Sabine van der Spoel Gezondheid 6 nov 2024, 11:03

Leestijd: 4 minuten

Stotteren heeft enorme impact op het kind volgens stottertherapeut: ‘Het kan zorgen voor spreekangst of zelfs erger’

Voor veel kinderen is het vertellen van een verhaal iets leuks, maar voor kinderen die stotteren is elke zin een uitdaging. Dit kan een enorme impact hebben op het functioneren van een kind. Stotter- en ademhalingstherapeut Ingrid Del Ferro is daar dagelijks getuige van: “Je ziet dat kinderen zichzelf niet meer durven te zijn.”

Veel kinderen die stotteren beginnen daarmee als ze tussen de twee en zes jaar oud zijn. “Je noemt dit ook wel ontwikkelingsstotteren”, legt Del Ferro uit, iets waar je je als ouder niet meteen zorgen om hoeft te maken. “De spraak van het kind is dan nog in ontwikkeling. Kinderen haperen dan nog en proberen de juiste woorden te vinden. Best wat ouders slaan dan al alarm, maar het is goed om eerst te kijken of er überhaupt sprake is van een stotterprobleem. Ontwikkelingsstotteren kan vanzelf overgaan.”

Een stotterprobleem

Als je merkt dat je kind op vierjarige leeftijd nog steeds haperend praat en het ernstiger lijkt te worden, is het een goed idee om hulp in te schakelen. De juiste hulp kan kinderen enorm helpen om hun stotteren te verminderen “Je ziet bijvoorbeeld dat ze dan met grimassen gaan praten om het woord er maar uit te drukken of dat ze helemaal geen lucht meer hebben om wat te zeggen.” 

Del Ferro raadt ouders aan om er met hun stotterende kind over te praten. “Vraag je kind dan: ‘Ik zie dat je af en toe moeite hebt met praten, vind je dat vervelend?’ Als je kind dan ja zegt, dan is het goed om er zo vroeg mogelijk wat aan te doen. Zo kun je je kind een hele hoop leed besparen.”

Effect op het kind

“Stotteren kan een groot effect op een kind hebben. Het komt maar bij 1,5 procent van de bevolking voor, dus een kind dat stottert valt op. Daar kan vervelend en verkeerd op gereageerd worden. Kinderen die stotteren worden vaak nagedaan, uitgelachen of genegeerd omdat andere leeftijdsgenoten hen vreemd vinden. Iets wat niet alleen door kinderen wordt gedaan, ik zie ook weleens dat het binnen de familie gebeurt. Dat een lollige oom op een familiefeestje het kind na gaat doen. Dat is natuurlijk verschrikkelijk voor het kind, want het is niet sterk genoeg om zich met woorden te verweren.”

Het stotteren kan ervoor zorgen dat een kind stil wordt. “Kinderen die stotteren trekken zich vaak terug en steken hun vinger niet op in de klas, terwijl ze het antwoord wel weten maar bang zijn om te spreken. Je ziet dat kinderen zichzelf niet meer durven te zijn en dat vind ik heel verdrietig aan stotteren. Het kan ook voorkomen dat het kinderen juist agressief worden. Ze kunnen zich niet met hun woorden verdedigen, dus gaan ze slaan.”

Spreekangst

De juiste hulp kan kinderen enorm helpen om van het stotteren af te komen. Hoe langer een kind stottert, hoe heftiger de effecten kunnen zijn. “Kleine kinderen hebben nog niet zoveel last van hun stotteren, maar naarmate een kind ouder wordt, raken ze zich hier meer bewust van. Dit kan voor spreekangst zorgen. Ze worden bang voor bepaalde situaties, zoals het bestellen van een ijsje of iets vragen in de winkel.”

Invloed op de toekomst

Stotteren kan ook het toekomstbeeld van een kind veranderen. “Op een gegeven moment gaat een kind naar de middelbare school en moet hij of zij een vakkenpakket kiezen. Kinderen die stotteren kunnen dan bewust kiezen voor een pakket waarbij ze niet veel presentaties hoeven te geven. Kinderen kunnen er ook voor kiezen om talen weg te laten uit hun vakkenpakket, en dat terwijl ze er juist heel goed in kunnen zijn.” 

“Het stotteren kan iemand volledig in de weg komen te staan. Later kan het een effect hebben op de beroepskeuze van een kind, maar het kind kan zich later ook dingen gaan afvragen als: kan ik wel een vriend of vriendin krijgen? Je ziet ook veel depressies onder jongeren die stotteren. Mede omdat ze zich verbaal niet goed kunnen uiten. Ik heb zelfs verhalen gehoord van jongeren die er suïcidaal door werden.”

Tips voor ouders 

Heeft jouw kind een stotterprobleem? Del Ferro raadt aan om je kind dan geen goedbedoelde adviezen te geven. “Ik hoor vaak dat ouders hun kind aanraden om aan hun ademhaling te denken, maar als je dit advies geeft heb je wel iemand nodig die jouw kind kan vertellen hoe die moet ademen. Wat ik ook vaak zie, is dat ouders de zinnen van hun kind afmaken, maar dat is niet prettig voor het kind. Zo ontneem je iemands woorden.”

Del Ferro is er 100 procent van overtuigd dat kinderen volledig van het stotteren af kunnen komen, ook als eerder ingeschakelde hulp van een logopedist niet hielp. “Ik heb kinderen geholpen die vanaf de eerste cursusdag vloeiend konden praten. Je ziet dat het zelfvertrouwen van het kind dan weer toeneemt en dat een kind weer trots is op zichzelf. Dat is heel mooi om te zien.”

Ingrid Del Ferro

Ingrid Del Ferro is stotter- en ademhalingsspecialist aan het Del Ferro Instituut en helpt kinderen (en volwassenen) om volledig van hun stotteren af te komen. 

Alle kinderen zijn anders, de één praat het liefst aan een stuk door en de ander praat het liefst zo min mogelijk. De zoon van Leonie, Gio, hoort bij de laatste groep. 

Je kind té perfect opvoeden? Dit zijn de effecten volgens een oudercoach