Laura Saija Ouderschap 13 jan 2025, 12:05

Leestijd: 3 minuten

‘Maar mama, iedereen heeft het!’ Zo bescherm je kinderen tegen marketing

De redactie van J/M Ouders sprak met Livia (43), haar dochter wil altijd het nieuwste van het nieuwste. “Mijn tienerdochter liet onlangs een plaatje zien van een belachelijk dure jas. “Mama, kijk dan! Deze moét ik hebben!”, zei ze, met een bijna wanhopige blik in haar ogen. De jas in kwestie had een hip logo en een prijskaartje waar je van achterovervalt.

Hoe ga je hier als ouder mee om? Hoe leer je kinderen zich te beheersen in een wereld vol marketing die roept: ‘Koop mij!’

Waarom kinderen zo gevoelig zijn voor marketing

Marketing en reclame vind je overal. Van TikTok-video’s en Instagram-influencers tot grote posters op straat. Kinderen worden constant geconfronteerd met beelden die zeggen dat ze gelukkiger, cooler of succesvoller zullen zijn als ze dát product kopen.

Het brein van een kind, vooral dat van een jonger kind of tiener, is nog ontwikkeling. Ze kunnen marketingboodschappen moeilijker doorzien en raken sneller overtuigd dat ze iets écht nodig hebben.

De rol van groepsdruk

Bij oudere kinderen en tieners speelt ook groepsdruk een grote rol. De jas die mijn dochter zo graag wilde, was het helemaal volgens haar vriendinnen. En als je hem niet hebt? Dan hoorde ze er naar eigen zeggen ‘niet bij’. Deze sociale druk versterkt de invloed van marketing en reclame, omdat het inspeelt op een verlangen om erbij te horen.

Hoe leer je kinderen omgaan met consumptiedrang?

Als ouder kun je een rol spelen in de kijk naar consumptie in het leven van je kind. Hier kun je al vroeg mee beginnen.

1. Praat open over reclame en marketing

Laat kinderen zien hoe marketing werkt en hoe een merklogo werkt. Waarschijnlijk zit er in de fles huismerkshampoo precies hetzelfde goedje als de fles ernaast met een merk erop. Alleen betaal je een paar euro meer voor het ‘merk’. Kijk samen naar een reclame en stel vragen:

• Wat probeert deze reclame te verkopen?
• Hoe maken ze het aantrekkelijk voor jou?
• Aan wie wordt iets verkocht?
• Waarom wordt juist die reclame tijdens deze show uitgezonden?
• Wat wordt er gezegd over het product?
• Wat wordt er gezegd over de consument?
• Denk je dat je dit echt nodig hebt?

2. Maak een onderscheid tussen ‘wensen’ en ‘behoeften’

Een waardevolle les is het verschil leren tussen wat ze willen en wat ze echt nodig hebben. Dat hoeft geen saai gesprek te zijn. Laat je dochter bijvoorbeeld een lijst maken met dingen die ze willen en dingen die ze nodig hebben. Bespreek waarom een winterjas misschien een behoefte is, maar dat specifieke merk onder ‘wensen’ valt.

3. Stel een budget en laat ze sparen

Geef je kind een vast bedrag aan kleedgeld en laat hem of haar sparen als ze iets willen. Als je dochter bijvoorbeeld die dure jas wil, kun je voorstellen dat ze zelf een deel van het bedrag bij elkaar spaart. Zo leert ze niet alleen de waarde van geld kennen, maar ook dat verlangen niet altijd direct bevredigd hoeft te worden.

4. Geef zelf het goede voorbeeld

Kinderen leren vooral door te kijken naar wat jij doet. Als jij voortdurend praat over spullen die je wilt hebben of bezwijkt voor impulsaankopen, zullen zij dat gedrag overnemen. Bespreek soms waarom je bepaalde keuzes maakt.”

Praten met je kind over geld, dit levert het je kind op.