Laurien Bleeker Opvoeden 30 jan 2021, 06:22

Leestijd: 2 minuten

Zo leer je kind om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor zijn daden

Elk kind roept wel eens ‘Hij begon!’ of ‘Dat is niet mijn schuld!’, maar het moet geen gewoonte worden om de schuld elke keer weer op een ander af te schuiven. Het is belangrijk dat je kind leert om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen daden.

Verantwoordelijkheid nemen voor je daden

En het is ook helemaal niet erg om zelf die verantwoordelijkheid te nemen, dat maakt je kind juist sterk. Leer hem dan ook aan hoe je zelf verantwoordelijkheid neemt voor de dingen die je wel of niet doet.

Blijf rustig

Op het moment dat je kind blijft volhouden dat iets niet zijn schuld is, terwijl jij weet dat hij zelf verantwoordelijk is, ga dan niet de discussie aan, maar blijf rustig. Leg hem kalm uit dat je niet boos bent, dat fouten maken menselijk is en dat hij verantwoordelijk is voor zijn eigen daden of gedrag en zelf een oplossing kan bedenken, met jouw hulp als dat nodig is.

Leg het verschil uit tussen uitleg en excuus

Bijvoorbeeld: de leraar vertellen dat je afwezig was, omdat je ziek in bed lag is een uitleg. Terwijl zeggen dat je je huiswerk kwijt was en het daarom niet gemaakt hebt, een excuus is. Leg uit dat een excuus iets is om je achter te verstoppen, om een fout (onterecht) te rechtvaardigen. En dat een uitleg een ander helpt de situatie te begrijpen en (samen) tot een oplossing te komen. Je kan het verschil tussen excuses en uitleg oefenen door middel van voorbeelden of een rollenspel met je kind. Op die manier leert je kind veel over persoonlijke verantwoordelijkheid.

Leer je kind te denken in oplossingen

Een excuus als: ‘Ik heb een slecht cijfer, omdat de leraar geen goede uitleg heeft gegeven’, kan je tegenspreken door te vragen wat je kind hieraan heeft gedaan of had kunnen doen. Hij had om meer uitleg kunnen vragen en zo laat je weten dat je kind zelf verantwoordelijk is en altijd een keuze heeft. Bedenk zo bij elk excuus samen hoe hij het anders had kunnen oplossen of welke keuze hij ook had kunnen maken, totdat hij zelf de verantwoordelijkheid kan nemen over zijn eigen  gedrag, daden en keuzes.

Leren van eigen fouten

Maak je kind duidelijk dat het maken van fouten bij het leven hoort en dat je daar juist van leert. Laat zien dat fouten maken niet erg is, maar dat het wel belangrijk is om van die fouten te leren zodat het niet nog een keer gebeurt. Als je kind zo in het leven staat, zal hij niet snel een ander de schuld geven van zijn eigen gedrag.

Verywell family