Lise Steegmans Mentale gezondheid 29 mei 2023, 07:43

Leestijd: 4 minuten

10x tips voor het ontwikkelen van een groter inlevingsvermogen bij je kind

Kinderen van nu hebben aanzienlijk minder empathie dan kinderen uit de jaren ’80 en ’90. Dat bleek eerder uit onderzoek en was voor de Denen reden genoeg om het onderwijs om te gooien. Helaas zijn we in Nederland met ons polderdenken wat minder snel. Wacht daarom niet langer en neem het heft in handen: dit zijn tien praktische tips voor het ontwikkelen van empathie bij je kind.

Het was een schokkende conclusie destijds, uit een onderzoek van de Universiteit van Michigan in Amerika onder 14.000 studenten. Daaruit bleek dat jongeren nu veertig procent(!) minder empathisch zijn dan hun leeftijdsgenoten in de jaren ’80 en ’90. Geen goed nieuws, schrijft opvoedingsexpert en psycholoog Michele Borba in haar boek ‘Unselfie: Why Empathetic Kids Succeed in Our-All-About-Me World’. Want opkomend narcisme en vermindering van empathie spelen waarschijnlijk een rol bij de toename aantal depressies en mentale problemen onder kinderen.

10 tips voor het ontwikkelen van empathie bij je kind

Hieronder vind je tien tips voor het ontwikkelen van empathie bij je kind. Door deze tips toe te passen, ontwikkelt je kind zijn sociale intelligentie. Hierdoor groeit het zelfvertrouwen, wordt hij weerbaarder en leert hij over compassie.

1. Praat over gevoelens 

Door gevoelens van je kind te benoemen, vergroot je de woordenschat. Zo kun je bijvoorbeeld zeggen: ‘Je lijkt boos’ of ‘je kijkt teleurgesteld’. Hierdoor groeit de kennis over emoties, wat je kind helpt bij het uitdrukken ervan. Ook door te vragen naar gevoelens, zoals ‘ben je blij?’, laat je zien dat er ruimte is om het hier over te hebben. Bovendien daag je je kind uit om zijn gevoel over te brengen.

2. Gebruik de regel van twee vriendelijke dingen

Daag je kind en gezin uit om iedere dag ten minste twee aardige dingen te doen. Een complimentje geven, speelgoed delen, helpen met opruimen, het kan van alles zijn. Door hierover te praten besteed je aandacht aan de aardige dingen die een ander doet en prijs je kinderen als ze zelf iets aardigs doen.

3. Laat kinderen zorgen voor een ander

Een vriendinnetje troosten, een huisdier aaien, de buurman feliciteren. Zoek mogelijkheden die bij de leeftijd van je kind passen om hen te laten helpen of troosten.

4. Stimuleer kinderen met zelfstandigen naamwoorden 

Een interessant punt. Uit onderzoek van Mattel is gebleken dat kinderen die met zelfstandige naamwoorden werd gevraagd om te helpen – ‘wil je een helper zijn?’- positiever reageerden dan kinderen die met een werkwoord werden gestimuleerd – ‘wil je helpen?’. Als je wilt dat je kind zichzelf ziet als een zorgzaam mens, gebruik dan zelfstandige naamwoorden.

5. Begin een doos met vriendelijke dingen

Pandora’s box, maar dan anders. Om je kind bewuster te maken van vriendelijkheid, kun je een schoenendoos of een glazen pot op een centrale plek in huis zetten. Zodra je kind iemand iets aardigs ziet doen of zeggen, kan hij dit opschrijven of uittekenen op een papiertje en deze in de Vriendelijke Doos bewaren.

6. Moedig het vrije spel met poppen aan en luister naar wat kinderen zeggen

Kinderen praten vaak terwijl ze vrij spelen. Moedig dit gedrag aan door verschillende poppen aan te bieden en luister terwijl ze spelen om hun interesses, zorgen en afkeer te ontdekken.

7. Verbreed de horizon

Geef je kinderen poppen met verschillende huidskleuren, geslachten of handicaps. Vervolgens kun je je kind uitdagen om op zoek te gaan naar alle overeenkomsten, in plaats van de verschillen. 

8. Speel aardige en empathische dingen uit

Stel bij het spelen met poppen of figuren vragen om te ontdekken wat er in het hoofd van je kind omgaat. ‘Waar wordt ze blij van?’ ‘Wat doet hij als een vriendje verdrietig is?’ Moedig je kind aan om vriendelijk, zorgzaam, en behulpzaam te zijn terwijl ze spelen.

9. Maak kaarten met gevoelens

Maak kaartjes waarop je de namen van een paar veel voorkomende emoties, zoals blij, verdrietig, bang, opgewonden en verrast, schrijft. Spelenderwijs kunnen alle gezinsleden om beurten een kaart trekken en het betreffende gevoel uitbeelden met lichaam of alleen het gezicht.

10. Gebruik poppen, action figures, baby’s en puppy’s om empathie te stimuleren 

De laatste tip voor het ontwikkelen van empathie bij je kind: moedig je kinderen aan om hun speelgoedfiguren te troosten en kalmeren terwijl ze spelen. ‘Bobbelien ziet er bang uit. Hoe kun je ervoor zorgen dat ze zich veilig voelt?’ Hoe meer kinderen vriendelijkheid oefenen, hoe waarschijnlijker het is dat ze zich die waarde eigen maken.

De voordelen van spelen met poppen volgens de neurowetenschap

Onderzoek: Benefits of Doll Play