Laurien Bleeker Feestdagen 1 dec 2024, 11:02

Leestijd: 6 minuten

6x duurzame alternatieven voor de traditionele wegwerpkerstboom

Maar liefst 2,7 miljoen (!) kerstbomen worden elk jaar weggegooid alsof het een wegwerpproduct is. Zo’n boom heeft eerst vijf tot tien jaar moeten groeien, wordt gekapt, in huis gehaald om een paar weken later aan de weg te liggen. Best gek, als je er zo over nadenkt. Natuurlijk, het is een traditie en het is heel gezellig, zo’n boom samen met je kinderen versieren met kerstballen, slingers en lichtjes. Maar duurzaam, nee. Dat is het niet. Een duurzame kerstboom bestaat gelukkig ook.

Veel gezinnen vinden het ook zonde om een kerstboom na drie weken weg te gooien en kiezen steeds vaker voor een duurzaam alternatief voor de kerstboom. Gelukkig staan ook veel ontwerpers op tegen de wegwerpkerstboom en daar komen de mooiste duurzame kerstbomen uit voort. Bomen die je ook samen met je kind kan versieren en waar pakjes onder kunnen liggen. Die zetten we voor je op een rij.

Duurzame alternatieven voor de kerstboom

Een spar bij het tuincentrum halen om vervolgens op te tuigen tijdens de kerstdagen is allang niet meer de enige kerstboom die je neer kunt zetten. Er zijn genoeg net zo mooie alternatieven te vinden. We zetten de leukste initiatieven voor duurzame kerstbomen op een rij.

Een tiny tree voor aan de muur

We spraken ontwerpster, fotograaf én liefhebber van de kerstdagen Suseela Gorter over alternatieve kerstbomen. Zij besloot een duurzaam alternatief te ontwerpen, maar wel een kerstboom die ook mooi en gezellig is. Eentje die je opbergt na de feestdagen en aan het einde van elk jaar weer tevoorschijn haalt. Het werd het kerstboomwandkleed.

Gorter: “Tiny-Trees zijn kerstbomen geprint op een wandkleed, maar zo realistisch dat ze soms wel echt lijken. Met LED-lichtjes en kerstballen op het doek gedrukt, maar zonder de naalden. Ideaal voor kinderhandjes dus.”

In de bomen kunnen zelfs haakjes met echte versiering gehangen worden. De duurzame kerstbomen worden gemaakt in Nederland in samenwerking met sociale werkplaatsen. Ze worden gedrukt op gerecycled materiaal en tot in de kleinste details is nagedacht over een zo duurzaam mogelijke productie. Er zijn verschillende maten verkrijgbaar, zodat ze in elk huis passen.

View this post on Instagram

A post shared by Laurien Bleeker (@laurienbleeker)

De kamerden als duurzame kerstboom

Een kamerden is, zoals de naam al zegt, een den die je het hele jaar in je woonkamer kan laten staan. De den zet je in een pot en je geeft de boom wekelijks wat water, je zet ‘m op een lichte plek en je hebt een kerstboom voor het leven. Het mooie aan de kamerden is dat dit een minimalistische kerstboom is, met dunne naalden en mooie volle takken. De naalden vallen niet uit, dat is natuurlijk ook een groot voordeel. Bovendien is deze kamerplant niet giftig, dus ook heel geschikt voor gezinnen met kinderen en huisdieren.

Het hele jaar heb je een mooie den in de kamer staan en tijdens de kerstdagen versier je deze met lichtjes, slingers, engelenhaar en lichte kerstballen. Een geweldig duurzaam alternatief voor de kerstboom die je na de feestdagen bij het grofvuil gooit. Ze zijn niet zo duur en groeien uit tot een mooie, volle boom.

Monique van The Green Submarine verkoopt de kamerden in haar winkel: “Er is veel vraag naar de kamerden, ook al is het een andere boom dan een echte kerstboom. Je kunt er bijvoorbeeld niet al te zware ornamenten in hangen, maar het is wel echt iets bijzonders wat je in huis haalt, een groene keuze en een duurzame investering. Ook heeft de kamerden niet dezelfde afmeting als een traditionele kerstboom, maar de boom gaat wel groeien en krijgt een heel natuurlijke look. Zo is de kamerden het hele jaar door een eyecatcher in je huis.”

Monique legt ook uit dat dit alternatief voor de kerstboom wel wat kan hebben. Zo kan de kamerden ook goed in iets koelere kamers staan, zoals een slaapkamer. Zolang de boom maar voldoende licht krijgt, niet in de volle zon staat en de aarde licht vochtig blijft.

