Is jouw kind bang voor Sinterklaas? Kinderpsycholoog geeft tips
Voor veel kinderen betekent Sinterklaas schoencadeautjes, pepernoten en het Sinterklaasjournaal. Voor sommige kinderen betekent het helaas ook slapeloze nachten. Hoe ga je er als ouder mee om als je kind Sinterklaas eng vindt?
Sinterklaas is een van de mooiste kinderfeesten en het is daarom sneu als een kind angstig is tijdens de Sinterklaasperiode. Gelukkig valt het aantal kinderen dat echt bang is voor Sinterklaas erg mee. “De meeste kinderen ervaren de Sinterklaasperiode wel als spannend maar niet als heel eng”, weet kinderpsycholoog Wendy de Pree.
Veel spanning
Toch zijn er altijd kinderen die wel te veel angst ervaren rond deze periode. Deze kinderen hebben vaak ook moeite met veel prikkels of ongestructureerde situaties op andere momenten. “Hooggevoelige kinderen bijvoorbeeld. Zij nemen alles sterk in zich op. Dat kan al vroeg beginnen, wanneer de pepernoten in de winkels liggen en de winkels worden versierd met Sinterklaasdecoratie. Zonder erkenning of emotiecoaching kan deze overvloed aan indrukken en bijbehorende spanning overweldigend zijn voor hen.”
Waarom bang?
Hooggevoeligheid is een reden waarom kinderen spanning ervaren voor het kinderfeest, maar het kan ook door de grote mate van onduidelijkheid komen, zeker bij kinderen met autisme. “Zij hebben vaak behoefte aan structuur en duidelijkheid. Tijdens de Sinterklaasperiode is er vaak veel onduidelijkheid. Neem nu het Sinterklaasjournaal. Dan is Sinterklaas weer vermist of dan zijn de cadeaus zoek en wordt er een zoektocht gestart. Dat kan heel verwarrend zijn.”
De manier waarop ouders het kinderfeest benaderen speelt ook een rol. “Er zijn ouders die dreigen en chanteren met Sinterklaas: ‘Als je stout bent, krijg je geen cadeautje’. Het is iets wat je in België misschien nog wel meer ziet dan in Nederland. Daar roept de Sint bij aankomst meteen: “Dit jaar zijn er geen stoute kinderen’.’ Dit maakt het feest voor kinderen iets voorwaardelijks en dat is eng.”
Hoe herken je angst?
Er zit natuurlijk een verschil tussen gezonde spanning en angst. “Het is normaal dat deze spannende en drukke periode wat onrust met zich mee brengt. Het kind valt dan vaak wat moeilijker in slaap, is huileriger en staat ‘s ochtends al vroeg naast het bed van de ouder om samen te gaan kijken of er een cadeautje in de schoen zit.”
“De angst wordt te groot wanneer dit de ontwikkeling van het kind belemmert. Wanneer het bijvoorbeeld niet meer naar school durft of last krijgt van bedplassen. De spanning is te groot voor hen om mee om te gaan. Dat zie je vooral bij kinderen met autisme of bij kinderen waarvan de ouders dreigen ‘dat Sinterklaas geen cadeautjes brengt omdat ze stout zijn geweest.’ Sommige kinderen zijn ook echt bang dat ze met de Sint in de zak mee naar Spanje moeten en missen dat de ouder dit als grapje of controlemiddel bedoeld heeft.”
Tips om angst weg te nemen
Er zijn verschillende dingen die je als ouder kunt doen die meer veiligheid en zekerheid creëren voor je kind. De Pree deelt een aantal tips.
Wees betrokken
Wil je kind het Sinterklaasjournaal kijken? Kijk dan met hem of haar mee. “Zo kun je direct reageren op spannende momenten en het verhaal met je kind bespreken,” zegt De Pree. “Luister naar wat je kind ervan vindt en vul zijn of haar gedachten niet voor hem of haar in.” Juist het samen kijken en praten vermindert de spanning. Lees samen boekjes en laat de kinderen het verhaal uitspelen via fantasiespel met handpoppen en verkleedkleren.
Geef duidelijkheid
Blijf voor je kind duidelijkheid creëren als hij of zij het eng blijft vinden. “Zonder de magie weg te nemen, kun je duidelijkheid voor je kind scheppen. Vertel bijvoorbeeld dat je aan Sinterklaas doorgeeft welke twee cadeautjes hij kan kopen voor je kind. Zo weet het kind wat hij of zij kan verwachten. Een kind kan zich dan wel afvragen: doet Sint dat echt? Je kunt dan duidelijk maken dat Sinterklaas dat echt doet, want hij is een betrouwbare man.”
Een aftelkalender
Ook een aftelkalender kan volgens de psycholoog rust en duidelijkheid brengen. “Schrijf in deze kalender op wanneer de intocht van Sinterklaas is, wanneer Sinterklaas op school langskomt en wanneer het kind de schoen mag zetten. Het helpt een kind om over zijn of haar angst te komen door al deze spannende momenten overzichtelijk te maken.”
Alleen in de woonkamer
“Als je kind bang is dat Sinterklaas ‘s nachts naar hem of haar toekomt, is het een goede tip om aan je kind uit te leggen dat Sinterklaas alleen in de woonkamer komt en niet in de slaapkamers. Soms kan een briefje op de slaapkamerdeur met ‘Niet binnenkomen’ ook al rust bieden. Gebruik de fantasie van het kind zelf om tot creatieve oplossingen te komen.”
De waarheid vertellen
“Voor kinderen die reeds op de grens van magisch-rationeel denken zitten, kan het helpen wanneer je hen al eerder vertelt dat jullie degenen zijn die de cadeautjes brengen. Laat het kind zelf meedenken wat het nodig heeft voor meer rust en structuur.”
Wendy de Pree
Wendy de Pree is kinderpsycholoog en gedragstherapeut. In januari kwam haar boek Wat echt werkt bij kinderen die snel angstig zijn uit.