Janneke Juffermans Ouders 20 jun 2021, 13:11

Leestijd: 4 minuten

Hoe is het om moeder zonder moeder te zijn?

Toen ik 10 jaar was, overleed mijn moeder plotseling. Ongeveer 20 jaar later kreeg ik zelf kinderen. Hoe is het om moeder zonder moeder te zijn? Nou, voor mij is het zo.

Moeder zijn, maar er geen meer hebben

Dat ik twee meisjes kreeg vond ik een heel bijzonder geschenk. Ik had ook best een jongetje willen krijgen, maar juist omdat ik vanaf mijn tiende opgroeide met mijn vader en broer, was ik bijzonder blij met de meisjes. Het gaf me de kans om weer een moeder-dochterband ervaren, maar dan als moeder. Maar goed, toen ze er waren, begon het moeder zijn, maar geen moeder meer hebben. Een reis met ups en downs.

Zoektocht

Ik heb moeten zoeken naar de moeder die ik zelf wilde zijn. Niemand als voorbeeld, maar ook niemand om me tegen af te zetten. Ik weet nog dat mijn oudste kind enorme driftbuien kreeg in de supermarkt of op de camping. Dan schaamde ik me enorm en wilde eigenlijk het liefst meteen naar huis. Ik dacht dat iedereen een oordeel had over hoe ik moederde en zag dat ik eigenlijk niet ‘de juiste skills’ had om dit te doen. Het heeft een tijd geduurd voor ik me comfortabel ging voelen in de rol van moeder en me realiseerde dat hoe ik moeder ben, nu eenmaal mijn manier is en dat er niet één goede manier is.

Missen

Als ik vertel dat mijn moeder overleden is toen ik 10 was, denken mensen vaak dat ik haar op verjaardagen van de kinderen mis, of toen mijn kinderen geboren werden. Deels is dat zo, maar veel vaker overvalt het gemis me op onverwachte momenten. Bijvoorbeeld als ik een oma, haar dochter en kleinkinderen met elkaar in de stad zie wandelen. Of als ik trots ben op mijn meiden of iets in hen van mijn moeder herken. Het zijn vaak de subtielere, gewone momenten die bij mij tot echt gemis leiden..

Angst

Sinds mijn dochters geboren zijn, probeer ik bepaalde mijlpalen te halen. Die mijlpalen bezorgen me momenten van opluchting. Toen ik zelf de leeftijd passeerde waarop mijn moeder overleed, maar ook toen beide dochters de leeftijd (10 jaar) passeerden die ik had toen zij overleed.

In ieder geval hadden ze mij langer gehad dan ik mijn moeder, dacht ik dan. Dat betekent uiteraard niet dat de angst nu helemaal weg is, maar ik weet, zoals ik het gehad heb, krijgen zij het in ieder geval niet. Zij hebben nu al langer op me kunnen leunen.

Angst bij mijn kinderen

Die angst leefde overigens niet alleen bij mij. Mijn oudste dochter keek een keer heel stilletjes voor zich uit, nadat ze me alles had gevraagd over mijn eigen moeder en haar vroegtijdig overlijden. Ik vroeg wat er was en vermoedde dat ze bang was dat ik ook vroeg zou sterven. Dat bleek inderdaad zo te zijn. Ik zei: “Dat ben ik niet van plan,” maar daarmee liet ze zich niet het bos in sturen. “Dat was oma ook niet,” zei ze terug. En ze had gelijk, dus ik besloot eerlijk te zijn.

“Nee, maar ik heb veel pech gehad,” zei ik. “Ik kan niets beloven, maar de kans dat ik ook vroeg sterf is klein. En mocht het toch gebeuren, dan zal je veel verdriet hebben, maar je zult het wel aan kunnen en zelfs weer gelukkig zijn.” “Hoe weet je dat?” vroeg ze. “Omdat ik in jou dezelfde kracht zie die ik in mijzelf heb aangeboord en waarmee ik het gered heb.” Ze werd weer stil, maar ik zag dat ze met dat antwoord verder kon.

Eenzaamheid

Het is soms best eenzaam. Je moet veel alleen uitzoeken, zoals hoe run je een huishouden, hoe doe je dit, hoe doe je dat… Je hebt geen voorbeeld. Aan de andere kant maakt het je ook heel zelfstandig. Je hebt geen andere keuze dan op je eigen koers en ingeving te vertrouwen en daar word je ook sterk van. Niet weten hoe iets gedaan wordt, geeft je de kans het helemaal op je eigen manier in te vullen. Niemand die je daarna nog iets wijs maakt. Zo doe ik het nu op mijn eigen manier en ga veel met mijn meiden op stap. Weekendjes weg, vakantie, het drie-musketiers gevoel.

Intens genieten

Als we dan met zijn drieën erop uit zijn en ik heb ze dicht bij me, dan realiseer ik me hoe rijk ik ben met deze twee dames en hoe fijn het is dat ik deze band andersom kan ervaren. Het is gezellig, we kunnen lachen, leuk en open praten en we maken plezier. Alleen al daarom ben ik dankbaar.

Meer weten? Deze boeken hebben mij veel inzicht gegeven:

https://libris.nl/boek?authortitle=h-edelman/moeders-zonder-moeder–9789022544488

https://www.ankersmid.nl/publicaties/ouders-zonder-voorbeeld/