Julia van Buuren Ouderschap 22 aug 2024, 14:05

Leestijd: 6 minuten

Samen spelen en eerlijk delen: dit leert je kind kind op de peuteropvang

Peuters ontwikkelen zich in een razend tempo, voor je het weet gaat je kind al naar de basisschool. En om je zoon of dochter hierop voor te bereiden, kan hij of zij naar de peuteropvang: een plek waar peuters spelenderwijs leren.

Misschien heb je zelf, net zoals ik, ook nog leuke herinneren aan de vroegere peuterspeelzaal. Gelukkig kunnen onze kinderen dit ook weer meemaken.

Wat is de peuteropvang?

De peuteropvang is een plek waar peuters leren en spelen. Het dient als voorbereiding op de basisschool. Kinderen leren hier om wat langer van huis te zijn, nieuwe vriendjes te maken en hoe ze zich moeten gedragen in een groep met andere kinderen. Hoe vaak en hoe lang je kind naar de peuteropvang gaat, dat verschilt. Op de meeste plekken is dit tussen de 2,5 en 5 uur in de ochtend. Ook het aantal dagen is wisselend, zo kan je kind meestal tussen de één en vier dagen gaan.

Geen peuterspeelzaal meer

Wat vroeger de peuterspeelzaal was is nu de peuteropvang geworden. Sinds 2018 valt de peuteropvang onder de Wet Kinderopvang en hierdoor zijn alle peuterspeelzalen kinderdagverblijven geworden. Sommige bieden hier ook peuteropvang aan. Iedere gemeente heeft een andere benaming voor de peuteropvang zo wordt het in sommige steden ‘voorschool’ genoemd, terwijl andere steden de naam ‘peuterschool’ of ‘preschool’ hanteren.

Wanneer kan je kind naar de peuteropvang?

Vanaf wanneer je kind precies naar de peuteropvang kan gaan verschilt per gemeente. Meestal is dit rond de 2 tot 2,5 jaar. Je zoon of dochter mag hier blijven totdat hij of zij 4 jaar is en het tijd is voor de bassischool. Het is verstandig om je op tijd in te schrijven, aangezien er vaak wachtlijsten zijn. Wanneer er plek is mag je eerst langs komen voor een kennismaking, zodat je kind rustig aan het idee kan wennen.

Dit leert je kind op de peuteropvang

De peuteropvang is een veilige plek waar kinderen andere leeftijdsgenoten en volwassenen leren kennen. Hier kunnen ze samen spelen, knutselen, muziek maken en ontwikkelen ze zich verder. Ze leren onder andere om een band met anderen op te bouwen, samen te werken en om eerlijk te delen. Ook leert je kind om zich in te leven in anderen, anderen te helpen, te luisteren en om voor zichzelf op te komen of (wanneer het nodig is) op zijn of haar beurt te wachten. Peuters doen het liefst zoveel mogelijk zelf en die zelfstandigheid wordt ook gestimuleerd, zo leren ze bijvoorbeeld om zelf de jas aan te trekken, zelf naar de wc te gaan en zelf te tellen. De focus ligt vooral op de voorbereiding voor de basisschool, zo is er al een schools ritme en zitten ze bij elkaar in een klas.

Voorschoolse educatie

Bij sommige locaties van peuteropvang wordt voorschoolse educatie (VE) aangeboden. Dit is voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben bij hun ontwikkeling. Zo wordt onder andere de taalontwikkeling gestimuleerd, maar er is ook aandacht voor voorbereidend rekenen, de motoriek en sociaal-emotionele vaardigheden.

Ouders krijgen via het consultatiebureau een indicatie als hun kind hiervoor in aanmerking komt, dit heeft vaak te maken met de taalomgeving van het kind en het opleidingsniveau van de ouders of verzorgers. Op basis hiervan wordt er namelijk een groter risico op onderwijs-, taal- of ontwikkelingsachterstand ingeschat. Uit onderzoek blijkt ook dat kinderen die voorschoolse educatie hebben gevolgd, een betere start hebben op de basisschool.

