Maaike van de Graaf Eten en Voeding 8 jul 2021, 09:28

Leestijd: 5 minuten

Je kind vega of vegan opvoeden. Helemaal van nu. Maar waar moet je op letten?

De gehaktballetjes van oma, een broodje kroket na de voetbalwedstrijd, een hotdog van de Hema: voor sommigen was vlees een best groot onderdeel van de opvoeding. Maar steeds vaker blijkt uit onderzoeken dat het goed is om daar mee te minderen en zelfs te stoppen. Ook heftige beelden uit slachthuizen stemmen niet gerust. Wellicht overweeg je om vegetarisch of vegan te gaan opvoeden.

Dierlijke eiwitten zouden volgens deskundigen zoveel mogelijk vervangen worden door plantaardige. Natuurlijk wil je voor je kind ook het beste qua voeding en ook voor zijn of haar toekomst en die van de aarde. Hoort vegetarisch opvoeden dan daarbij? En wat doe je als je kind dolgraag een frikadel wilt?

Een vega of vegan opvoeding, moet dat? En hoe dan?

Een slap, bleek iemand die dof uit zijn ogen kijkt. Dat is het klassieke, ouderwetse beeld van een vegetariër of veganist. Gelukkig wordt het steeds duidelijk dat dit niet geldt voor iemand die dierlijke producten (deels) laat staan. Maar hoe zit dat bij jonge kinderen, die groeispurten maken en enorm veel energie nodig hebben? Hebben zij dierlijk eiwit nodig?

Waarom wel?

Volgens de American Diet Association groeien vegetarische kinderen prima. In een studie met 1765 kinderen en jongeren in Californië kwam naar voren dat vegetariërs gemiddeld een inch méér groeiden dan hun vleesetende leeftijdsgenoten.

Een andere organisatie, de Academy of Nutrition and Dietetics geeft aan dat een goed uitgemeten vegetarisch of veganistisch voedingspatroon gezond is, genoeg nutriënten bevat én zelfs ziektes in de toekomst voorkomt. Volgens dr. Micheal Greger kan het zelfs diabetes voorkomen in de toekomst. Zij stellen: “Deze voedingspatronen zijn passend voor elke levensfase, inclusief zwangerschap, lactatie, kind, puber adolescent.”

Ook ons Nederlandse Voedingscentrum geeft tegenwoordig aan dat vegetarisch opvoeden prima kan. Producten als tempeh, tofu en peulvruchten, rijk aan plantaardige eiwitten, moeten dan wel verwerkt worden in het dieet, het liefst met toegevoegd ijzer, B1 of B13.

Daarnaast moet je rekening houden met de opname van plantaardig ijzer, wat minder gemakkelijk gaat. Vitamine C helpt hierbij. Over vegan opvoeden is het Voedingscentrum iets minder enthousiast. Zij adviseren een diëtist om advies te vragen als je jonge kinderen vegan wilt opvoeden.

Vegan vraagt extra opletten!

De argumenten vóór vegetarisch opvoeden, zijn dus duidelijk. Het kan prima, mits er voldoende wordt gelet op alle nutriënten. Maar natuurlijk valt voor alles ook wat tegen te zeggen. Wat zijn de mogelijke nadelen van een vegetarisch of veganistisch voedingspatroon?

Diëtist Judy Moore vertelt op The Independent dat een kind veganistisch opvoeden, kan leiden deficiënties, minder energie en een onvolwaardige groei. Zeker in het eerste levensjaar van een kind moeten zij zich heel sterk kunnen ontwikkelen. Tekorten zoals ijzer, B12 en iodine liggen dan op de loer. Ook kan de groei stagneren als er niet wordt gelet op de optimale intake van vetten, proteïne en de algemene caloriebehoefte. Aldus Judy Moore.

Ook kan het op sociaal vlak lastig zijn, bijvoorbeeld met vrienden of familie. Stel dat je moeder dolgraag gehaktballetjes volgens klassiek recept wilt maken voor haar kleinkinderen, hoe ga je daar mee om? Of als alle vriendjes die een broodje kroket eten na de voetbalwedstrijd – behalve jouw zoon of dochter. Situaties die best lastig kunnen zijn.

De keuze maken voor je kind?

Als je kiest voor vegetarisch opvoeden, kan je te horen krijgen dat je een keuze maakt voor je kind. Of zelfs dat je iets opdringt aan je kind. Een hele lastige discussie. Want, inderdaad: je ontneemt je kind vlees en vis.

Dus in theorie ben je dan inderdaad een keuze aan het maken voor je kind. Maar, aan de andere kant: je maakt óók een keuze voor je kind als vlees wél een onderdeel is van zijn of haar voedingspatroon.

Toch zijn er ook genoeg vegetariërs die na hun opvoeding weer vlees gaan eten. Andersom zijn er ook veel ex-vleeseters die het jammer vinden dat ze als kind vlees of vis hebben geconsumeerd. De perfecte keuze lijkt dus niet te bestaan.

Eigen keuzes

Wat hierbij kan helpen, is om je kind zelf te laten kiezen op een gegeven moment. Als hij of zij wat ouder is, kan je het prima hierover hebben met elkaar. Zeker jonge kinderen hebben veel compassie voor dieren, dus het kan heel goed dat je kleine koter absoluut geen dieren wilt eten.

Maar het kan ook heel goed dat zij dol zijn op de smaak van een hotdog, en dus kiezen om deze juist wel te eten. Misschien eet je kind thuis wel altijd vega, buiten de deur mag hij of zij zelf kiezen. Bespreek dit vooral goed met je mogelijke partner en kind – neem hun mening serieus hierbij.

Transparantie

Het allerbelangrijkste bij dit onderwerp is transparantie. Wees eerlijk waar het eten vandaan komt. Nee, melk komt niet uit de fabriek en kip niet uit de vriezer. Je mag best duidelijk zijn in wat voeding eigenlijk is – zonder dat dit meteen heel luguber hoeft te worden.

Leg je kind dus rustig uit dat een hotdog heel lekker is, maar wel gemaakt wordt van dieren. En dat er een heel proces voorafgaat aan een glaasje karnemelk. Als ouder biedt je genoeg informatie, waarbij transparantie de kern is. Samen kan je het daar dan rustig over hebben.

Dus, wat is ons antwoord op de vraag: moet je je kind vegetarisch opvoeden? Dat is nog altijd een eigen keuze. Voor zowel de voor- als nadelen valt namelijk wat te zeggen. Toch lijkt het erop dat het qua gezondheid prima te doen is, zeker als je goed op alle nutriënten let.

Dit artikel verscheen eerder op Bedrock.