Sabine van der Spoel Opvoedadviezen 15 dec 2024, 09:02

Leestijd: 5 minuten

Dilemma: ‘Ging de zwemlerares te ver toen zij mijn huilende kind toch het water in begeleidde?’ 

Of het nu gaat om puberperikelen, opvoeding of de uitdagingen van het ouderschap, lezers van J/M Ouders stellen ons regelmatig vragen. Daarom delen we elke week een dilemma van een lezer. Deze week legt Aukje (41) haar dilemma voor: “Pushte de zwemlerares van mijn zoon (5) hem te erg?” 

“Sinds kort gaat mijn zoon van 5,5 jaar oud elke vrijdagavond naar zwemles. Het is een vrolijke jongen, maar het is nog geen waterrat. Elke vrijdagavond moet ik hem toch wel een beetje overhalen om mee te gaan naar het zwembad.” 

Een lastige zwemles

“Mijn zoon krijgt les van twee zwemleraren. Zij weten dat hij het spannend vindt en proberen hem goed te helpen. Tijdens mijn zoons laatste zwemles zag ik dat hij erg moest huilen toen hij het water in moest. Ik kon vanaf de kant niet horen wat de zwemlerares tegen hem zei, maar het leek erop dat ze hem probeerde te kalmeren. Vervolgens begeleidde ze mijn zoon, die nog niet helemaal kalm leek, het water in. Hoewel ik snap dat een kind soms een steuntje in de rug nodig heeft, vraag ik me af of de lerares niet over de grenzen van mijn kind is gegaan?” 

Advies van een zwemlerares 

Volgens zwemonderwijzer Barbara de Jong-Huls kan het best lastig zijn om te beoordelen of een kind een duwtje in de rug nodig heeft of dat het beter is om de zwemles even te staken omdat een kind het spannend vindt. “Dat is een grijs gebied en het hangt van het kind af. Als een zwemonderwijzer een kind al langer lesgeeft, is het makkelijker om in te schatten wanneer het kind kan doorzetten.”

Emotionele grenzen bewaken

Desalniettemin vindt De Jong-Huls het van groot belang om de emotionele grenzen van een kind goed te bewaken. “Emotionele veiligheid is erg belangrijk. Het is daarom goed om altijd eerst het vertrouwen van het kind te winnen. Dat houdt in dat de zwemjuf of -meester goed contact met het kind moet hebben en dat ze alert zijn op wat het kind nodig heeft.”

De Jong-Huls vervolgt dat het belangrijk is om duidelijk te zijn. “Het belangrijkste is luisteren naar het kind en kleine stappen nemen. Als je zegt dat je iets wel of niet zal doen, moet je je daar ook aan houden. Soms spreek ik bijvoorbeeld af dat de ouder even ergens anders heen gaat. Net zoals op school gaat het soms beter met de zwemles als de ouder er niet bij is. Ik spreek dan met het kind en de ouder af dat papa of mama er weer is als de wijzer van de klok op de 10 staat. Uiteraard is de ouder dan ook weer op de zwemzaal. Dat geeft hen vertrouwen dat de ouder altijd terugkomt.”

Als een kind overstuur raakt tijdens de zwemles, is het volgens De Jong-Huls goed om te zorgen dat het kind zich veilig voelt. “Ik zou dan zelf proberen om het kind rustig te krijgen door in gesprek te gaan of afleiding te bieden. Als dat niet werkt, heb ik de nummers van de ouders en kan ik ze altijd bellen als het kind behoefte heeft aan de vader of moeder. In overleg met de ouders kan ik dan beslissen hoe we verder gaan.” 

Was een duwtje nodig?

Aan Aukje, en andere ouders die zich afvragen of hun kind te erg werd gepusht door de zwemleraar, wil De Jong-Huls het advies geven om te kijken hoe het kind zich herpakt tijdens de zwemles. “In de laatste vijf minuten mogen kinderen vaak spelen. Als het kind vrolijk meedoet, het lacht en het plezier heeft – want daar draait het zwemmen om – dan heeft het de push nodig gehad.”

Het kan helaas ook dat het kind onrustig blijft tijdens de rest van de les. “Merk je daarnaast dat het kind de volgende zwemles niet wil zwemmen? Dan is er waarschijnlijk een grens overschreden.” De Jong-Huls raadt ouders aan om dan nog geen overhaaste conclusies te trekken, maar om in gesprek te gaan met de zwemonderwijzer.  “Ouders krijgen niet altijd de volledige zwemles mee, soms maar vijf minuten vlak voordat ze het kind ophalen. Vraag daarom aan de onderwijzers hoe zij de les hebben ervaren. Samen kun je op zoek gaan naar een oplossing en kijken naar wat het kind nodig heeft. Wellicht dat het kind een andere aanpak nodig heeft.” 

Zwemles nog even uitstellen 

De Jong-Huls wil ouders ook op het hart drukken om een kind niet te jong op zwemles te doen. “Ik raad aan om er echt niet te vroeg mee te beginnen. Met vier jaar zijn ze neuromotorisch nog niet rijp genoeg voor de complexe bewegingen in de zwemles.” Als kinderen dan nog niet watervrij zijn, wat inhoudt dat ze zich niet comfortabel voelen in het water, gaat het zwemtraject alleen maar langer duren.

Als ouder kun je je kind helpen watervrij te worden door al veel met je kind te spelen in het water. “Zorg ervoor dat je kind vertrouwd is met water wanneer het op zwemles gaat. Zelfvertrouwen is de sleutel tot succes in zwemles. Hoe meer een kind zich op zijn gemak voelt in het water, dus hoe groter het zelfvertrouwen, hoe makkelijker de zwemles verloopt.”

Meer lezen over zwemles en zwemveiligheid?

1. Zeker in een waterrijk land als Nederland is het belangrijk dat je kind goed kan zwemmen. Maar om te leren zwemmen, moet je kind natuurlijk wel het water in durven. Wat kun je doen als jouw kind waterangst heeft?
2. Experts luiden de noodklok: zwemles wordt steeds duurder, waardoor een groeiend deel van de Nederlandse kinderen geen zwemdiploma heeft. 
3. Dit kun je doen als je zwemlessen niet kunt betalen.
4. De eisen per zwemdiploma veranderen logischerwijs met de tijd mee. Je kind leert wrikken tijdens zwemles, maar wat is dat eigenlijk?
5. Laurien: ‘Zwemles vervelend? Ik heb het benoemd als me-time moment van de week’