De kosten

De kosten verschillen per peuteropvang; iedere plek hanteert een eigen uurtarief. Ook is het vaak inkomensafhankelijk en per gemeente verschillend hoeveel je precies betaalt. Vaak kun je wel op de website van de opvang berekenen wat de kosten in jouw situatie gaan zijn. Daarnaast is er de mogelijkheid, mits je beiden werkt en/of studeert, om kinderopvangtoeslag aan te vragen. Ga voor meer informatie naar de website van de Belastingdienst.

Peuteropvang is van grote waarde

Volgens psycholoog en opvoedkundige Tischa Neve kan de peuteropvang van grote waarde zijn voor je kind. Zeker voor kinderen die thuis of in hun omgeving niet gewend zijn aan deze structuur. “Kinderen wennen bij de peuteropvang aan het schoolse ritme en het samen zijn met andere kinderen”, legt Neve uit. Mocht je al een goede kinderopvang hebben, dan is het wat Neve betreft niet per se nodig om ook nog een peuteropvang te zoeken. “Kijk hierbij goed naar je kind, is het bijvoorbeeld te veel of is een extra ochtend met leeftijdsgenoten juist prettig?”, benoemt Neve.

Tips voor de eerste dag

Vindt je kind het spannend om voor het eerst naar de peuteropvang te gaan? Neve geeft tips.

Allereerst is het goed om als ouder bij je eigen gevoel stil te staan. “Zorg dat je er zelf klaar voor bent en doorvoel eerst je eigen emoties, daarna kun je je kind pas goed voorbereiden”, vertelt Neve.

Een goede voorbereiding is het halve werk. Ga op tijd kennismaken en kijk of de plek goed voelt voor jou en voor je kind. “Mocht je kind het heel spannend vinden dan kun je dit gelijk al bespreken met de juffen”, zegt Neve.

Blijf positief, ook al is je kind zenuwachtig. “Het is belangrijk om niet volledig mee te gaan in de angst en dit veel te benoemen. Je mag best zeggen dat de eerste keer spannend is maar benadruk vooral ook hoe leuk het is”, vertelt Neve.

Bedenk een afscheidsritueel dat werkt voor jullie beiden en check ook hoe het met je kind gaat als jij weg bent. “Misschien huilt hij of zij erg bij het afscheid maar is hij daarna weer snel rustig en heeft hij het enorm naar zijn zin”, zegt Neve. Wel is het van belang dat je altijd bewust afscheid, zodat je kind niet in paniek raakt wanneer hij of zij jou ineens niet meer ziet.

Geduld is een schone zaak. Geef je kind de tijd en ruimte om te wennen op de peuteropvang. Je kunt de uren bijvoorbeeld rustig opbouwen en kijk hoe het voor je kind voelt en hoe hij of zij er vandaan komt. “Is hij altijd stilletjes of verdrietig? Dan kun je kijken naar een andere aanpak, het moet namelijk uiteindelijk wel leuk worden. Misschien is je kind er nu nog niet klaar voor maar later wel”, benoemt Neve. Wel is het belangrijk om niet te snel op te geven, want het is een grote overgang en dat is automatisch erg wennen voor je kind.

Opvang voor je kind

Hieronder vind je een aantal handige linkjes naar belangrijke artikelen die je kunnen helpen wanneer niet je weet welke opvang het beste is voor je kind:

1. Lees hier de reacties van lezers op het dilemma: kind naar peuterspeelzaal of thuishouden tot de basisschool? ‘Het heeft zeker voordelen’
2. Wil je weten welke vormen van opvang er allemaal zijn? Opvang nodig voor je kind? 7 verschillende oplossingen
3. Op zoek naar een goedkopere vorm van opvang? Lees dan dit artikel: Ouders betaalden gemiddeld 3.210 euro aan kinderopvang. Wat zijn goede alternatieven?

Hoeveel dagen kinderopvang is het beste voor je kind? Orthopedagoog geeft advies