Lisa van den Akker Mentale gezondheid 5 dec 2021, 09:17

Leestijd: 2 minuten

Klinkt jouw kind slimmer dan dat hij is? Dan heeft hij misschien een disharmonisch profiel

Niet iedere soort intelligentie ontwikkelt zich bij kinderen in hetzelfde tempo. Om dat aan te geven wordt er onderscheid gemaakt tussen het verbale IQ en het performale IQ. Als het verbale IQ meer dan tien punten hoger ligt dan het performale IQ (of andersom), dan is er sprake van een disharmonisch profiel.

De term disharmonisch profiel slaat op het feit dat de twee IQ’s niet met elkaar in balans zijn. Dit kan blijken uit een intelligentietest die is afgenomen door psychologen en orthopedagogen.

Het verbale IQ en het performale IQ

Bij een intelligentietest wordt gekeken naar het verbale IQ en het performale IQ. Het verbale IQ zegt vooral iets over taalvaardigheid: woordenschat, taalgevoel, redeneringsvermogen en algemene ontwikkeling.

Het performale IQ is een meting van hoe je praktisch omgaat met je kennis. Hoe los je bijvoorbeeld een praktisch probleem op. Motorische vaardigheden spelen hierbij een rol, maar evengoed een aantal inzichten, bijvoorbeeld het ruimtelijk inzicht. Op een non-verbale, handelende manier maak je zichtbaar wat je kunt.

De test waarmee deze IQ’s worden vastgesteld, bestaat uit twaalf onderdelen. De meeste mensen scoren bij alle onderdelen ongeveer even goed. Soms is dat niet zo. Dan zie je grote verschillen tussen de scores voor verschillende onderdelen. In dat geval spreken we van een disharmonisch profiel.

Dit uit zich bijvoorbeeld in opvallend sterke talige vaardigheden, ten opzichte van zwakke niet-verbale, meer praktische vaardigheden. Je kind klinkt dan bijvoorbeeld heel slim, maar heeft wel moeite met het uitvoeren van oefeningen in zijn werkboek. Een sterk disharmonisch intelligentieprofiel brengt soms problemen met zich mee bij het leren op school. Hoe groot deze problemen zijn hangt af van onder andere de algemene intelligentie en eventuele leer- of gedragsstoornissen.

Risico’s voor kinderen met een disharmonisch profiel

Er zijn enkele risico’s voor kinderen met een disharmonisch profiel:

• Kinderen en jongeren die verbaal sterk zijn, worden overschat. Ze hebben vaak meer tijd nodig bij taken met ruimtelijk inzicht en organiseren.
• Kinderen en jongeren die non-verbaal sterk zijn, worden onderschat. Ze zijn juist sterk in visueel en praktisch handelen.

Een kind met een disharmonisch intelligentieprofiel hoeft niet per definitie naar bijzonder onderwijs. Dit is van veel meer factoren afhankelijk. De leerkracht van je kind kan je hier vaak meer over vertellen.

Emotionele intelligentie! Zo kun je je kind daarbij helpen