Redactie Straffen en Belonen 19 jun 2018, 13:55

Leestijd: 3 minuten

Gebruik van scheldwoorden

Tja, in de pubertijd zie je regelmatig dat scheldwoorden worden ingezet als kinderen zich machteloos of onbegrepen voelen (en dat kunnen ze regelmatig hebben). Als ouder kun je je daar vreselijk aan ergeren en het is meestal juist niet wat je ze wilt meegeven. En juist daar zit de clou: pubers (en kinderen) weten en merken aan je reactie keer op keer dat ze je enorm te pakken hebben met een verbale reactie als deze. Waarom? Omdat we er altijd (groot) op reageren. En als je je machteloos of in een hoek gedreven voelt, reageer je graag met iets waar je de ander mee hebt. 

Welke stappen kun je nemen?

• Je dochter weet inmiddels wel dat je het schelden niet leuk vindt. Stap 1 zou voor mij toch zijn om er minder op te reageren, elke reactie hierop is winst voor haar. Hou je gesprek dus bij de inhoud en negeer het schelden. Dan verdwijnt de winst. 
• Spreek ook echt met haar af dat je er vanaf nu geen aandacht meer aan besteedt. Leg uit dat je het taalgebruik vreselijk vindt, maar dat je geen zin meer hebt er strijd over te hebben en er dus ook niet meer op reageert. Zo snapt ze dat je het niet negeert omdat je het goed vindt, maar dat je het zat bent er steeds gedoe over te hebben. 
• Leg de verantwoordelijkheid bij haar. Vertel haar dat ze nu oud genoeg is om te weten wat wel en niet gezegd kan worden. Andere mensen zullen het niet fijn vinden als ze zo praat, maar als zij het zo graag wil en op die manier denkt stoer te zijn, dan moet ze het maar doen. Aan haar de keuze. Zo zet je iemand wellicht aan tot nadenken.
• Geef natuurlijk vooral wél een reactie als ze zonder schelden reageert als ze boos is. Zeg haar op die momenten dat je het fijn vindt dat ze zonder schelden reageert. Zo volgt er een positieve reactie en zal je dochter leren dat ze ook op die manier kan reageren. 
• Straffen is duidelijk weinig zinvol. Als ze zelf niet echt wil stoppen, werkt het zeker niet. Als ze zelf wel aangeeft het anders te willen, kun je overleggen hoe je haar kan helpen als ze het vergeet. Maar maak er dan wat leuks van in plaats van straf. Bijvoorbeeld een klein bedrag in een pot stoppen (dat moet iedereen die scheldt in huis!) en daar iets leuks van doen of kopen. Dit werkt alleen als ze er zelf aan wil meewerken. Zo kun je ook een codewoord afspreken of andere manieren van reageren doorspreken.
• Geef zelf het goede voorbeeld als je je onvrede uit!
• Heb er ook vertrouwen in dat ze uiteindelijk wel ophoudt met dit gedrag. Als je kind geen asociale inslag heeft, loopt het uiteindelijk echt wel goed af. 
• En ik zou zeggen… geniet van de momenten waarop ze zich schuldig voelt en het goedmaakt. Stap dan alleen niet in de valkuil weer over het schelden te beginnen en hoe vervelend je dat vindt, dat werkt toch niet!