Lise Steegmans Gezondheid 7 jun 2022, 16:06

Leestijd: 3 minuten

Is je tiener altijd moe en futloos? Kijk dan hier eens naar

Is jouw tiener vaak moe? Uitgeput? En klaagt je tiener over hoofdpijn? En heeft hij weinig eetlust? Neem dan eens zijn eetpatroon onder de loep en let op de ijzerinname. Bloedarmoede door een ijzertekort kan je tiener namelijk flink uitputten.

Natuurlijk, lange dagen op school, leraren en huiswerk zijn óók vermoeiend. Maar als je tiener echt geen energie heeft, kun je kijken naar bloedarmoede door ijzertekort.

Bloedarmoede door ijzertekort

IJzer, een mineraal dat in alle voedingsmiddelen zit, helpt bij de vorming van rode bloedcellen. Deze rode bloedcellen spelen een belangrijke rol in het lichaam, door zuurstof door de bloedbaan naar verschillende organen en weefsels te transporteren. Bloedarmoede treedt op wanneer het lichaam onvoldoende gezonde rode bloedcellen heeft. Dit kan op zijn beurt gebeuren als het lichaam niet genoeg ijzer heeft.

Peuters en tieners

Wereldwijd ondervinden maar liefst 1,2 miljard mensen hinder door een gebrek aan ijzer, voornamelijk kinderen en vrouwen in hun vruchtbare levensfase. Bloedarmoede door ijzertekort komt het meest voor in minder bevoorrechte groepen, waaronder migranten en vluchtelingen, en in lage en middeninkomenslanden. In Nederland zijn er geen algemene cijfers bekend onder volwassenen, maar wel bekend is dat één op de tien peuters er last van heeft en één op de vijftig tieners, blijkt uit een onderzoek van het Radboudumc uit 2020.

Oorzaken van bloedarmoede door ijzertekort

In het geval van tieners, zijn de twee meest voorkomende oorzaken van bleodarmoede door ijzertekort:

1. Onvoldoende ijzerinname via de voeding. Veel tieners eten niet genoeg ijzerrijk voedsel. Tieners die vegetarische of veganistische diëten volgen, hebben meer kans op bloedarmoede door ijzertekort.
2. Zwaar bloedverlies tijdens de menstruatie. Tieners met zware menstruatie kunnen elke maand aanzienlijk bloedverlies ervaren. Dit bloedverlies kan de rode bloedcellen in het lichaam uitputten en bijdragen aan bloedarmoede.

Hoe weet ik of mijn tiener bloedarmoede heeft?

Ouders die zich zorgen maken of vermoeden dat hun tiener bloedarmoede heeft, kunnen een afspraak maken bij de huisarts. Ook kun je letten op veel voorkomende symptomen zoals:

• Extreem vermoeid
• Duizeligheid
• Futloosheid
• Koude handen en voeten
• Broze nagels of een bleke huid
• Regelmatig hoofdpijn
• Vermindering of verlies van de eetlust

Een eenvoudige bloedtest is de meest gebruikelijke manier om te controleren op bloedarmoede door ijzertekort. De huisarts kan het hemoglobine-, transferrine- of ferritinegehalte controleren. Dit zijn ijzerbevattende eiwitten in rode bloedcellen die zuurstof vervoeren. Ook kun je kiezen voor een CBC-test, waarbij wordt gekeken naar de algehele samenstelling van het bloed van je tiener.

Bloedarmoede door ijzertekort behandelen

In de meeste gevallen valt een ijzertekort te corrigeren door een combinatie van supplementen en aanpassingen in het voedingspatroon. IJzersupplementen zijn gewoon verkrijgbaar bij de drogist. In het geval van bloedarmoede als gevolg van zware menstruatie, kun je kijken naar (nieuwe) anticonceptiepillen.

Waarschijnlijk zijn deze supplementen of andere anticinconceptie niet eens nodig als je het dieet aanpast. Zo kun je bijvoorbeeld een of twee ijzerrijke voedingsmiddelen toevoegen aan elke maaltijd en snack. Hieraan kun je denken aan rood vlees zoals rundvlees en varkensvlees, mager vlees zoals kup en vis. Of andere eiwitbronnen zoals eieren, tofu, bonen en peulvruchten. Donkergroene groente zoals spinazie, boerenkool of broccoli volstaan ook, net als noten, zaden en gedroogd fruit.

Een puber stimuleren gezonder te eten – want tieners eten veel te weinig groente en fruit