Laurien heeft sinds vorig jaar een kamerden in huis: “Het ging me steeds meer tegenstaan om een kerstboom na de feestdagen letterlijk op straat te gooien en ik zocht daarom naar een mooi en duurzaam alternatief. Toen vond ik mijn kamerden die we met kerst omtoveren tot een prachtige kerstboom met lichtjes en versiering. Daarna halen we alles voorzichtig eruit en staat ze elke dag te pronken met haar mooie takken vol naalden. Ze groeit ook snel en is heel makkelijk te verzorgen.”

View this post on Instagram

A post shared by ᴋᴡᴇᴋᴇʀɪᴊ ᴅᴇ ᴀʀᴇɴᴅ (@kwekerij_de_arend)

Duurzame kerstboom adopteren

Yes, je leest het goed. Je kunt een kerstboom adopteren. Elke boom wordt gekweekt zonder kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen in fruittuinen en kwekerijen verspreid over het land met de moederkwekerij, waar de meeste bomen groeien, in Leusden. Het werkt zo: je kiest een boom uit en die adopteer je bij een uitgiftepunt bij jou in de buurt.

Vervolgens wordt de boom op jouw naam geregistreerd en krijgt deze een ketting die je niet af mag doen. Je haalt je duurzame adoptiekerstboom op, verzorgt ‘m thuis goed en je brengt ‘m na de feestdagen weer naar het uitgiftepunt. Dan gaat je kerstboom de grond weer in en groeit deze elk jaar weer een stukje. Je krijgt dus elk jaar dezelfde boom in huis.

Merel heeft al jaren een adoptieboom als duurzaam alternatief voor de wergwerpkerstboom: “Ik vond het zo zonde en niet duurzaam om die boom elke keer weg te gooien, terwijl het jaren duurt om ‘m te groeien. En als tweede vond ik het ook wel erg schattig om elk jaar dezelfde boom in huis te hebben, maar dan een stukje groter.”

View this post on Instagram

A post shared by Kringwinkel Hageland (@kringwinkelhageland)

Een tweedehands kunstkerstboom

Of kunstkerstbomen een duurzamer alternatief zijn dan de wegwerp-kerstboom, daar zijn de meningen over verdeeld. Milieucentraal zegt er het volgende over: “De klimaatbelasting van de productie en afvalverwerking van een kunstboom is hoger dan de impact van een levende boom, maar de langere levensduur van een kunstkerstboom compenseert dat.”

Een nog beter alternatief is de tweedehands kunstkerstboom die je nu waarschijnlijk volop bij de kringloopwinkel bij jou in de buurt vindt. Amber vond een mooie kunstkerstboom bij de kringloop in haar buurt: “Ik gebruik ‘m nu al jaren, het is een mooie nepperd en heel duurzaam.”

View this post on Instagram

A post shared by BeterBoompje (@beterboompje)

Een echte kerstboom, maar toch duurzaam

BeterBoompje is ook een initiatief dat duurzame kerstbomen aanbiedt. Je kunt kiezen uit een kerstboom met kluit: deze wordt na de feestdagen weer terug in de aarde gezet. Ook is er een optie zonder kluit, hierover zeggen zij: “Om de wegwerpkerstboom Nederland uit te helpen, bieden wij een duurzaam alternatief. Hierbij geven wij de voorkeur aan een herbruikbare kerstboom met kluit. Omdat deze bomen er nu helaas nog veel te weinig zijn, en de meeste mensen in december toch graag een kerstboom in huis halen, bieden wij ook een boom aan zonder kluit. Ter compensatie planten wij hiervoor twee herbruikbare adoptieboomstekjes aan in het BeterBoompje Kerstbomenbos.” Altijd nog beter dan een wegwerpkerstboom dus.

View this post on Instagram

A post shared by Michelle Hsu (@astoldbymichelle)

De boekenkerstboom

Wil je echt niets nieuws kopen, maar wel een kerstboom in huis? Als je nog een stapel boeken hebt liggen, maak je daar gewoon een kerstboom van. Heel duurzaam en het ziet er nog cool uit ook. Wel oppassen dat ‘ie niet omvalt, want dan word je bedolven onder de boeken…

Meer lezen over de kerstdagen met kinderen?

1. Zo scoor je duurzame kerstcadeaus
2. Lees hier wat moeders uitgeven aan kerstcadeaus
3. Deze type ouders kom je tegen tijdens het kerstdiner op school
4. Speciale gezinstradities tijdens de feestdagen
5. Kerstdagen verdelen met gescheiden gezin

Groen en duurzaam leven: dé tips voor jou en je gezin