo kan een kind dat zindelijk was, opeens weer in bed gaan plassen of hij kan niet meer in-of doorslapen. Bij de iets ouderen zie je juist dat ze het op school minder kunnen doen. Omdat rouwen zoveel ruimte in het hoofd inneemt, is er minder ruimte om ook te concentreren en nieuwe dingen te leren.

Gedragsveranderingen

Sommige kinderen worden aanhaliger. Ze hebben behoefte aan knuffels en positieve aandacht van de ouders. Kinderen kunnen last krijgen van verlatingsangst of de angst om een ouder te verliezen. Rond de basisschoolleeftijd zullen ze veel vragen hebben en deze blijven herhalen. Deze gaan vaak over ziekte, de dood, begraven en cremeren.

Als alles goed verloopt, kan je kind het verlies verwerken. Ondanks sommige verdrietige momenten, kan hij zijn leven weer oppakken. Als je kind na een half jaar na het verlies nog steeds gedragsveranderingen vertoont, kan het goed zijn om te overleggen met een professional.

Het verdriet wegstoppen

Het kan ook zijn dat je kind niet toekomt aan de verwerking van het verdriet, waardoor het niet lukt om zijn ‘oude’ leven weer op te pakken. Dit kun je herkennen aan:

• Intens verdriet
• Angst
• Lichamelijke klachten, zoals pijn of moeheid
• Somberheid
• Nergens zin in hebben
• Prikkelbaarheid
• Als hij zich veel terugtrekt

Sommigen gaan veel voor hun ouders zorgen; ze gaan bijvoorbeeld taken of verantwoordelijkheden van je overnemen waardoor ze niet toekomen aan hun eigen emoties.

Opnieuw rouwen

Als je kind ouder is, kan het verdriet weer erg omhoog komen. Hij zal misschien beter beseffen wat het betekent dat deze persoon er niet meer is of diegene erg missen bij bepaalde evenementen, zoals het halen van een schooldiploma. Dit heet herrouwen en is heel normaal in de rouwverwerking van kinderen.

5 tips om je kind te helpen bij het verwerken van rouw en verlies